Co warto wiedzieć o szkoleniu i uznaniu licencji uzyskanej w Państwie niebędącym członkiem JAA?

Nikt nie może pełnić obowiązków członka załogi lotniczej cywilnego samolotu zarejestrowanego w państwie członkowskim JAA, dopóki nie będzie posiadał ważnej licencji i uprawnienia właściwego ze względu na charakter pełnionych czynności, wydanego zgodnie z postanowieniami JAR-FCL. Nie można również pełnić czynności ucznia pilota, bez spełnienia wymagań określonych przez Władzę Lotniczą państwa, w którym zamierza się szkolić. Przy określaniu tych wymagań Władza Lotnicza musi zawrzeć klauzulę, że uprawnienia nadane pilotowi uczniowi nie będą stanowić niebezpieczeństwa w ruchu lotniczym. Pilot uczeń nie może także wykonywać lotów samodzielnych dopóki nie zostanie do nich upoważniony przez instruktora. Podsumowując, ważna licencja musi być wydana przez:

- państwo członkowskie JAA; lub
- inne państwo członkowskie ICAO, pod warunkiem, że licencja ta zostanie uznana za ważną zgodnie z JAR-FCL.

Ilekroć w JAR-FCL jest mowa o licencjach, uprawnieniach, upoważnieniach lub świadectwach oznacza to, że te licencje, uprawnienia, upoważnia lub świadectwa wydane zostały zgodnie z wymaganiami JAR-FCL. We wszystkich innych przypadkach dokumenty są określane jako np. licencje ICAO lub licencje krajowe.

1) Osoba ubiegająca się o licencję JAR-FCL lub uprawnienie IR, posiadająca przynajmniej równoważną licencję wydaną, zgodnie z Załącznikiem 1 ICAO przez państwo niebędące członkiem JAA, musi spełnić wszystkie wymagania JAR-FCL, z tym wyjątkiem, że wymagania dotyczące czasu trwania kursu, liczby wykładów i godzin szkolenia specjalistycznego mogą zostać zmniejszone.
Władza Lotnicza może uznać zmniejszone wymagania za wystarczające po uzyskaniu rekomendacji odpowiedniego ośrodka szkoleniowego.
2) Posiadacz licencji ATPL(A), wydanej zgodnie z postanowieniami Załącznika, 1 ICAO, który ma wymagany, zgodnie z Załącznikiem 1 do JAR-FCL 1.015, nalot 1 500 godzin na samolotach z załogą wieloosobową jako pilot dowódca lub drugi pilot, może być zwolniony z odbycia wymaganego szkolenia przed przystąpieniem do egzaminu teoretycznego i egzaminu praktycznego, pod warunkiem, że licencja zawiera ważne uprawnienia do wykonywania lotów w załodze wieloosobowej na samolocie, który jest używany do egzaminu praktycznego na licencję ATPL(A).

Licencje wydawane przez państwa niebędące członkami JAA
Licencja wydana przez państwo niebędące członkiem JAA może zostać uznana za ważną wg uznania Władzy Lotniczej państwa członkowskiego JAA, do pełnienia czynności na statkach powietrznych zarejestrowanych w tym państwie członkowskim JAA zgodnie z Załącznikiem 1 do JAR-FCL 1.015.

Minimalne wymagania dla uznania przez państwo członkowskie JAA licencji pilota wydanej przez państwo niebędące członkiem JAA zostały wymienione poniżej:

Licencje pilotów w zarobkowym transporcie lotniczym i w innych czynnościach zawodowych
Licencja pilota wydana zgodnie z Załącznikiem 1 ICAO przez państwo niebędące członkiem JAA może zostać uznana przez państwo członkowskie JAA za ważną i uprawniającą do wykonywania lotów (z wyjątkiem lotów szkoleniowych) na samolotach zarejestrowanych w państwie członkowskim JAA, po spełnieniu warunków ustanowionych przez to państwo. Dla uznania takiej licencji jej posiadacz musi:

a) dla uznania ważności uprawnień na typ lub klasę wykazać w drodze egzaminu praktycznego, spełnienie wszystkich wymagań podanych w JAR-FCL 1.245 (Uprawnienia – ważność, przedłużanie i wznawianie ważności) właściwych dla uprawnień wynikających z posiadanej licencji;
b) wykazać się przed Władzą Lotniczą zadowalającą znajomością odpowiednich części JAR-OPS i JAR-FCL;
c) wykazać się znajomością języka angielskiego zgodnie z wymaganiami JAR-FCL 1.200;
d) posiadać ważne świadectwo zdrowia 1 klasy;
e) spełnić każde opublikowane dodatkowe wymagania, jakie to państwo członkowskie JAA uzna za konieczne;

