Blog Mikołaja Doskocza: Lotniska publiczne niepodlegające certyfikacji – z czym to się wiąże?

Niedawno ULC zaktualizował rejestr lotnisk cywilnych dzięki czemu możemy dowiedzieć się o zmianie statusu 14 lotnisk (a kolejne są procedowane). Dotychczas były one lotniskami użytku wyłącznego, a teraz stały się lotniskami użytku publicznego niepodlegającymi certyfikacji. O samej zmianie i jej powodach możecie poczytać w tym wpisie: www.latajlegalnie.com/2016/08/09/zmiany-w-prawie-lotniczym-cz-2/

Teraz możecie dowiedzieć się jakie konsekwencje niesie za sobą zmiana a także jakie uprawnienia i obowiązki zostaną nałożone na Wasze lotniska.

Zwolnienie z podatków

Pierwsza sprawa to zwolnienie z podatków części lotniczej lotnisk publicznych. Zwolniony będzie cały teren, który zarządzający wyznaczy pod część lotniczą lotniska przy czym Prezes ULC musi zatwierdzić zmianę. Co ważne, samo zwolnienie przysługuje już od momentu wyznaczenia części lotniczej przez zarządzającego.

Więcej tutaj:
www.latajlegalnie.com/2016/09/12/zwolnienie-lotnisk-z-podatku-od-nieruchomosci/
www.latajlegalnie.com/2017/02/07/podatki-od-lotnisk/

Loty międzynarodowe

Często spotykam się z pytaniami o możliwość wykonywania lotów międzynarodowych z lotnisk publicznych niepodlegających certyfikacji. W dużym skrócie loty międzynarodowe (a więc związane z przekroczeniem granicy państwowej, również w strefie Schengen) mogą być wykonywane z takich lotnisk, o ile nie będą one lotami handlowymi. Podstawą prawną jest art. 73 ust. 5 Prawa lotniczego, który pozwala na wykonywanie międzynarodowych lotów niehandlowych również z lotnisk niespełniających wymagań dla lotnisk międzynarodowych.

Bardziej rozbudowane wytłumaczenie znajdziecie tutaj: www.latajlegalnie.com/2017/01/02/loty-miedzynarodowe-z-lotnisk-lokalnych/

Zmiana dostępności

Dotychczas zarządzający lotnisk użytku wyłącznego mieli pewną swobodę w przyjmowaniu obcych statków powietrznych. Działo się to zgodnie z prawem (art. 54 ust. 3 Prawa lotniczego), tj. z lotniska korzystały statki powietrzne zarządzającego a inni tylko za jego zgodą. Oczywiście to teoria, wszyscy wiemy jak było z praktyką, ale zarządzający takie uprawnienie miał.

Zmiana dostępności lotniska na publiczne niesie za sobą zmianę tych obowiązków. Zgodnie z art. 54 ust. 2 Prawa lotniczego w terminach i godzinach ustalonych przez zarządzającego każdy może na nim wylądować. Informacje te muszą zostać podane do publicznej wiadomości (czyli w AIP). W związku z taką zmianą, co do zasady zarządzający nie ma prawa odmówić lądowania statku powietrznego jeżeli oczywiście długość referencyjna, MTOM i inne parametry na to pozwalają. W terminach i godzinach podanych przez zarządzającego jest to obowiązek, z którego może zostać zwolniony tylko w przypadku ważnych okoliczności związanych z funkcjonowaniem lotniska, uniemożliwiających bezpieczne lądowanie statku powietrznego (art. 66 ust. 2 Prawa lotniczego).

W czasie otwarcia lotniska jako publicznego zarządzający musi zapewnić możliwość bezpiecznego lądowania, odpowiednią nawierzchnię drogi startowej, zapewnienia służb AFIS albo kierownika lotów (jeżeli zarządzający sam takie ustanowi). Jakiekolwiek niedopatrzenia mogą się bardzo źle skończyć – wypadek z powodu źle przygotowanej drogi startowej, bez opublikowania NOTAM będzie skutkował odpowiedzialnością odszkodowawczą zarządzającego. Do tej pory zawsze można było się tłumaczyć, że „nie było zgody zarządzającego”  – teraz już nie.

„Terminy i godziny podane przez zarządzającego” to nic innego, jak godziny pracy lotniska publicznego. Czy znaczy to, że poza tymi godzinami lotnisko musi być zamknięte dla ruchu? Weźmy taką sytuację:

Lotnisko otwarte od poniedziałku do piątku, w godzinach 8-15. Czy można na nim wykonywać np. loty szkolne w soboty albo w nocy?

Oczywiście, że można. Poza terminami i godzinami opublikowanymi w AIP lotnisko działa na takich samych zasadach jak lotnisko użytku wyłącznego – czyli dla każdej operacji wymagana jest zgoda zarządzającego. Tak działają inne lotniska, również certyfikowane np. Lotnisko Zielona Góra-Babimost.

Opłaty lotnicze

Zmienią się stawki opłat lotniczych – będą w dalszym ciągu stosowane zgodnie z tabelą załączoną do Prawa lotniczego, ale wzrosną w zależności od czynności. Najbardziej dotknie to lotnisk z nawierzchnią sztuczną. Dla porównania pojedyncza zmiana eksploatacyjna i techniczna (np. przesunięcie progu albo wpisanie hangaru do dokumentacji) na lotnisku użytku wyłącznego podlegała opłacie lotniczej 210 zł. Po zmianie statusu będzie to 1362 zł, więc dość istotna różnica. Na lotniskach z nawierzchnią naturalną wiele się w tej kwestii nie zmieni.

Drzewa, warunki eksploatacji, budowy

Teoretycznie łatwiejsze usuwanie naturalnych przeszkód lotniczych – krzewów i drzew. Jeżeli lotnisko ma status publicznego a drzewa rosną na terenach Lasów Państwowych, to LP mają obowiązek zawrzeć z zarządzającym porozumienie, na podstawie którego Lasy Państwowe na swój koszt dokonają wycinki drzew będących przeszkodami lotniczymi. Trzeba pamiętać, że dotyczy to tylko drzew starszych niż 20 lat.

Wymagania techniczne i eksploatacyjne będą takie same jak na lotniskach użytku wyłącznego. Podobnie rzecz się ma w odniesieniu do warunków eksploatacji lotnisk – ustawodawca również zdecydował, że dla lotnisk publicznych niecertyfikowanych stosowane będą przepisy regulujące działalność lotnisk użytku wyłącznego.

Zmieni się również właściwość organów przy pracach budowlanych – zamierzając prowadzić budowę na lotnisku publicznym, musicie się liczyć z tym, że dla decyzji środowiskowej właściwy będzie RDOŚ, a nie jak dotychczas wójt, burmistrz czy prezydent miasta.

Więcej informacji na stronie www.latajlegalnie.com

Mikołaj Doskocz – radca prawny, partner w Kancelarii Florczyk, Doskocz i Wspólnicy. Specjalizuje się w prawie lotniczym – przede wszystkim od strony przedsiębiorców. Ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie aplikację radcowską przy OIRP Warszawa. Doświadczenie zbierał podczas obsługi podmiotów lotniczych (przewoźników, producentów i usługodawców), a także w czasie, gdy kierował spółką zarządzającą lotniskami. Brał udział w pracach legislacyjnych w związku ze zmianami przepisów dotyczących lotnisk i przestrzeni powietrznej, ponadto jest członkiem Zespołu ds. aktualizacji Programu Rozwoju Sieci Lotnisk i Lotniczych Urządzeń Naziemnych.