List otwarty do posłów Sejmowej Podkomisji Stałej ds. Transportu Lotniczego

Niniejszym publikujemy list otwarty pt posłów sejmowej podkomisji stałej do spraw transportu lotniczego wystosowany przez Grzegorza Brychczyńskiego, członka Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji RP oraz V-ce Przewodniczącego Krajowej Sekcji Lotniczej i Technik Kosmicznych

Posiedzenie podkomisji stałej do spraw transportu lotniczego 19 maja 2023 (piątek) - LINK

Temat obrad 
‘’Informacja Prezesa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej w sprawie incydentów naruszających bezpieczeństwo polskiej przestrzeni powietrznej’’.

Świętą zasadą w lotnictwie jest działanie wszystkich służb zajmujących się lotnictwem cywilnym

‘’BEZPIECZEŃSTWO PRZEDE WSZTSTKIM’’

Z całą odpowiedzialnością użyłem powyżej  nazewnictwa LOTNICTWEM CYWILNYM i jego służbom  funkcjonującym na bazie polskiego prawa lotniczego a więc zgodnie z prawem i jego granicach.
Powód odbytego posiedzenia -  na fali wzmożenia medialnego i bardzo nośnym społecznie tematem bezpieczeństwa polskiego nieba i troski o pasażerów w nawiązaniu do zaistniałych bezsprzecznych faktów, Podkomisja poddała wątpliwość znaczenia słowa bezpieczeństwo.

Sejmowa Podkomisja stała do spraw transportu lotniczego (INF), postanowiła rozliczyć  Polską Agencję żeglugi Powietrznej i Prezesa Urzędu Lotniczego oraz  Ministra Infrastruktury z ciążącego na nich obowiązku  troski o bezpieczne niebo i pasażerów korzystających z transportu lotniczego .  

Nieskromnie przyznam, że jako czynny od dwudziestu lat  obserwator i niejednokrotnie zapraszany uczestnik posiedzeń Sejmowych i Senackich Komisji i Podkomisji  zajmujących się tematyką lotnictwa cywilnego, ostatnie posiedzenie Podkomisji wprawiło mnie w stan zdziwienia z uwagi na przypuszczony w znakomitej większości nieuzasadniony atak na zaproszonych przedstawicieli służb lotniczych wezwanych do przysłowiowej tablicy.

W jednym przypadku w mojej ocenie,  atak może nie do końca ale -  usprawiedliwiany idący w kierunku MI,  był merytorycznie słuszny.

Podkomisja moim zdaniem w znacznym stopniu  zapomniała że jest ORGANEM KONTROLUJĄCYM funkcjonowanie struktur rządowych, które mają ostatnio zwyczaj silosowego wypełniania swoich obowiązków, do czego przynajmniej Podkomisja w trakcie nie tylko ostatniego posiedzenia  się nie odniosła. Sprawa dotyczy Ministra Infrastruktury, który spełnia rolę zgodnie z ‘’Ustawą o działach’’ nadzór na Lotnictwem Cywilnym i zgodnie z Prawem Lotniczym i w jego granicach. 

Minister właściwy do spraw transportu sprawuje nadzór nad polskim lotnictwem cywilnym. W imieniu Ministra zwierzchność nad lotnictwem cywilnym wykonuje Departament Lotnictwa, który  odpowiada za wykonywanie zadań w zakresie dotyczącym lotnictwa cywilnego. Departament prowadzi sprawy nadzoru Ministra nad Prezesem Urzędu Lotnictwa Cywilnego, Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, oraz PKBWL.