... oraz spełnić, opisane wymagania dot. posiadania odpowiedniego doświadczenia podane w kolumnie (2) w odniesieniu do warunków uznania licencji podanych w kolumnie (3) poniższej tabeli:

(*) Posiadacze licencji CPL(A)/IR na samolotach z załogą wieloosobową muszą wykazać się wiedzą teoretyczną zgodną z wymaganiami do uzyskania licencji ATPL(A) ICAO, przed uznaniem tej licencji.
(**) Dotyczy to samolotów z załogą jednoosobową, które zgodnie z przepisami EU – OPS muszą być pilotowane w lotach zarobkowych (IFR, noc) przez dwóch pilotów.

Licencje pilotów turystycznych z uprawnieniami do lotów wg przyrządów
Licencja pilota turystycznego z uprawnieniami do lotów wg przyrządów wydana zgodnie z Załącznikiem 1 ICAO przez państwo niebędące członkiem JAA, może zostać uznana przez państwo członkowskie JAA za ważną i uprawniającą do wykonywania lotów (z wyjątkiem lotów szkoleniowych) na samolotach zarejestrowanych w państwie członkowskim JAA, po spełnieniu warunków ustanowionych przez to państwo. Dla uznania takiej licencji jej posiadacz musi:

a) dla uznania ważności uprawnienia na typ lub klasę oraz uprawnień do wykonywania lotów wg przyrządów wykazać, w drodze egzaminu praktycznego, spełnienie wszystkich wymagań podanych w:
Załączniku 1 do JAR-FCL 1.210 (IR(A) – egzamin praktyczny i kontrola umiejętności praktycznych)
Załączniku 2 do JAR-FCL 1.210 ( Zakres egzaminu praktycznego i kontroli umiejętności praktycznych do wydania uprawnienia IR(A))
Załączniku 3 do JAR-FCL 1.240 (Zakres egzaminu praktycznego lub kontroli umiejętności oraz szkolenia na uprawnienia na typ lub klasę samolotów jedno lub wielosilnikowych z załogą jednoosobową;
b) zgodnie z „Wymaganiami i Procedurami do Przeprowadzania Egzaminów Teoretycznych na Licencję Pilota Zawodowego i Uprawnień do Wykonywania Lotów wg Przyrządów” (część J przepisów JAR – FCL 1) , wykazać się przed Władzą Lotniczą, zadowalającą znajomością: przepisów Prawa Lotniczego i Lotniczych Kodów Pogodowych, wiedzą nt. Planowania Lotu i Obliczania Osiągów (IR), znajomością zagadnień „Człowiek – możliwości i ograniczenia” ;
c) wykazać się znajomością języka angielskiego zgodnie z wymaganiami JAR-FCL 1.200;
d) posiadać ważne świadectwo zdrowia, co najmniej 2 klasy;
e) posiadanie uprawnień R/T akceptowanych przez Władzę Lotniczą.

... oraz spełniać wymagania odnośnie posiadanego doświadczenia opisane w poniższej tabeli w kolumnie (2):

Licencje pilotów turystycznych
Dla uznania takiej licencji jej posiadacz musi:
a) posiadanie licencji wydanej zgodnie z Załącznikiem 1 ICAO
b) posiadanie ważnego świadectwa zdrowia, co najmniej 2 Klasy JAR-FCL
c) posiadanie uprawnień R/T akceptowanych przez Władzę Lotniczą
...oraz spełniać wymagania odnośnie wymaganego nalotu podanego w poniższej tabeli

Uznanie ważności licencji pilota zawodowego i turystycznego z uprawnieniami do pilotowania wg wskazań przyrządów nie może przekraczać jednego roku od daty uznania, pod warunkiem, że licencja podstawowa jest nadal ważna. Jakiekolwiek dalsze uznanie ważności takiej licencji dla pełnienia czynności na statku powietrznym zarejestrowanym w państwie członkowskim JAA wymaga uzyskania zgody tego państwa oraz spełnienia dodatkowych warunków określonych przez JAA. Właściciel licencji, uznanej przez państwo członkowskie JAA musi spełniać wymagania podane w JAR-FCL.

