Interpelacja w sprawie zagrożenia ciągłości służby w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej

3 lipca 2025 r., na stronie Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej, została opublikowana Interpelacja nr 10712 do ministra infrastruktury w sprawie zagrożenia ciągłości służby w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Interpelację zgłosili Posłowie: Jerzy Polaczek (Prawo i Sprawiedliwość), Piotr Król (Prawo i Sprawiedliwość), Jarosław Krajewski (Prawo i Sprawiedliwość), Paulina Matysiak (Razem), Michał Połuboczek (Nowa Nadzieja), Grzegorz Puda (Prawo i Sprawiedliwość).

Pełny tekst interpelacji:

W piśmie z dnia 17 czerwca 2024 r. skierowanym do prezes PAŻP organizacje związkowe zrzeszające kontrolerów ruchu lotniczego jednoznacznie ostrzegły, że „już obecnie sytuacja w niektórych organach kontroli ruchu lotniczego staje się krytyczna – i bez zmiany obecnego limitu pracy w godzinach nadliczbowych realna staje się perspektywa konieczności zawieszenia służby w tych organach”. Pomimo to, w dniu 27 czerwca 2024 r. związki zawodowe przedstawiły wspólne, uzgodnione stanowisko, w którym wyraziły sprzeciw wobec projektu zmian regulaminu pracy przedstawionego przez prezes PAŻP Magdalenę Jaworską-Maćkowiak. W szczególności odrzuciły możliwość zwiększania liczby dopuszczalnych godzin nadliczbowych.

Mając na uwadze, że Polska Agencja Żeglugi Powietrznej stanowi element infrastruktury krytycznej państwa, każda decyzja wpływająca na ciągłość jej działania oraz poziom bezpieczeństwa operacyjnego musi być rozpatrywana w świetle zasady ostrożności i interesu publicznego. Propozycje zwiększenia limitu pracy w godzinach nadliczbowych dla personelu operacyjnego, w świetle wcześniejszych stanowisk wyrażanych przez przedstawicieli samej agencji, wymagają transparentnego wyjaśnienia.

Pragniemy przypomnieć, że w 2022 roku ówczesny przewodniczący związku zawodowego kontrolerów ruchu lotniczego – obecnie jak się okazuje pełniący funkcję zastępcy dyrektora operacyjnego – stanowczo sprzeciwiał się pracy kontrolerów w godzinach nadliczbowych, powołując się na bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu lotniczego. Z perspektywy interesu publicznego oraz odpowiedzialności za ciągłość służb zapewniających bezpieczeństwo w polskiej przestrzeni powietrznej sygnały o zagrożeniu operacyjnym nie mogą być ignorowane ani sprowadzane do wewnętrznych sporów pracowniczych – zwłaszcza w obecnej sytuacji geopolitycznej (wojna w Ukrainie oraz konflikt na Bliskim Wschodzie) oraz w kontekście roli PAŻP jako podmiotu infrastruktury krytycznej państwa.

W związku z powyższym prosimy o przekazanie informacji w następujących kwestiach:

1. Prosimy o niezwłoczne przedstawienie wykazu organów służb kontroli ruchu lotniczego, w których – zgodnie z informacjami przekazanymi przez związki zawodowe do prezes PAŻP – występuje realne zagrożenie przerwania ciągłości operacyjnej. Prosimy również, w trybie pilnym, o poinformowanie opinii publicznej o działaniach podjętych przez prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz Ministerstwo Infrastruktury w celu zapewnienia ciągłości służby, ochrony interesu publicznego, przedsiębiorców, zarządzających infrastrukturą lotniczą oraz Sił Zbrojnych RP. Czy w związku z jednoznacznym stanowiskiem związków zawodowych z dnia 17 czerwca 2024 r., wskazującym na krytyczny stan kadrowy w niektórych organach kontroli ruchu lotniczego oraz ryzyko zawieszenia służby, kierownictwo agencji wdrożyło jakiekolwiek działania naprawcze, plany operacyjne lub analizy skutków? Jeśli tak, to jakie?

2. Dlaczego prezes PAŻP podjęła działania w sprawie organizacji pracy i bezpieczeństwa operacyjnego dopiero, w momencie gdy – zgodnie z informacjami przekazanymi przez związki zawodowe – zagrożenie przerwania ciągłości służby zmaterializowało się, zamiast zabezpieczyć te kwestie w dniu 22 maja 2024 roku, kiedy wprowadzała wolontaryjnie podwyżki wynagrodzeń oraz podpisywała porozumienie dotyczące przyszłych zmian w regulaminie pracy?

