Zmiany w dodatkowym wynagrodzeniu również w służbie poszukiwania i ratownictwa lotniczego

Objęcie prawem do dodatkowego wynagrodzenia wszystkich żołnierzy pełniących dyżury ratownicze w służbie poszukiwania i ratownictwa lotniczego (ASAR) i systemie ratownictwa morskiego (SAR) – to jeden z najważniejszych zapisów projektu rozporządzenia przygotowanego przez MON. Dokument trafił do konsultacji międzyresortowych.

Przepisy dotyczące dodatkowego wynagrodzenia dla żołnierzy zawodowych obowiązują od 2004 roku. Obejmują one między innymi żołnierzy zawodowych czasowo pełniących obowiązki służbowe albo tych, którzy wykonują powierzone przez przełożonych zadania wykraczające poza zakres czynności wynikających z zajmowanego stanowiska. Te ostatnie to na przykład niektóre dyżury medyczne, loty próbne samolotem lub śmigłowcem, nurkowania doświadczalne, a po nowelizacji rozporządzenia w 2008 roku także nieetatowe całodobowe służby wewnętrzne i garnizonowe oraz między innymi dyżury pełnione w ramach systemu obrony powietrznej NATO i poszukiwawczo-ratownicze we współdziałaniu jednostek marynarki wojennej z Morską Służbą Poszukiwania i Ratownictwa.

Niektóre z tych przepisów MON postanowiło zaktualizować. Przygotowany projekt nowelizacji rozporządzenia trafił do konsultacji międzyresortowych.

Więcej za dyżur w powietrzu

Jedne z ważniejszych zaproponowanych przez MON zmian dotyczą zwiększenia zachęt finansowych do pełnienia dyżurów poszukiwawczo-ratowniczych i bojowych. – Pełnienie takich dyżurów jest zadaniem o wysokim stopniu trudności, wykonywanym w ekstremalnie trudnych warunkach atmosferycznych i wymaga od personelu odpowiednio wysokich kwalifikacji oraz doświadczenia. Niezbędne jest więc stworzenie adekwatnych zachęt finansowych dla wszystkich żołnierzy wykonujących te zadania – tak zmiany uzasadniają przedstawiciele MON.

Chodzi tu między innymi o żołnierzy, którzy pełnią dyżury w służbie poszukiwania i ratownictwa lotniczego (ASAR) oraz w systemie ratownictwa morskiego (SAR). – W pełnienie obu tych rodzajów dyżurów są zaangażowane w sumie trzy lotnicze zespoły poszukiwawczo-ratownicze w: Gdyni Babich Dołach, Darłowie i Cewicach. Żołnierze czterech kolejnych zespołów pełnią z kolei dyżury wyłącznie w służbie ASAR nad obszarem lądowym RP. To zespoły w Świdwinie, Mińsku Mazowieckim, Krakowie i Leźnicy Wielkiej – mówi mjr Magdalena Busz z Wydziału Działań Komunikacyjnych Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych.

Problem w tym, że zgodnie z obowiązującymi przepisami na dodatkowe wynagrodzenie mogą dziś liczyć wyłącznie żołnierze zespołów z jednostek marynarki wojennej (Gdynia, Darłowo i Cewice). Dlatego MON postanowiło ujednolicić uposażenie za dyżury ratownicze oraz przyznać dodatkowe wynagrodzenie także załogom pełniącym dyżury w czterech pozostałych lokalizacjach.

Projekt przewiduje również zmianę wynagradzania żołnierzy za dyżury bojowe. Obecnie prawo takie przysługuje członkom załóg statków powietrznych pełniącym dyżury bojowe w ramach systemu obrony powietrznej NATO. MON chce rozszerzyć te uprawnienia także na żołnierzy, którzy pełnią takie dyżury w ramach systemu obrony powietrznej RP.

