"F-15" – Wtorkowy seans w Kinie Lotnik MLP

Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie serdecznie zaprasza w dniu 2.04.2019r. o godz. 11:00 i 16:30 na bezpłatną projekcję filmu pt. "F-15”.

"F-15" – film poświęcony jednemu z najlepszych odrzutowych samolotów myśliwskich, do dnia dzisiejszego żaden z tych samolotów nie został zestrzelony w walce powietrznej, mimo udziału w kilkunastu konfliktach zbrojnych.

U podstaw opracowania F-15 legły prace majora USAF-u Johna Boyda i matematyka Thomasa Christie (zasada zachowania energii z punktu widzenia walki powietrznej), doświadczenia z walk powietrznych w Wietnamie oraz pojawienie się nowych radzieckich konstrukcji MiG-23 i MiG-25, zademonstrowanych publicznie w 1967 r. Wstępne warunki, jakie miał spełniać myśliwiec projektu FX (Fighter eXperimental - myśliwiec doświadczalny), sformułowano i rozesłano do 13 firm lotniczych w grudniu 1965 roku. 23 grudnia 1969 roku do realizacji został wybrany projekt firmy McDonnell Aircraft Company.

Pierwszy lot prototypu odbył się 27 lipca 1972 roku, zaś 7 lipca 1973 roku oblatany został dwumiejscowy, szkolno-bojowy TF-15A. Produkcję seryjną rozpoczęto 1 marca 1973 roku, zaś pierwsze seryjne egzemplarze przekazano do jednostek 4 listopada 1974. Była to pierwsza wersja F-15A/B (oznaczenie F-15B zastąpiło używane wcześniej TF-15A). Ciekawostką jest, iż projektantom F-15 przyświecało zupełnie odmienne podejście, niż projektantom jego następcy F-22. F-15 został zaprojektowany tak, aby łączył w sobie wysokie osiągi z możliwie niskimi kosztami produkcji. W samolocie zastosowano między innymi łatwiejsze w produkcji skrzydło o zmiennym nachyleniu przekroju podłużnego, które charakteryzowało się nieco gorszymi osiągami, niż skrzydło z klapami na krawędzi natarcia, ale było tańsze w produkcji. Samolot okazał się niezwykle udany i był ogromnym zaskoczeniem dla konstruktorów radzieckich.

Pierwsze F-15 trafiły do służby w USAF-ie w listopadzie 1974 roku. Pięć lat później na stanie Sił Powietrznych pojawiły się pierwsze F-15C i F-15D. F-15 udowodnił skuteczność bojową w starciach na Bliskim Wschodzie, m.in. z samolotami syryjskimi nad doliną Bekaa w 1982 r. oraz w pojedynczych walkach powietrznych pomiędzy maszynami izraelskimi a syryjskimi MiG-ami. Izraelczycy na F-15 zestrzelili większość z 48 samolotów syryjskich. W 1981 roku izraelskie F-15 stanowiły eskortę rajdu na iracki reaktor Osirak pod Bagdadem. W 1991 roku amerykańskie i saudyjskie F-15A i C zestrzeliły 34 irackie samoloty i 3 śmigłowce, zaś F-15E były używane do atakowania celów naziemnych, głównie na głębokim zapleczu. W tym czasie za sprawą zestrzelenia kilku MiG-ów-25 został nazwany przez pilotów "Foxbat killer". Do dziś piloci latający na F-15 zestrzelili 104 samoloty i śmigłowce wroga.

F-15E nad Afganistanem, 2008 rok (fot. U.S. Air Force/SSgt. Aaron Allmon/Domena publiczna/Wikimedia Commons)

Rozwinięciem konstrukcji F-15 Eagle był F-15E Strike Eagle. maszyna zdolna do prowadzenia ataków na cele naziemne, także nocą, z małej wysokości i przy dowolnych warunkach pogodowych, zachowując przy tym możliwość walki z innymi samolotami. Pierwszy F-15E trafił do służby w 12 kwietnia 1988 roku w bazie Luke w stanie Arizona (461. Myśliwska Szkolna Eskadra Taktyczna).

F-15E po raz pierwszy wzięły udział w walce podczas pierwszej wojny w Zatoce Perskiej. W trakcie tego konfliktu F-15E odniosły jedno zwycięstwo powietrzne: 14 lutego 1991 roku strącono śmigłowiec Mi-24 za pomocą bomby GBU-10 Od tamtego czasu regularnie brały udział w działaniach USAF-u na Bliskim Wschodzie (operacja Southern Watch, operacja Desert Fox, operacje Provide Comfort) aż po inwazję na Irak. Wykonywały także misje bojowe nad Jugosławią i Afganistanem, a w końcu nad Libią.

Łącznie wyprodukowano ok. 1300 samolotów wszystkich wersji.