Udany test samolotu hipersonicznego X-51A

Samolot hipersoniczny X-51A WaveRider w trakcie testu w dniu 13 sierpnia zbliżył się do prędkości 6 Macha. WaveRider jest demonstratorem technologii dla przyszłych hipersonicznych pocisków samosterujących i maszyn rozpoznawczych – poinformowała CNN.

Boeing X-51A WaveRider to niewielki samolot o kształcie przecinaka, napędzany silnikiem strumieniowym SJY61 z naddźwiękową komorą spalania (scramjet). Silnik taki może być stosowany w zakresie prędkości hiperdźwiękowych odpowiadających do 10 Macha. Maszyna ta ma długość 7,9 m, waży 1814 kg i jest zaopatrzona na końcu kadłuba w usterzenie stabilizujące.

W teście jaki odbył się 13 sierpnia X-51A został wyniesiony przez przerobiony samolot–nosiciel B-52 na wysokość 15 000 m nad wybrzeżem Kalifornii. Następnie silnik maszyny został uruchomiony i odbyła ona 300 sekundowy lot z wznoszeniem do wysokości 21 000 m w reżimie automatycznym. W trakcie lotu WaveRider przekroczył szybkość 5 Macha (5471,8 km/h), zbliżając się do 6 Macha (7421,7 km/h). Jest to najdłuższy obecnie okres ciągłej pracy silnika X-51A

Z programów badawczych udostępnionych Kongresowi USA wiadomo iż chodzi o stworzenie maszyny, latającej na dużych wysokościach (ok. 20 000 m) w atmosferze z szybkością 5 Macha lub więcej. Maszyna taka byłaby prototypem rozpoznawczych statków powietrznych, latających na dużych wysokościach, wyposażonych w zaawansowane systemy rozpoznawcze hipersonicznych pocisków samosterujących typu cruise nowej generacji, a nawet maszyn służących do szybkiego przerzutu grup interwencyjnych i wojsk specjalnych w odległe regiony akcji. Szybkość 6 Macha wystarczyłaby na pokonanie w godzinę trasy Nowego Jorku do Londynu, choć przeciążenia występujące przy takich prędkościach utrudniałyby loty załogowe.

Program X-51 A został uruchomiony w 2004 roku. Pierwsze testy naziemne zaczęły się w 2006 roku. Pierwsza symulacja lotu WaveRidera, 30 kwietnia 2007 wykazała, że możliwe jest osiągnięcie i przekroczenie szybkości 5 Macha, choć następne testy pokazały, że bariera między 5 i 6 Macha będzie trudna do pokonania.

Pierwszy lot X-51 A miał miejsce 26 maja 2010 roku; maszyna osiągnęła wtedy szybkość 5 Macha na wysokości 21 000 m. Silnik pracował przez 143 sekundy, zaś samodzielny lot trwał przez 200 sekund. Następny test 13 maja 2011 roku został wcześniej przerwany, mimo osiągnięcia i utrzymania szybkości 5 Macha, na wysokości 15 000 m, ze względu na problemy z wlotem powietrza do silnika.

W czasie trzeciego lotu 14 sierpnia 2012 WaveRider miał osiągnąć prędkość 6 Macha w czasie lotu trwającego 300 sekund. Próba zakończyła się powodzeniem – po zakończeniu testów maszyna rozpoczęła nurkowanie i zatonęła w Pacyfiku u wybrzeży Kalifornii. Według Sił Powietrznych USA ten prototyp, podobnie jak dwa pozostałe, które także zatonęły po próbach w Pacyfiku, nie będzie odzyskiwany. Wszystkie dane dotyczące lotu zostały zebrane i były na bieżąco przekazywane poprzez system łączności bezprzewodowej.

Jak twierdzi CNN, X-51A kosztował jak dotąd 140 mln USD. Siły Powietrzne USA nie podały całkowitego planowanego kosztu programu WaveRider. Jak poinformował CNN rzecznik Sił powietrznych USA Daryl Mayer, dysponowały one czterema prototypami X-51A i w czasie trzeciego i obecnie ostatniego testu w tej konfiguracji został zniszczony trzeci prototyp.

Jak powiedział CNN analityk militarny Dan Wasserbly, kierujący amerykańską edycją pisma i portalu wojskowego IHS/Jane's, Siły Powietrzne spodziewają się iż do 2016 roku zostanie stworzony działający prototyp statku powietrznego latającego z prędkością hipersoniczną, zdolnego już do misji bojowo-rozpoznawczych. (PAP)

mmej/ tot/