3. Czy przed przedstawieniem do konsultacji projektu zmian w regulaminie pracy, przewidującego zwiększenie limitu godzin nadliczbowych dla personelu operacyjnego, została sporządzona przez Biuro Bezpieczeństwa PAŻP formalna analiza/ocena bezpieczeństwa? Prosimy o udostępnienie dokumentu.

4. Jakie wymagania bezpieczeństwa zostały zidentyfikowane w ramach przeprowadzonej oceny/analizy bezpieczeństwa oraz na jakim etapie znajduje się ich wdrożenie w PAŻP?

5. Czy kierownictwo Biura Operacyjnego PAŻP formalnie zaakceptowało analizę/ocenę bezpieczeństwa przedłożoną wraz z propozycją zmian w regulaminie pracy z dnia 28 maja 2024 roku? Prosimy wskazać, kto konkretnie zatwierdził ten dokument i czy został on formalnie uzgodniony z odpowiedzialnymi komórkami agencji.

6. Czy prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego został poinformowany o planowanych zmianach w organizacji czasu pracy kontrolerów ruchu lotniczego, w szczególności o zwiększeniu dopuszczalnej liczby godzin nadliczbowych? Czy prezes ULC wydał jakiekolwiek stanowisko, opinię lub zalecenie w tej sprawie albo odniósł się do przedstawionej analizy/oceny bezpieczeństwa i wymagań operacyjnych? Czy w tym zakresie ULC prowadził kontrole w latach 2024 i 2025?

7. Czy o potencjalnej możliwości wystąpienia przerw w zapewnianiu pracy służb ruchu lotniczego, wynikającej z przekroczenia limitu godzin nadliczbowych, został poinformowany Network Manager? Czy podjął on działania w tej sprawie?

8. Prosimy o przedstawienie analizy wpływu proponowanych w regulaminie pracy zmian na sytuację finansową agencji oraz wskazanie, czy skutki finansowe tych działań zostały ujęte w planie finansowym PAŻP na rok 2025 i kolejne.

9. Czy wśród osób wypracowujących znaczne limity godzin nadliczbowych znajdują się dyrektorzy, zastępcy dyrektorów i kierownicy będący czynnymi kontrolerami ruchu lotniczego? Jaki jest całkowity koszt pracy w godzinach nadliczbowych przypadający na tę grupę stanowisk w 2024 r. oraz pierwsze półrocze bieżącego roku?

10. Czy przyczyną odrzucenia przez związki zawodowe propozycji zmian w regulaminie pracy było nieuwzględnienie przez prezes PAŻP postanowień porozumienia zawartego w maju 2024 roku, które – zgodnie z treścią tego dokumentu – miały zostać włączone do nowelizacji regulaminu pracy? Prosimy o wyjaśnienie, dlaczego przyjęte uzgodnienia nie zostały uwzględnione w przekazanym projekcie i czy działanie to zostało uzgodnione z prezesem ULC oraz ministrem infrastruktury?

11. Jakie działania – poza prowadzonym programem szkoleniowym określanym jako największy w Europie – zostały dotychczas podjęte przez Biuro Operacyjne PAŻP w celu zwiększenia dostępności personelu operacyjnego? Jakie konkretne rozwiązania wdrożono lub zaplanowano w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi, pojemności sektorów/stanowisk/organów, reorganizacji struktur lub optymalizacji procesu planowania służb? Prosimy również o wskazanie, jakie działania – inne niż zaproponowane zwiększenie liczby godzin nadliczbowych – podejmuje obecnie kierownictwo Biura Operacyjnego PAŻP, zwłaszcza że część jego członków publicznie uznawała pracę w godzinach nadliczbowych za rozwiązanie absolutnie niebezpieczne dla bezpieczeństwa ruchu lotniczego.

12. Czy kierownictwo Biura Operacyjnego PAŻP zamierza utrzymać stosowanie trybu pracy SPO również w tych godzinach doby, w których ewentualne przerwanie służby będzie wynikiem zmniejszonej dostępności kontrolerów ruchu lotniczego? Czy w związku z tym planowane jest również wydłużenie normy dobowej czasu pracy kontrolerów powyżej 8 godzin, a jeśli tak – na jakiej podstawie prawnej i operacyjnej podjęto lub planuje się takie działania?

W przypadku, gdyby odpowiedzi na niektóre z zadanych przez nas pytań stanowiły informacje prawnie chronione prosimy o udzielenie na nie odpowiedzi w stosownym trybie.

Interpelacja nr 10712 dostępna jest tutaj (LINK)