Inicjatywa dla odbudowy Pomnika Wojsk Balonowych

Inicjatywa Towarzystwa Miłośników Torunia może sprawić, że w Parku Miejskim na Bydgoskim Przedmieściu ponownie stanie Pomnik Żołnierzy Wojsk Balonowych.

Celem inicjatywy jest przywrócenie wyjątkowego monumentu, który od 1937 r. do czasu zniszczenia go przez hitlerowców w 1939 r. był ozdobą Parku Miejskiego na Bydgoskim Przedmieściu. Poświęcono go pamięci żołnierzy polskich wojsk balonowych poległych na polu walki w pierwszych latach istnienia odrodzonej Polski (1918-1920), ale był on jednocześnie symbolem związków Torunia z przedwojenną aeronautyką i wojskowym baloniarstwem.

To właśnie Toruń – jako jedyne w całej II Rzeczpospolitej – było przez cały okres międzywojenny siedzibą batalionu balonowego, tu również funkcjonowała szkoła podchorążych wojsk balonowych i odbywały się liczne pokazy i zawody baloniarskie. Obecność w Toruniu wojsk balonowych i związanej z nimi infrastruktury była również przesłanką do umieszczenia w naszym mieście rozbudowywanych sił przedwojennego polskiego lotnictwa wojskowego, dostarczała także sportowych emocji – stacjonujący w Toruniu baloniarze wielokrotnie odnosili głośne sukcesy w krajowych i międzynarodowych zawodach sportowych, m.in. w prestiżowej rywalizacji o Puchar Gordona-Bennetta.

– Pomnik był jednym z najważniejszych polskich symboli walk niepodległościowych w okresie międzywojennym, postawionym. Pomnik miał upamiętniać poległych żołnierzy wojsk balonowych, ale po 2 latach od odsłonięcia został zniszczony. Dysponujemy pełną dokumentacją pomnika, również zdjęciową, miejsce, w którym stał jest wciąż wolne i niezagospodarowane. Liczymy więc, że dzięki wsparciu mieszkańców i władz miasta uda nam się ten pomnik odtworzyć w setną rocznicę powrotu Torunia do wolnej Polski – powiedział podczas konferencji prasowej prof. Krzysztof Mikulski, prezes zarządu Towarzystwa Miłośników Torunia.

Pomnik Żołnierzy Wojsk Balonowych (fot. tomito.cba.pl)

Pomnik żołnierzy wojsk balonowych był dziełem słynnego artysty rzeźbiarza Michała Kamieńskiego, zamordowanego przez hitlerowców w czasie powstania warszawskiego. – Pomnik powstał w eksponowanym miejscu w Parku Miejskim, przy zejściu do martwej Wisły. Autor pomnika oprócz tego, że był renomowanym artystą rzeźbiarzem, był bratem dowódcy jednostki wojsk balonowych. Uznaje się, że był to pierwszy polski pomnik po odzyskaniu niepodległości w Toruniu. 100-lecie odzyskania niepodległości to wyjątkowa okazja, żeby dokonać tej rekonstrukcji. Jest to również szansa, aby zintegrować wokół tej inicjatywy zarówno mieszkańców Torunia, jak i osoby związane z naszym miastem, rozsiane po całym świecie – zaznaczył Andrzej Szmak, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Odbudowy Pomnika Żołnierzy Wojsk Balonowych.

Szacowany koszt wiernej rekonstrukcji monumentu na podstawie dostępnych dokumentów to 300 tysięcy złotych. Ruszyła już publiczna zbiórka funduszy na ten cel. Przelewy opatrzone tytułem „Odbudowa Pomnika Żołnierzy Wojsk Balonowych” można kierować na konto bankowe zbiórki: 42 1090 1506 0000 0001 3571 1443.

Poniżej makieta pomnika:

(fot. UM Toruń)

– Inicjatywa ToMiTo, aby przywrócić pomnik, który zniszczył hitlerowski najeźdźca, jest ciekawa i dobrze wpisuje się w obecny czas. Jesteśmy w okresie 100-lecia odzyskania niepdleglości przez Polskę. Toruń będzie ten moment czcił 18 stycznia 2020 roku. Ponadto trwa przygotowanie programu dalszej rewitalizacji Parku Miejskiego na Bydgoskim Przedmieściu. Jest to więc dobry moment, aby uzupełnić ten program o przywrócenie pomnika i jednocześnie zadbanie o jego otoczenie – uporządkowanie placu, sąsiednich alejek i nieodległej zieleni. Wyjątkowa historia Torunia i roli wojsk balonowych w tej historii jest warta upamiętnienia i szerzenia wiedzy, zachęcam więc do włączenia się w ten obywatelski projekt i jego wsparcia – dodał prezydent Torunia Michał Zaleski.

Bliższych informacji o zbiórce i działaniach związanych z odbudową pomnika udziela biuro Towarzystwa Miłośników Torunia ul. Podmurna 60, 87-100 Toruń, tel. 56 622 64 30.