Buran Reflex i Buiran Carbon

Firma Air-Sport to polski producent paralotni z Zakopanego. Na pewno znacie takie paralotnie jak Buran czy Buran Reflex. Teraz producent zaprojektował nowy model skrzydła – Buran Cabon. Firma Air-Sport produkuje świetne skrzydła – także do latania z napędem. Paralotnie firmy mają bardzo dobrą opinię wśród pilotów. Poza tym nie ma na naszym rynku lepszych skrzydeł jeśli wziąć pod uwagę wysoką jakość oraz niską cenę! Poprosiłem więc o wywiad Krzysztofa Dudzińskiego – konstruktora Burana, aby powiedział coś na temat produktów firmy. Zapraszam do przeczytania.

1. Czym jest Buran Carbon?

Buran Carbon to paralotnia PPG skonstruowana w oparciu o nową technologię wykorzystującą lekkie pręty węglowe do usztywnienia skrzydła.

Buran Carbon/ fot. Z.Włodyka i A.Banas

2. Czy Buran Carbon ma w założeniu zastąpić Burana Reflex czy też oba skrzydła będą produkowane równolegle?

Czas pokaże jak potoczą się losy Burana Carbon. To dwa różne skrzydła przeznaczone do latania PPG. Buran Reflex to sprawdzona konstrukcja o bardzo dobrych osiągach. Buran Carbon jest dopiero w fazie testowania i sprawdzania jego możliwości.

3. Słyszałem opinie, ze Carbon będzie skrzydłem o niesamowitym wydłużeniu, przeznaczonym tylko dla zaawansowanych pilotów. Czy to prawda?

To jakieś plotki, które wynikły prawdopodobnie z przekręcenia informacji o dwóch różnych skrzydłach. Owszem jest skrzydło Notos Carbon o bardzo dużym wydłużeniu przeznaczone dla bardzo doświadczonych pilotów, które powstało ponad rok temu. Technologia z karbonowymi usztywnieniami najpierw została użyta właśnie w skrzydle Notos Carbon. Dzisiaj Notos jest jednym z niewielu szybkich skrzydeł do latania swobodnego o bardzo wysokich osiągach aerodynamicznych. Jest to wręcz szybowiec wśród glajtów. Ostatnio pilot latający Notosem ustanowił rekord Polski pokonując dystans 214km po trójkącie FAI.

4. Wróćmy jeszcze do początku Pana przygody ze skrzydłami samostatecznytmi. Najpierw czytałem o tym, że skrzydła samostateczne nie mają przyszłości. Potem powstał Buran Reflex – świetne skrzydło do PPG. Teraz jest Carbon – też samostateczny! Skąd ta zmiana kierunku? Czy tamten artykuł był błędem z Pana strony?

To pytanie wymaga szerszej odpowiedzi; ani poprzednie moje wypowiedzi w kwestii profili samostatecznych i ich zastosowania w glajtach ppg nie były moim błędem ani nigdy nie byłem przeciwnikiem ich używania w konstrukcjach. Każdy konstruktor glajtów ma swobodę w wyborze profilu do skrzydła. Byłem i jestem natomiast sceptykiem w kwestii stosowania tego profilu w glajtach PPG. Korzyści są wątpliwe i niemierzalne. Statystycznie wcale nie wynika, że skrzydła z tym profilem są bezpieczniejsze. Proszę spojrzeć na ostatnie najpoważniejsze wypadki paralotni z napędem w Polsce. Większość tych wypadków wydarzyła się właśnie na paralotniach z profilem samostatecznym.

Buran Reflex i Buran Carbon/ fot. Z.Włodyka i A.Banas

Zastosowałem profil Reflex w związku z ogólną modą – trendem, nie chciałem iść „pod prąd”. Były to względy komercyjne. Niestety w paralotniarstwie też występuje okresowa moda na pewne rozwiązania, materiały, itp. Moja osobista opinia na temat stanu paralotniarstwa PPG w Polsce jest następująca: ta forma latania jest bardzo łatwo dostępna i jest poza urzędniczą kontrolą i nie jest to złe. Jednak 99% pilotów latających z silnikami nie interesuje się aerodynamiką i budową paralotni, ponieważ nie jest im to do niczego potrzebne. Są więc w pewien sposób niedoinformowani. Brakuje im wiedzy. Z drugiej strony tak jak wszyscy – chcą czuć się w powietrzu bezpiecznie. Jest to naturalne. Tą sytuację bardzo dobrze wykorzystują wszelcy dealerzy i fachowcy od marketingu, którzy tworzą pewne teorie i przedstawiają np. nową koncepcję konstrukcyjną jako super bezpieczne skrzydło: stabilne, szybkie itp. Świeży klient – pilot nie ma czasu ani ochoty na naukę i studiowanie książek, lecz z łatwością chwyta hasła marketingowe, bo to poprawia mu samopoczucie. Tak prawdopodobnie wygląda sytuacja z „samostatkami”, które w polskim wydaniu nawet dobrze brzmią. Ludzie zawsze wolą, gdy coś może robić się samo – szczególnie w powietrzu. Prawda według mnie jet taka, że bezpieczeństwo leży głównie po stronie pilota i żadne wymyślne konstrukcje skrzydeł tego nie zmienią.

