Komunikat Prezesa ULC dot. zakazu wykonywania przewozu lotniczego statkami powietrznymi kategorii specjalnej

Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego poinformował o niedopuszczalności wykonywania przewozu lotniczego statkami powietrznymi kategorii specjalnej, o których mowa w art. 53a ust. 1 ustawy – Prawo lotnicze, dla których wydano pozwolenie na wykonywanie lotów w kategorii specjalnej.

Podjęcie i wykonywanie działalności w lotnictwie cywilnym polegającej na wykonywaniu przewozu lotniczego wymaga, zgodnie z art. 160 ust. 1 ustawy z dnia 3 lipca 2022 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1235 z późn. zm.), uzyskania certyfikatu. W związku z tym wykonywanie przewozu lotniczego jest dozwolone wyłącznie po uzyskaniu certyfikatu.

Wykonywanie przewozu lotniczego jest działalnością reglamentowaną, co oznacza, że przedsiębiorca nie ma pełnej swobody zakładania i prowadzenia określonych rodzajów działalności. Musi on uzyskać prawo do jej podjęcia i wykonywania, a także spełniać szczegółowe warunki, określone w przepisach prawa.

Zgodnie z wykładnią celowościową – przepis ustawy musi być tłumaczony tak, aby był najbardziej przydatnym środkiem do osiągnięcia celu ustawy. Nadrzędnym celem ustawy – Prawo lotnicze jest zapewnienie szeroko pojętego bezpieczeństwa w lotnictwie cywilnym, również przy wykonywaniu przewozu lotniczego. Uznanie, że przewóz lotniczy statkami powietrznymi krajowymi (w tym kategorii specjalnej) jest dopuszczalny bez certyfikatu z tego tylko względu, że zakres przepisu dotyczący certyfikacji ich nie wymienia jest sprzeczne z celem, jaki wyznacza art. 160 ust. 1 ustawy – Prawo lotnicze.

Jednocześnie należy zauważyć, że żadne przepisy krajowe nie regulują warunków wykonywania przewozu lotniczego przy użyciu statków powietrznych krajowych, a co za tym idzie (w świetle argumentu, że wykonywanie przewozu lotniczego jest działalnością reglamentowaną z uwagi na konieczność zapewnienia jak najwyższego poziomu bezpieczeństwa) nie jest dopuszczalna wykładnia z której wynikałoby, że działalność taka może być wykonywana w sposób absolutnie dowolny.

W aktualnym stanie prawnym nie jest zatem możliwe wykonywanie przewozu lotniczego statkami powietrznymi kategorii specjalnej.

W 2020 r. Urząd prowadził na szeroką skalę kampanię edukacyjną pt. „Sprawdź, zanim polecisz”, której celem było m.in. wskazanie, że należy sprawdzić czy podmiot oferujący loty posiada certyfikat przewoźnika AOC, bowiem tylko loty z certyfikowanymi przewoźnikami lotniczymi są bezpieczne.