Nowy numer "Aviatora Krakowskiego"

Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie zaprasza do lektury nowego numeru Aviatora Krakowskiego Nr 4(9) sierpień 2022. Ten magazyn informacyjno-historyczny to internetowa inicjatywa Muzeum.

Krakowska placówka zamieszcza tam aktualności z Muzeum i artykuły o szeroko pojętej historii lotnictwa, przede wszystkim w odniesieniu do swoich eksponatów, ale nie tylko.

Obecne wydanie poświęcone jest w zasadzie w większości wydarzeniom rocznicowym, które odcisnęły się na dziejach Polskich Skrzydeł – wielkim sukcesom polskiego przedwojennego lotnictwa sportowego.

W nowym numerze "Aviatora Krakowskiego":

Heksagon – budowa hangaru dla Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Celem wdrażanej inwestycji jest stworzenie odpowiedniej infrastruktury do prowadzenia działalności przez Muzeum Lotnictwa Polskiego – instytucji kultury Województwa Małopolskiego – poprzez budowę hali ekspozycyjnej typu hangarowego wraz z infrastrukturą i zagospodarowaniem terenu.

90 rocznica sukcesu Franciszka Żwirki i Stanisław Wigury
Jest 28 sierpnia 1932 roku, 90 lat temu, po południu, piękna, letnia pogoda. Lotnisko Tempelhof w Berlinie, na którym tłumy Berlińczyków, oczekują na przylot – są tego pewni - maszyny niemieckiej, która przecinając linię mety, ostatniego etapu zawodów Samolotów Turystycznych – Challenge Internationale des Avions de Tourisme – wygra całe zawody, po raz drugi z rzędu, po sukcesie Niemiec w 1930 roku. Wszystkie oczy skierowane są do góry, w kierunku, gdzie za chwilę pojawi się zwycięski samolot niemiecki. Wreszcie siedzący na podwyższeniu spiker krzyczy do mikrofonu: zbliża się maszyna…, ale nagle jego głos lekko cichnie, słychać w nim ledwo skrywane rozczarowanie – na horyzoncie widać górnopłat, a to oznacza, że linię mety za moment przetnie w  zwycięskim locie załoga polska: Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura, w swym RWD – 6.

Zbuduj własny model zwycięskiej maszyny RWD-6
Dzięki funduszom zebranym przez LOPP i dotacjom ze strony Ministerstwa Komunikacji oraz ofiarności pracowników PLL ”Lot”, w  Warsztatach Sekcji Lotniczej KMSPW na Okęciu powstały 3 samoloty RWD-6. Były one przeznaczone do udziału w Międzynarodowych Zawodach Challenge 1932 r. Czy chcecie mieć swój włąsny model zwycięskiej maszyny? Nic prostszego - plany i instrukcja z epoki.

Mordercze testy ludzi i maszyn
Międzynarodowe Zawody Samolotów Turystycznych Challenge International de Tourisme początkowo miały służyć popularyzacji turystyki lotniczej. Począwszy od drugiej edycji stały się przede wszystkim poligonem doświadczalnym do testowania nowych rozwiązań, w którym rywalizowały ze sobą wyspecjalizowane konstrukcje, budowane w taki sposób by uzyskać jak najlepsze osiągi, a jednocześnie zmieścić się w rygorystycznym regulaminie określającym podstawowe parametry maszyn.

Śmierć bohaterów
11 września 1932 r., Żwirko i Wigura wystartowali z mokotowskiego lotniska tuż po 6 rano. Lecieli na spotkanie z czeskimi kolegami i udział meetingu lotniczym. Była piękna, słoneczna, choć nieco wietrzna niedziela. W rejonie Cieszyna aura zaczęła się gwałtownie pogarszać, wiatr wiał z huraganową siłą. Samolot był już nad Czechosłowacją, gdy prawdopodobnie usiłowali zwrócić...

