Dwie interpelacje w sprawie utworzenia jednostek wojskowych i wzmocnienia obrony przeciwlotniczej we wschodniej Polsce

1 września 2025 r., na stronie Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej, została opublikowana Interpelacja nr 12036 do ministra obrony narodowej w sprawie utworzenia jednostki wojskowej w Sobieszynie i wzmocnienia obrony przeciwlotniczej we wschodniej Polsce. Interpelację zgłosił Poseł Sławomir Skwarek (Prawo i Sprawiedliwość).

Pełny tekst interpelacji:

Szanowny Panie Ministrze,

w nocy z 19 na 20 sierpnia br. w Osinach (powiat łukowski, woj. lubelskie) doszło do eksplozji drona. Wydarzenie to po raz kolejny potwierdza, jak ważne jest wzmacnianie systemu obrony przeciwlotniczej na wschodzie Polski, gdzie znajduje się bezpośrednia granica NATO.

Podczas wizyty w Rykach 6 października 2023 r. ówczesny minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak zapowiedział utworzenie jednostki wojskowej w Sobieszynie (gmina Ułęż, powiat rycki), w tym dywizjonu przeciwlotniczego. Lokalizacja ta ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa regionu oraz całego kraju, umożliwiając wzmocnienie ochrony przestrzeni powietrznej w rejonie szczególnie narażonym na zagrożenia.

W związku z tym zwracam się z pytaniami:

1. Jakie kroki zostały dotychczas podjęte w kierunku sformowania jednostki wojskowej w Sobieszynie?

2. W jakim terminie można spodziewać się rozpoczęcia budowy dywizjonu przeciwlotniczego, który wzmocni obronę przeciwlotniczą wschodniej części Polski?

Interpelacja nr 12036 dostępna jest tutaj (LINK)

1 września 2025 r., na stronie Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej, została opublikowana Interpelacja nr 12051 do ministra obrony narodowej w rezygnacji rządu z budowy jednostek wojskowych w Sobieszynie, Poniatowej i Janowie Lubelskim oraz osłabienia potencjału obronnego wschodniej Polski. Interpelację zgłosiła Poseł Magdalena Filipek-Sobczak (Prawo i Sprawiedliwość).

Pełny tekst interpelacji:

Szanowny Panie Ministrze,

zwracam się do Pana Ministra z interpelacją w sprawie decyzji dotyczących rezygnacji z realizacji kluczowych inwestycji wojskowych na Lubelszczyźnie, w tym przede wszystkim w Sobieszynie, Poniatowej i Janowie Lubelskim.

Region ten, ze względu na swoje położenie geopolityczne, w bezpośrednim sąsiedztwie wojny na Ukrainie, pod presją działań Federacji Rosyjskiej i reżimu Łukaszenki, powinien być traktowany jako obszar priorytetowy w budowie systemu obrony narodowej. Tymczasem obecne decyzje rządu oznaczają faktyczne zaniechanie działań w zakresie wzmacniania wschodniej flanki NATO i pozostawienie mieszkańców Lubelszczyzny bez realnej ochrony.

1. Sobieszyn – dywizjon przeciwlotniczy

W październiku 2023 roku minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak ogłosił decyzję o utworzeniu dywizjonu przeciwlotniczego w Sobieszynie. Jednostka ta miała być elementem Tarczy Wschód i pełnić kluczową rolę w obronie przeciwlotniczej i przeciwrakietowej Lubelszczyzny.

Obecny rząd, po zmianie władzy, wycofał się jednak z tej decyzji. Zamiast jednostki bojowej – dywizjonu przeciwlotniczego, teren w Sobieszynie został przeznaczony jedynie na potrzeby lądowiska szkoleniowego Lotniczej Akademii Wojskowej w Dęblinie. To oznacza radykalne obniżenie ambicji i potencjału obronnego regionu.

W dobie, gdy Rosja atakuje Ukrainę przy użyciu rakiet manewrujących, pocisków balistycznych i dronów, takie decyzje są niezrozumiałe i niebezpieczne.

2. Poniatowa – 18. Brygada Zmotoryzowana

Zgodnie z wcześniejszym planem w Poniatowej miała powstać 18. Brygada Zmotoryzowana – jednostka zdolna do szybkiego reagowania i działań manewrowych.

Budowę brygady wstrzymano, powołując się na kwestie archeologiczne i konieczność upamiętnienia miejsca po obozie pracy z czasów okupacji niemieckiej. Takie sprawy bez wątpienia wymagają szacunku i rozważenia, ale państwo powinno być zdolne do znalezienia alternatywnego rozwiązania – innej lokalizacji, kompromisu między pamięcią historyczną a potrzebami bezpieczeństwa narodowego. Niestety obecny rząd nie zaproponował żadnej alternatywy, co w praktyce oznacza rezygnację z tej inwestycji.

3. Janów Lubelski – batalion logistyczny

W Janowie Lubelskim formalnie utworzono batalion logistyczny w ramach 4. Brygady Logistycznej. Był to ważny element systemu obronnego, logistyka jest fundamentem funkcjonowania każdej armii.

Jednak rozwój batalionu został zamrożony do czasu opracowania nowego dokumentu strategicznego. W praktyce oznacza to odsunięcie inwestycji na nieokreślony termin i brak gwarancji, że jednostka w ogóle zostanie rozwinięta w zaplanowanym kształcie.

4. Realne zagrożenia – incydenty dronowe

Niedawny upadek rosyjskiego drona w powiecie łukowskim jednoznacznie potwierdza, że zagrożenia są realne i coraz bliższe. Dron spadł na pole uprawne, tym razem obyło się bez tragedii. Ale co, jeśli następnym razem celem będzie szkoła, szpital czy zakład pracy?

Decyzja o rezygnacji z dywizjonu przeciwlotniczego w Sobieszynie oznacza, że państwo polskie nie ma na tym obszarze skutecznych zdolności obronnych. W praktyce reakcją na incydenty staje się dopiero interwencja wojska i Policji po fakcie, a nie obrona przed atakiem.

W związku z powyższym proszę Pana Ministra o odpowiedź na następujące pytania:

1. Dlaczego rząd zrezygnował z utworzenia dywizjonu przeciwlotniczego w Sobieszynie, mimo wcześniejszych decyzji i strategicznego znaczenia tej inwestycji?
2. Czy rząd planuje powrócić do koncepcji budowy tej jednostki w najbliższej przyszłości?
3. Jakie alternatywne działania podejmuje MON, aby zabezpieczyć Lubelszczyznę przed zagrożeniami z powietrza, w szczególności w kontekście nasilających się ataków dronowych i rakietowych Federacji Rosyjskiej?
4. Czy i kiedy rząd zamierza wznowić budowę 18. Brygady Zmotoryzowanej w Poniatowej, bądź wskazać dla niej inną lokalizację?
5. Jakie są konkretne plany wobec batalionu logistycznego w Janowie Lubelskim, czy zostanie on rozwinięty w zapowiadanym kształcie?
6. Jak obecny rząd definiuje rolę i znaczenie Lubelszczyzny w kontekście obrony wschodniej granicy RP i całej flanki NATO?
7. Czy w świetle incydentów dronowych rząd rozważa przyspieszenie inwestycji w infrastrukturę obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej na wschodzie kraju?

Z poważaniem
Magdalena Filipek-Sobczak
Poseł na Sejm RP

Interpelacja nr 12051 dostępna jest tutaj (LINK)