Zamiana licencji wydanej przez państwo niebędące członkiem JAA
1. Licencja pilota zawodowego i/lub uprawnienia IR wydane przez państwo niebędące członkiem JAA, mogą zostać zamienione na licencję JAR-FCL pod warunkiem, że pomiędzy tym państwem a państwem członkowskim JAA zostało zawarte odpowiednie porozumienie. Porozumienie to musi opierać się na obopólnym uznawaniu licencji oraz musi zapewniać porównywalny poziom bezpieczeństwa w zakresie szkolenia i wymagań egzaminacyjnych w państwie będącym i niebędącym członkiem JAA. Każde porozumienie będzie poddawane okresowym weryfikacjom, stosownie do uzgodnień zawartych pomiędzy państwem będącym członkiem JAA i JAA. Zamieniona na mocy tej umowy licencja musi posiadać wpis informujący o tym, jakie państwo, niebędące członkiem JAA wydało licencję na podstawie, której dokonano zamiany. Inne państwa członkowskie JAA nie są zobowiązane do uznawania takiej licencji.

2. Licencja pilota turystycznego PPL(A), Licencja pilota zawodowego CPL(A) lub Licencja pilota liniowego ATPL(A), wydana zgodnie z Załącznikiem, 1 ICAO, może zostać zamieniona na licencję JAR-FCL z uprawnieniem dotyczącym klasy/typu do pilotowania samolotu z załogą jednoosobową, pod warunkiem spełnienia wymagań zawartych w Załączniku 2 do JAR-FCL 1.1015:

Minimalne wymagania, jakie należy spełnić w celu zamiany licencji pilota turystycznego wydanej przez państwo niebędące członkiem JAA na licencję JAR-FCL są następujące:

a) posiadanie licencji wydanej zgodnie z Załącznikiem 1 ICAO
b) posiadanie ważnego świadectwa zdrowia, co najmniej 2 Klasy JAR-FCL
c) posiadanie uprawnień R/T akceptowanych przez Władzę Lotniczą
d) spełnianie wymagań odnośnie wymaganego nalotu podanego w poniższej tabeli

Uznawanie licencji pilota wydanej przez państwo niebędące członkiem JAA dla określonych czynności na określony czas
1. Licencja pilota z uprawnieniami instruktora lub egzaminatora wydana zgodnie z Załącznikiem 1 ICAO przez państwo niebędące członkiem JAA, może być uznana lub zatwierdzona z pewnymi ograniczeniami, na okres nie dłuższy niż 1 rok przez państwo będące członkiem JAA w celu zezwolenia na loty: pokazowe, operacyjne, techniczne lub oblatywanie samolotu zarejestrowanego w tym państwie. Przy uznaniu licencji według wymagań tego Załącznika, osoba ubiegająca się o uznanie takiej licencji może być zwolniona od wymagań zawartych w Załączniku 1 do JAR-FCL 1.015, pod następującymi warunkami:
Osoba ubiegająca się o uznania takiej licencji powinna:

a) posiadać odpowiednią licencję, świadectwo lekarskie, uprawnienia i upoważnienia, oraz uprawnienia instruktora lub egzaminatora, które są ważne w państwie niebędącym członkiem JAA dla proponowanych czynności, oraz
b) być zatrudniona przez producenta samolotów lub ośrodek szkolenia lotniczego (TRTO) do szkolenia w imieniu producenta samolotów, oraz
c) posiadać ograniczone do szkolenia praktycznego i sprawdzania umiejętności dla pierwszego wydania uprawnień na typ, nadzorowania lotów liniowych wykonywanych przez pilotów operatora, do szkolenia w lotach dostawczych i technicznych, pierwszych lotach rejsowych, pokazach lub oblatywaniu.

2. Podczas wykonywania lub nadzorowania lotu rejsowego, pilot również musi spełnić wymagania JAR-OPS określone przez Władzę Lotniczą państwa rejestracji.

Opracowanie na podstawie przepisów JAR – FCL 1: FTO unitedsky.eu