Polski system PansaUTM najlepszym rozwiązaniem dronowym 2020 roku

Polski system do koordynacji lotów PANSA UTM zwyciężył w dwóch kategoriach konkursu ATM Awards 2020, zorganizowanym przez europejskie magazyny Air Traffic Management i Unmanned Airspace. Polska Agencja Żeglugi Powietrznej otrzymała główną  nagrodę ATM Awards 2020 oraz pierwsze miejsce w kategorii “Projekty ANSP UTM”.

– Szczególne wrażenie wywarła na sędziach skala i pionierski charakter prac konsorcjum PansaUTM – powiedział Philip Butterworth-Hayes, redaktor Unmanned Airspace.

Jury doceniło prace, które „obejmują między innymi stworzenie złożonej sieci komunikacji cyfrowej między kontrolerami, a operatorami dronów, tak aby procesy związane z lotami operacji wykonywanych w zasięgu wzroku i poza nim były szybkie i łatwe”.

– Podczas gdy pandemia COVID-19 spustoszyła sektor transportu lotniczego w ciągu ostatniego roku, ze zgłoszeń konkursowych jasno wynika, że branża ATM nadal wprowadza innowacje i ewoluuje – podkreśliła Claudia Bacco, zastępca redaktora naczelnego magazynu Air Traffic Management.

Nagrody ATM Awards to kolejne już wyróżnienie Polski w działaniach w obszarze projektów dronowych. W ostatnim raporcie europejskiej agencji Eurocontrol, Polska jest liderem przygotowań do wdrożenia U-Space.

– Polska jako jeden z pierwszych krajów unijnych uregulowała kwestie, związane z bezzałogowymi statkami powietrznymi. Z szesnastu usług, jakie kraje europejskie mają do zaimplementowania do 2030 już dziś Polska wdrożyła aż dziewięć, a nad kolejnymi siedmioma trwają intensywne prace –  mówi minister Marcin Horała.

Silną pozycję Polski w tym obszarze potwierdza także raport firmy konsultingowej Drone Industry Insights, w którym Polska jest najbardziej przyjaznym krajem w Europie do prowadzenia działalności z wykorzystaniem dronów, a w skali świata zajmuje 2. lokatę, tuż za Singapurem.

Wdrożony 2 marca 2020 roku system PansaUTM jest podstawą rozwoju w Polsce koncepcji U-Space zakładającej bezpieczną i efektywną integrację lotów załogowych (SP) i bezzałogowych statków powietrznych (BSP). To pierwszy i dotąd jedyny w Europie wdrożony operacyjnie system bazujący na cyfrowej koordynacji lotów BSP oraz cyfrowym zarządzaniu wnioskami i zezwoleniami na takie loty. Jak działa PansaUTM możecie zobaczyć na filmiku poniżej.

– Jako instytucja zarządzająca ruchem lotniczym bardzo wcześnie zauważyliśmy rosnącą rolę lotnictwa bezzałogowego i jego liczne zastosowania – mówi prezes PAŻP Janusz Janiszewski – Zawsze zwracamy uwagę na aspekt bezpieczeństwa ruchu lotniczego i widzimy konieczność zapewnienia bezpiecznej koordynacji lotów bezzałogowych statków powietrznych z operacjami lotnictwa załogowego. System Pansa UTM ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia sprawiedliwego i bezpiecznego dostępu do przestrzeni powietrznej wszystkim użytkownikom – dodaje.

Na PansaUTM składają się autorskie rozwiązania operacyjne PAŻP oraz część systemowa zintegrowana z najbardziej popularną wśród operatorów dronów w Polsce aplikacją mobilną Droneradar. System ten pozwala m.in. na szybką, cyfrową, niewerbalną komunikację pomiędzy kontrolerami ruchu lotniczego i operatorami dronów. Dzięki PansaUTM operatorzy dronów mogą szybko sprawdzić możliwości lotu w danym obszarze, złożyć cyfrowo plan lotu oraz uzyskać zezwolenie na lot jeżeli nie zagraża on bezpieczeństwu innych samolotów. Dla kontrolerów ruchu lotniczego PansaUTM to z kolei informacja o planowanych w okolicy lotnisk przelotach bezzałogowych statków powietrznych oraz możliwość wydawania zezwoleń na lot, podobnie jak ma to miejsce w lotnictwie załogowym.

Jak podkreśla Kierownik Działu Operacji BSP Maciej Włodarczyk „to olbrzymi krok do przodu”. – W sumie po roku od uruchomienia systemu PansaUTM zanotowanych zostało prawie 300 000 bezzałogowych operacji w całej Polsce, czyli więcej niż załogowych lotów lotnictwa ogólnego (General Aviations) w przestrzeni niekontrolowanej w 2020 roku – tłumaczy.

W  lutym 2021 roku została wdrożona operacyjnie PansaUTM w wersji 1.2. Zawiera ona liczne nowe funkcje dla pilotów BSP oraz dla kontrolerów ruchu lotniczego i informatorów służby informacji podwietrznej, m.in. funkcję tak zwanych automatycznych zezwoleń, a system PansaUTM funkcjonuje już na wszystkich aktywnych wieżach kontroli lotniska i służbach informacji powietrznej w całej Polsce.

– Dla mnie, jako pilota General Aviation oraz operatora dronów, najważniejszym aspektem systemu PansaUTM było zbudowanie połączenia pomiędzy światem tradycyjnego lotnictwa i zupełnie nową gałęzią: sektorem bezzałogowych statków powietrznych – powiedział  Mateusz Kotliński, Kierownik Programu U-Space i Kierownik Projektu PansaUTM. – Wspólnie w PAŻP mieliśmy tę samą wizję i cieszę się, że udało nam się stworzyć ekosystem, który integruje lotnictwo załogowe i bezzałogowe, zapewniając bezpieczne procedury i wspierając operacje BSP, szczególnie w przestrzeni kontrolowanej w Polsce – dodał.

W Polsce jest już prawie 200 tys. użytkowników dronów i liczba ta dynamicznie rośnie. Według szacunków Polskiego Instytutu Ekonomicznego do 2026 roku wartość rynku dronów wyniesie 3,26 mld złotych, co dla całej gospodarki może przynieść nawet 576 mld złotych. Przygotowując się na zmiany Ministerstwo Infrastruktury, Urząd Lotnictwa Cywilnego i Polska Agencja Żeglugi Powietrznej realizują projekt „Usługi cyfrowe dla bezzałogowych statków powietrznych”. Program wart jest ponad 61,5 mln zł,  z czego 85% a więc 51 mln zł zostało pozyskanych z funduszy unijnych w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.