Stawiam wobec tego pytanie co zrobiła -  w praktycznie minionej już kadencji Sejmu -  zdawałoby  się, że w oparciu o swoje kompetencje merytoryczne w zakresie zajmowania się lotnictwem  i w jaki konsekwentny sposób bez emocji politycznych , (niestety nie korzystając z podpowiedzi przedstawicieli środowisk naukowo technicznych pracujących jako NGO w cywilnej  branży lotniczej, kompetentnych publicystów oraz środowiska lotniczego)  zgodnie ze swoją misję zapisaną w Konstytucji jako obowiązek  wskazała   Centrum Rządowemu na;

•    Konieczność poprawy w wielu elementach  polskiego Prawa Lotniczego, 
•    Konieczność wypracowania interresortowego dokumentu o nazwie Strategia dla Lotnictwa Cywilnego

https://dlapilota.pl/wiadomosci/grzegorz-brychczynski/problemy-zwiazane-ze-strukturalnym-zarzadzaniem-polskim-lotnictwem 
https://dlapilota.pl/wiadomosci/grzegorz-brychczynski/stanowisko-sitk-rp-dotyczace-polityki-rozwoju-lotnictwa-cywilnego 

•    Konieczność regulacji organizacji zarządzania na poziomie rządowym - współpraca ministerstw i likwidacji  silosów ministerialnych -  struktur mających obowiązek wykonywania postanowień  wynikających z  prawa lotniczego.

Zasadniczą wadą systemu bezpieczeństwa w lotnictwie cywilnym jest brak jasnego podziału kompetencji i odpowiedzialności. Kompetencje poszczególnych instytucji zachodzą na siebie. Zacierają się bowiem granice podziału obowiązków, jak w zbiorach rozmytych. Są tu bowiem planiści, projektanci infrastruktury, jednostki administracji centralnej i samorządowej, jednostki pełniące funkcje regulatorów transportu, a także producenci środków transportu powietrznego.

Przewodniczący Podkomisji w swoim końcowym wystąpieniu zauważył fakt, że do końca kadencji są zaplanowane tylko cztery posiedzenia Podkomisji. Interesującym będzie program tych czterech podkomisji. Mam nadzieję że nie tylko rozliczanie służb lotniczych  i inwestycji infrastrukturalnych na posiedzeniach Podkomisji , ale również stworzenie na poziomie rządowego budżetu dla  ULC i PKBWL, czy nowoczesnej Ustawy o PAŻP z rekomendacji parlamentarnej. Również refleksja wynikająca z prac w mijającej kadencji Podkomisji w zakresie strategii dla polskiego lotnictwa cywilnego będzie  miała pozytywny wpływ na polskie bezpieczeństwo lotnicze.

Panowie Posłowie,
Myślę że z zadowoleniem środowisko lotnicze przyjęło by popularne  sejmowe stwierdzenie  REASUMPCJA, która dotyczyła  by  merytorycznych wniosków z prac minionej kadencji  w ramach kontroli nad strukturami rządowymi jako przesłanie na nową kadencją, a które dotyczyły by nie tylko emocji kontrolnych nie zawsze podyktowanych merytoryką.

Mam jednak pewną wątpliwość że przyjęta przez PT Parlamentarzystów pracujących we wszystkich komisjach i podkomisjach praktyka ‘’wzywanych do tablicy’’ składania pisemnych wyjaśnień, przekłada się na sprawczość wyrażoną przez  merytoryczne dezyderaty i postulaty struktur parlamentarnych  skierowanych do właściwych merytorycznie i  odpowiedzialnych struktur rządowych,  których obowiązkiem konstytucyjnym jest  naprawa wskazanych w ramach kontroli parlamentarnej nieprawidłowości i zaleceń. 

Szkoda, że w ferworze wzmożenia emocjonalnego członkowie podkomisji nie zauważyli, że zarówno PAŻP jak i ULC w sposób merytoryczny i odpowiedzialny wskazali na swoją niekwestionowaną pozycję i autorytet uznawany przez lotnicze środowisko europejskie i światowe, oraz próbowali wytłumaczyć PT Posłom swoją działalność zgodną z Prawem Lotniczym i w granicach prawa, które uchwalił polski Parlament.

Z poważaniem

 Grzegorz Brychczyński
 Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji RP
 V-ce Przewodniczący Krajowej Sekcji Lotniczej i Technik Kosmicznych