Bracia Adamowiczowie
Kim byli bracia Bolesław i Józef Adamowiczowie, bohaterowie – nieco zapomniani – Polskich Skrzydeł? Nie, nie ukończyli żadnej znanej szkoły lotniczej, byli polskimi emigrantami osiadłymi w Ameryce na początku XX wieku. Pochodzili z polskich Kresów Wschodnich, którzy pojechali do Nowego Świata „za chlebem”. Osiedlili się w nowojorskim Brooklynie, gdzie najpierw pracowali jako robotnicy, a później założyli wytwórnię wody gazowanej i ciężką pracą – jak to się mówi – "dorobili się". Ich pasją stało się latanie. Kupili sobie samolot. Z czasem postanowili polecieć do kraju – przez ocean…

Challenge 1934
W Międzynarodowych Zawody Samolotów Turystycznych Challenge International de Tourisme w roku 1932, w Berlinie, polska załoga: Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura na samolocie RWD-6 odniosła wspaniałe zwycięstwo, które zobowiązało Aeroklub Rzeczypospolitej Polskiej do zorganizowania kolejnej edycji zawodów. Tym samym czwarte zawody Challenge odbyły się w dniach 29 sierpnia – 16 września 1934 w Warszawie.

Członkowie Krakowskiego Klubu Seniorów Lotnictwa
Sylwetka legendarnego mechanika lotniczego, artrysty i uczestnika zawodów Challenge w 1934 r. Gustaw Pokrzywka – Chorąży mechanik, s. Bartłomieja i Felicji z d. Żychowicz, ur. 25 listopada 1899 r. Rzeszów, odznaczenia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi (1934), Brązowy Krzyż Zasługi (1933), Medal Lotniczy (x4) i inne, zmarł 11 czerwca 1987 r. cmentarz Kraków Rakowice kwatera VI rząd 6 grób 14.

Samoloty turniejów Challenge 1932 i 1934
Przedstawiamy typy samolotów na których startowali Polacy i ich najgrożnijsi konkurenci. Pierwsze dwie edycje zawodów Challenge Internationale des Avions de Tourisme, czyli Międzynarodowego Turnieju Samolotów Turystycznych, rozegrane w latach 1929 i 1930 miały charakter przede wszystkim rywalizacji sportowej, ale wraz ze wzrostem znaczenia konkurencji technicznych, ich cel krystalizował się jako dążenie do wytypowania najlepszego, czyli bezpiecznego, funkcjonalnego, uniwersalnego i mającego dobre osiągi i własności pilotażowe samolotu sportowego. Musiały odznaczać się bezpieczną konstrukcją, komfortem i dużą funkcjonalnością. Z tego względu wymagano stosowania rozruszników silników, wówczas jeszcze dość rzadko spotykanych, składanych skrzydeł, by umożliwić hangarowanie w niewielkich pomieszczeniach. Kabina musiała zapewniać wygodę i dobrą widoczność. Samoloty musiały mieć niewielką prędkość minimalną, by start i lądowanie były możliwie krótkie, co umożliwiało operowanie z terenu przygodnego i wysoką prędkość przelotową, przy możliwie niewielkim zużyciu paliwa.

Żołnierski honor i człowieczeństwo. Pierwszy dzień wojny porucznika Stanisława Skalskiego 
Wrzesień jest miesiącem, w którym silniej odżywają, w pamięci jeszcze żyjących świadków, wydarzenia związane z agresją niemiecką na Polskę w 1939 roku. Zniszczenie państwa i wymordowanie Polaków miało być pierwszym zadaniem armii niemieckiej, której żołnierze, w myśl doktryny nazistowskiej, w stosunku do narodu polskiego byli brutalni i bezwzględni. Wojenna przemoc jednak nie we wszystkich zabija współczucie i bezinteresowność. Takim ofiarnym zachowaniem wobec wrogów może poszczycić się Stanisław Skalski, najbardziej skuteczny lotnik biało-czerwonej szachownicy.
Kim był uczestnik walk w obronie polskiego nieba we wrześniu 1939 roku, ocalenia Wielkiej Brytanii w 1940 roku, dowódca zwycięskiego Polskiego Zespołu Walczącego w Afryce w 1943 roku, człowiek, któremu ofiarowywano wszelkie zaszczyty, by pozostał w wojsku angielskim i amerykańskim, a który powrócił do Polski, bo największym ukochaniem darzył swą Ojczyznę?

Polecamy najnowszy numer muzealnego periodyku, a wraz z nim szereg ciekawych artykułów, felietonów, recenzji i opracowań. 

Do pobrania: Aviator Krakowski Nr 4(9) sierpień 2022

Zapraszamy do lektury!