Po zmianach wysokość dodatkowego wynagrodzenia dla członków załóg statków powietrznych wzrośnie ze 150 do 200 zł, a dla członków personelu technicznego – z 80 do 100 zł za każdy dyżur.

Zyskają też lekarze w mundurach

Propozycje zakładają też zmiany w dodatkowym wynagradzaniu żołnierzy-lekarzy, którzy mają specjalizację w dziedzinach medycyny priorytetowych dla Sił Zbrojnych RP. To w sumie 29 specjalizacji, w tym: anestezjologia i intensywna terapia, chirurgia (klatki piersiowej, naczyniowej, plastycznej, szczękowo-twarzowej, stomatologicznej), choroby zakaźne, epidemiologia, kardiologia i medycyna lotnicza.

Obecnie ich dodatkowe wynagrodzenie za każdą godzinę dyżuru pełnioną poza normalnym czasem służby wynosi 5% stawki wynagrodzenia zasadniczego należnego żołnierzowi zawodowemu-lekarzowi. W praktyce jego wysokość jest więc różna i uzależniona od wynagrodzenia oraz liczby godzin ponadnormatywnego dyżuru. Przykładowo lekarz w stopniu podpułkownika otrzymuje dodatkowo nie mniej niż 35,85 zł za każdą godzinę dyżuru. – Dla potrzeb obliczenia wysokości skutków finansowych przyjęto, że przeciętna miesięczna wysokość dodatkowego wynagrodzenia wynosi 1652 zł. Podwyższenie jej o 5% spowoduje wzrost o 83 zł za cały dyżur dla jednego lekarza – informują przedstawiciele MON. Zmiany mają objąć około 250 lekarzy w mundurach.

Kto przyznaje dodatek?

Doprecyzowane mają zostać również kompetencje w kwestii przyznawania dodatkowego wynagrodzenia. Obecnie każdy dowódca jednostki, bez względu na posiadany stopień wojskowy, może powierzyć czasowe pełnienie obowiązków wszystkim podwładnym. Aby jednak przyznać tym żołnierzom dodatkowe wynagrodzenie, musi być w stopniu co najmniej majora. W praktyce prowadzi to do sytuacji, w której na przykład komendant szkoły podoficerskiej (w stopniu starszego chorążego sztabowego) powierza czasowe pełnienie obowiązków żołnierzowi pełniącemu służbę w tej szkole, ale dodatkowe wynagrodzenie z tego tytułu może mu przyznać dowódca jednostki nadrzędnej. Zmiany mają sprawić, że przyznanie dodatkowego wynagrodzenia będzie leżało w kompetencjach dowódcy jednostki, w której dany żołnierz służy.

Propozycje uszczegóławiają też tryb postępowania w sytuacji, gdy żołnierz wykonuje dodatkowe czynności poza swoją jednostką. Chodzi na przykład o pełnienie całodobowej nieetatowej służby dyżurnej w czasie ćwiczeń poligonowych albo oddelegowanie na kurs lub szkolenie. W takim przypadku dodatkowe wynagrodzenie będzie przyznawał dowódca macierzystej jednostki wojskowej żołnierza. Dotychczas nie było to jasno sprecyzowane.

Zmiany przewidują ponadto wprowadzenie jednego – dla wszystkich uprawnionych – terminu płatności dodatkowego wynagrodzenia. Obecnie pieniądze za czasowe pełnienie obowiązków (cz.p.o.) oraz pełnienie nieetatowych funkcji w jednostce (ustalone w stawkach miesięcznych) wypłacano żołnierzowi „z dołu” do 10. dnia kolejnego miesiąca po wykonaniu czynności. W pozostałych przypadkach, na przykład za pełnienie służby dyżurnej, pieniądze trafiały do uprawnionego do 14. dnia po tej służbie.

Po zmianach wszystkie rodzaje dodatkowego wynagrodzenia mają być wypłacane do dziesiątego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym żołnierz wykonał dodatkowe zadania.

Paulina Glińska