5. Skupmy się teraz na Buranie Carbon. Jakie są zalety stosowania prętów węglowych?

• częściowe usztywnienie skrzydła w konsekwencji łatwiejszy start, mniejsza podatność na deformacje

• redukcja olinowania > redukcja oporów > poprawa prędkości > lepsza dynamika

• łatwiejsza obsługa paralotni na ziemi i w powietrzu

6. Słyszałem, że karbonowe usztywnienia bardzo łatwo ulegają uszkodzeniu. Czy to prawda?

Zawsze zwracam uwagę, że wszystkie glajty z karbonowymi usztywnieniami wymagają od pilota jakby większej „higieny pracy” podczas transportu, składania i manewrów na ziemi. To jest koszt za stosowanie tego typu usztywnień. Jeżeli jednak przestrzega się pewnych zasad i procedur prętom węglowym nic się nie stanie.

7. Proszę powiedzieć coś na temat osiągów tego skrzydła – prędkość startowa oraz maksymalna, którą tak się wszyscy interesują i zakres wagowy i powierzchnie.

Paralotnia będzie produkowana tylko na zamówienie. Dlatego nie ma problemu z doborem zakresu wagowego. Jesteśmy w stanie wykonać każdą wielkość skrzydła. Górne wartości prędkości dla tej paralotni nie są jeszcze dokładnie znane, bo testy wymagają dość ryzykownych lotów na małych kątach natarcia. Wszyscy, którzy latali dotychczas na tej paralotni (włącznie ze mną), nie byli skłonni do ponoszenia dużego ryzyka w celu udowodnienia „ile to jeszcze da się wycisnąć”. I słusznie! Należy przede wszystkim latać bezpiecznie i nie podnosić poprzeczki ryzyka. Prędkość trymowa Burana Carbon – a więc ta najczęściej wykorzystywana w locie – jest wysoka i waha się pomiędzy 45-48 km/h

8. Wiem, że już jest Buran dla pilotów XL. To jest prawdziwa rewolucja – czemu tak długo czekaliśmy? Jaki jest w locie Buran XL?

Buran Reflex XL to nic innego jak Buran Reflex tylko w dużym rozmiarze. Zachowuje się więc podobnie jak mniejsze wielkości przy takim samym obciążeniu powierzchni.

9. Co takiego ma Buran Reflex, że cieszy się takim powodzeniem? Czy to skrzydło możemy polecić początkującym pilotom przesiadającym się ze skrzydła klasycznego na pierwsze skrzydło samostateczne ?

Stosunek osiągów do jakości i do ceny jest nie do pobicia. Skrzydło łatwo staruje szybko lata jest zwrotne, dobre warunki gwarancyjne i serwisowe to atuty polskich paralotni.

10. Dlaczego tak słabo reklamuje Pan swoje skrzydła?

Nie mam czasu ani ochoty na wielkie kampanie reklamowe. Trzeba polatać i mieć z tego przyjemność. Konstruowanie paralotni jest dla mnie pewnym rodzajem hobby i daje mi wielką satysfakcję. Reklama i marketing nie kojarzą mi się dobrze.

11. Jakie plany wiąże Pan z rozwojem Burana Reflex?

Nie mam jakichś szczególnych planów związanych z tym modelem.

12. To samo pytanie ale odnośnie Burana Carbon?

Spodziewam się poprawy osiągów czyli m. in. prędkości.

13. Jaka będzie cena Burana Carbon?

Może być ok. 5-10% wyższa niż Burana Reflex.

14. Gdzie można wypróbować Burana Reflex? Nigdy nie miałem przyjemności go wypróbować…

Nie wysyłam skrzydeł do testowania. Piloci mogą się umówić i wspólnie polatamy w umówionym miejscu. Zapraszam do Zakopanego lub zachęcam do kontaktu z pilotami latającymi na tych paralotniach.


Galeria zdjęć znajduje się tu: https://picasaweb.google.com/ppgowiec/BuranCarbon

Producent Burana Reflex i Burana Carbon
Air-Sport
www.air-sport.pl