Z serii "Spotkania przy samolocie": RWD-8

W dniu 18 kwietnia 2021 r. (niedziela), o godzinie 12.00 Muzeum Lotnictwa Polskiego zaprasza na kolejne spotkanie prowadzone przez Jana Hoffmanna. Tym razem będzie to spotkanie wirtualne.

Zaproszenie na opowieść o historii lotnictwa kierowane jest zarówno do młodzieży, jak i dorosłych.

Prowadzone będą rozmowy o polskim przedwojennym samolocie szkolnym RWD-8, opracowanym na początku lat 30-tych. Uczestnicy spotkania dowiedzą się o jego historii, konstrukcji i technicznym rozwoju.

Spotkanie odbędzie się na platformie zoom.us – www.zoom.us/j/96200805465
Strona będzie aktywna od godziny 11:30.

Samolot RWD-8 powstał na konkurs na samolot szkolny, ogłoszony przez Ligę Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (LOPP) pod koniec 1931. Projekt wstępny opracował pod koniec 1931 roku inż. Stanisław Wigura. Na podstawie tego projektu, w pierwszej połowie 1932, Stanisław Rogalski, Stanisław Wigura i Jerzy Drzewiecki w warsztatach Sekcji Lotniczej KMSPW na Okęciu w Warszawie opracowali projekt szczegółowy. Samolot otrzymał układ górnopłatu typu parasol z lekkim skosem płata w celu ułatwienia wsiadania do przedniej kabiny, a do jego napędu dobrano silnik rzędowy chłodzony powietrzem. Projekt ten pobił zdecydowanie wszystkich konkurentów i jesienią 1932 roku LOPP zamówiła dwa prototypy w Doświadczalnych Warsztatach Lotniczych.

Pierwszy prototyp RWD-8 zbudowany został na początku 1933 roku i otrzymał numer 63 oraz znaki rejestracyjne SP-AKN, a do jego napędu użyto silnika rzędowego Cirrus Hermes II o mocy 110 KM (81 kW) i o cylindrach stojących. Oblatał go pilot doświadczalny DWL Kazimierz Chorzewski.

Produkcję seryjna samolotu RWD-8 rozpoczęto w 1933 roku w warsztatach DWL na zamówienie LOPP i jeszcze w tym roku wyprodukowano 5 egzemplarzy. W związku z tym, że pod koniec 1933 roku ukazały się informacje o lotkach typu Friese, wykonano nowy płat dla samolotu o stałej cięciwie i zastosowano w nim nowy rodzaj lotek typu Friese. Taki samolot oblatano w lutym 1934 roku. Samolot ten wykazywał bardzo dobre właściwości lotne i stał się wzorcem dla dalszej produkcji seryjnej. Także wcześniej zbudowane egzemplarze wyposażono w nowe płaty.

126 samolotów RWD-8 ofiarowanych przez społeczeństwo na rzecz armii, 1937 rok
(fot. Unknown/Domena publiczna/Wikimedia Commons)

Samoloty RWD-8 były używane w polskim lotnictwie wojskowym od jesieni 1934, stając się podstawowym typem samolotu szkolenia wstępnego. Używane były w szkołach lotniczych w Dęblinie, Bydgoszczy i Krośnie oraz na obozach przysposobienia wojskowego. W listopadzie 1938 w lotnictwie wojskowym było 349 RWD-8, z czego 200 do szkolenia, 45 przewidziane na wyposażenie mobilizowanych plutonów łącznikowych i 104 w rezerwie. RWD-8 używane były ponadto w lotnictwie cywilnym – aeroklubach. To tej maszynie zawdzięczamy liczne kadry bardzo dobrze wyszkolonych polskich pilotów, zasilające nasze lotnictwo na obczyźnie w czasach II wojny.

Samoloty na lotnisku mokotowskim w Warszawie podczas zawodów lotniczych. Klucz samolotów RWD-8.
(fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe)

W sierpniu 1939 utworzono trzynaście plutonów łącznikowych wyposażonych w trzy samoloty RWD-8 każdy, w skład których weszło czterdzieści samolotów RWD-8. Samoloty RWD-8 zostały użyte w kampanii wrześniowej. Co najmniej kilkanaście dalszych samolotów zostało zmobilizowanych w trakcie kampanii, używano ich także w improwizowanych jednostkach. Zaletą RWD-8 jako samolotu łącznikowego była możliwość startu i lądowania w przygodnym terenie, polscy piloci latali w celu uniknięcia ataków na małej wysokości, niemniej jednak ich służba należała do bardzo niebezpiecznych.

Duża liczba samolotów RWD-8 została zniszczona przez Niemców podczas bombardowań lotnisk lub spalona przez wycofujących się Polaków. Żaden z samolotów nie przetrwał wojny w Polsce, jak również żaden nie był używany w Polsce po wojnie. Żaden nie zachował się też do czasów obecnych.

Samolot RWD-8 zniszczony podczas bombardowania lotniska
(fot. Bundesarchiv, Bild 183-E11027/CC-BY-SA 3.0/Wikimedia Commons)

Łącznie wyprodukowano 600 samolotów RWD-8 (100 w DWL i 500 w PWS). Produkcja ich została zakończona na początku 1939. RWD-8 był najliczniejszym samolotem budowanym dla polskiego lotnictwa przed wojną i jednocześnie najliczniej produkowanym samolotem polskiej konstrukcji aż do lat 70., kiedy to wynik ten został pobity przez PZL-104 Wilga. O jego sukcesie zadecydowały: bardzo dobra stateczność podłużna i kierunkowa, wystarczająca stateczność boczna, niezawodny silnik o dobrze dobranej mocy, mocne podwozie o dość dużym skoku – wszystko to – przy dobrej sterowności i wyważonych siłach na sterach – sprawiało, że maszyna była łatwa w pilotażu, lubiana przez pilotów i świetnie się sprawdzała jako samolot szkolny.