Z serii "Spotkania przy samolocie": Hawker Hunter

W dniu 8 marca 2020 r. (niedziela), o godzinie 12.00 Muzeum Lotnictwa Polskiego zaprasza na kolejne spotkanie prowadzone przez Jana Hoffmanna.

Zaproszenie na opowieść o historii lotnictwa kierowane jest zarówno do młodzieży, jak i dorosłych.

Prowadzone będą rozmowy o brytyjskim odrzutowym samolocie bojowym Hawker Hunter z początku lat 50-tych. Był dziełem zespołu konstrukcyjnego firmy Hawker. Głównym projektantem tego samolotu był Sydney Camm, w którego dorobku znalazł się też sławny Hurricane. Uczestnicy spotkania poznają historię i konstrukcję tego bardzo eleganckiego samolotu.

Hawker "Hunter" był niewątpliwie najlepszym brytyjskim powojennym samolotem myśliwskim. Jego początki związane są z samolotem pokładowym o prostych skrzydłach Hawker P.1042 "Sea Hawk". W celu poprawienia jego osiągów Sidney Camm – główny konstruktor wytwórni Hawker Aviation, zaprojektował samolot doświadczalny Hawker P.1052. Był to właściwie samolot "Sea Hawk" wyposażony w skośne skrzydła (35°). Samolot został oblatany w grudniu 1948 r. Jego osiągi były bardzo dobre i firma miała nadzieję, że po wprowadzeniu niezbędnych zmian i ulepszeń stanie się znakomitym myśliwcem.

Korzystając z własnych środków wytwórni przebudowano drugi egzemplarz prototypowego P.1052 na samolot doświadczalny Hawker P.1081 ze skośnym usterzeniem ogonowym oraz przeprojektowaną tylną sekcją kadłuba i z jednym wylotem powietrza silnika odrzutowego. Samolot wykonał pierwszy lot 19.06.1950 r. i okazał się konstrukcją na tyle obiecującą, że wzbudziła zainteresowanie Royal Australian Air Force. W 1951 r. samolot uległ katastrofie, co uniemożliwiło kontynuowanie prac rozwojowych.

W 1946 r. Air Ministry wydało specyfikację F.43/46 na dzienny samolot myśliwski o napędzie odrzutowym. Natomiast w 1948 r. ukazała się specyfikacja F.3/48, w której wymagano osiągnięcia prędkości 1010 km/h na wysokości 13 700 m i wysokiej prędkości wznoszenia. Uzbrojenie ustalono na 4 działka Hispano Mk.V kal. 20 mm lub 2 działka Aden kal. 30 mm. Roz­ważano również możliwość uzbrojenia samolotu w wyrzutnie npr powietrze- ziemia i w nie­dalekiej przyszłości w nowo konstruowane brytyjskie kpr powietrze- powietrze. Sidney Camm w celu sprostania wymaganiom zaprojektował samolot myśliwski bazujący na pierwszym prototypie P.1052.

Kokpit Huntera (fot. Greg from Queensland, Australia/CC BY/ Wikimedia Commons)

Prototyp oznaczony jako Hawker P.1067 wyposażono w silnik Rolls-Royce "Axial Jet 65" (AJ.65), wymieniony docelowo na Rolls-Royce RA.5 "Avon 103" o ciągu 28,9 kN. Pierwszy lot wykonał 20.07.1951 r. Prototyp w lotach próbnych był nieuzbrojony. W kolejnym egzemplarzu prototypowym zastosowano już uzbrojenie i wyposażono go w wielozadaniowy radar. Napędzany był silni­kiem RA.4 "Avon 107" o ciągu 33,58 kN. Został oblatany 3.05.1952 r. (wg innych źródeł- 5.05.1952 r.). Stał się on wzorcem dla samolotów seryjnych. Trzeci prototyp P.1067 wykonał pierwszy lot 30.11.1952 r., otrzymał silnik Armstrong Siddeley "Sapphire 101" o ciągu 35,59 kN.

W marcu 1950 r. (na rok przed oblataniem P.1067) Ministerstwo Zaopatrzenia (Ministry of Supply) zamówiło produkcyjną wersję samolotu "Hunter". Pierwszy samolot serii informacyjnej "Hunter" F.1 został oblatany 16.05.1953 r. (wg innych źródeł- 16.03.1953 r.), napędzany był silnikiem RA.7"Avon 113" o ciągu 33,8 kN. Łącznie zbudowano 20 samolotów z licznymi rozwiązaniami nie uwzględnionymi w późniejszych maszynach seryjnych, m.in. specjalnymi klapami strumieniowymi z przedmuchem powietrza doprowadzonego z silnika odrzutowego i kadłubem skonstruowanym zgodnie z regułą pól. Poza serią informacyjną zbudowano dalsze 119 egz. wersji F.1.

Dwumiejscowy Hunter na pokazie wojskowym Shuttleworth 2013
(fot. Tim Felce (Airwolfhound)/CC BY-SA/Wikimedia Commons)

W 1955 r. został oblatany prototyp P.1101 dwumiejscowego samolotu treningowego. Samoloty seryjne weszły do eks­ploatacji w 1958 r. pod oznaczeniem "Hunter Trainer" T Mk.7 i zastąpiły wysłużone Gloster "Meteor" i De Havilland "Vampire". Wszystkie samoloty mogły przekra­czać prędkość dźwięku podczas nurkowa­nia, a ciąg silników, pojemność instalacji paliwowej i uzbrojenie rosły, by osiągnąć maksimum w wersji "Hunter" FGA Mk.9. Ta wer­sja, łącząca wcześniej zebrane doświad­czenia, była napędzana silnikiem Rolls-Roy­ce "Avon" Mk 207 o ciągu 45,12 kN (4604 kG), a uzbro­jenie wzrosło przez powiększenie nośności węzłów podskrzydłowych.

Powstało bardzo dużo wersji i wariantów rozwojowych samolotu Hawker "Hunter". Hunter projektowany był jako myśliwiec przechwytujący, okazał się też dobrym samolotem myśliwsko-bombowym, rozpoznawczym i treningowym. Był na uzbrojeniu 20 krajów w różnych ilościach. Łącznie zbudowano maszyny w macierzystej wytwórni Hawker Siddeley oraz na licencji w Belgii i Holandii.

Poza wykorzystaniem maszyn Hawker Hunter do zadań bojowych i szkoleniowych, na bazie tej maszyny sformowano następujące zespoły akrobacyjne: Black Knights, Black Arrows, Blue Diamonds, Blue Herons.

Hawker Hunter T.7 zespołu akrobacyjnego Blue Diamond
(fot. Arpingstone/Domena publiczna/Wikimedia Commons)

Muzeum Lotnictwa Polskiego bardzo prosi o zgłoszenie w kasie chęci uczestnictwa w spotkaniu, gdyż wszyscy słuchacze będą mogli wykupić specjalne bilety wstępu.