Lotnisko Chopina wśród lotniczej europejskiej elity

Londyn, Monachium, Lizbona, Madryt, a teraz także – Warszawa. Lotnisko Chopina znalazło się w gronie 30 portów lotniczych w Europie, w których wdrożono zaawansowany system A-CDM. Co to jednak oznacza dla największego lotniska w Polsce oraz jakie korzyści odczują sami pasażerowie?

Dokładniejsza informacja lotniskowa, większy komfort podróży oraz punktualność – to wszystko za sprawą uruchomienia na Lotnisku Chopina A-CDM (Airport Collaborative Decision Making). Dzięki temu stołeczny port już pełni korzysta ze wszystkich oferowanych możliwości, stając się zarazem ważnym elementem całościowego systemu zarządzania europejską przestrzenią powietrzną.

A-CDM: lepsze wykorzystanie przepustowości lotniska

Procedura Airport Collaborative Decision Making dotyczy optymalizacji działań operacyjnych podmiotów współpracujących na terenie portu lotniczego. Jej celem jest możliwie jak najbardziej efektywne zarządzanie czasem obsługi statków powietrznych. W praktyce przekłada się to również na lepsze wykorzystanie przepustowości portu lotniczego oraz europejskiej przestrzeni powietrznej, co jest wspierane przez takie organizacje jak IATA, ICAO, a przede wszystkim Eurocontrol  (Menadżer Sieci). Cel ten został osiągnięty przez usprawnienie wymiany informacji w czasie rzeczywistym między zarządzającym portem lotniczym, operatorami statków powietrznych, agentami obsługi naziemnej, kontrolą ruchu lotniczego i Menadżerem Sieci.

– Zdarza się, że już na pokładzie samolotu można usłyszeć od kapitana, że „start będzie opóźniony, ponieważ oczekujemy na zgodę z Brukseli/ATC”. To może wynikać z czasowych ograniczeń przepustowości danej części europejskiej przestrzeni powietrznej – powiedział Sławomir Lorent z Biura Operacyjnego Lotniska Chopina w Warszawie i kierownik projektu ze strony biznesowej. – Tymczasem A-CDM pozwala nam poinformować Menadżera Sieci w Brukseli (Eurocontrol) o czasie gotowości danego samolotu. Dzięki temu Menadżer Sieci stara się dostosować slot na start do naszych możliwości, tym samym minimalizując opóźnienie. Skoro A-CDM opiera się m.in. na przewidywalności poszczególnych etapów procesów obsługi i ruchu statków powietrznych, to jego wprowadzenie skutkuje także lepszą informacją o czasie lądowania i startu samolotu dla pasażerów i osób oczekujących.

Z kolei, jak zaznaczyła Małgorzata Szkamruk, kierownik projektu ze strony IT, system A-CDM to w głównej mierze lepsze planowanie. – Możemy mówić przede wszystkim o korzystnym wpływie na terminowość odpraw. Pasażerowie zyskają dokładniejszą informację lotniskową, co przełoży się na większy komfort podróży.

A-CDM: większa skuteczność współpracy

Stworzone przez Lotnisko Chopina we współpracy z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej, LS Airport Services S.A., Welcome Airport Services Sp. z o.o. i Polskie Linie Lotnicze LOT rozwiązanie znacząco poprawia płynność ruchu lotniczego oraz pozwala lepiej wykorzystać zasoby wszystkich partnerów zaangażowanych w proces – zarówno po stronie służb żeglugi powietrznej, jak i służb lotniskowych.

Kamieniem węgielnym pod wdrożenie A-CDM na Lotnisku Chopina było podpisanie w 2009 roku porozumienia o współpracy pomiędzy pięcioma partnerami projektu. Szóstym, mniej formalnym, ale bardzo istotnym podmiotem był Eurocontrol. Jednak, jak zaznaczył Sławomir Lorent, kluczowe okazały się także liczne spotkania, które posłużyły zbudowaniu fundamentu projektu – zmianie kultury współpracy operacyjnej pomiędzy podmiotami zaangażowanymi w obsługę statku powietrznego i zarzadzanie ruchem lotniczym. – Zmiana kultury współpracy polega przede wszystkim na większej transparentności i próbie przewidzenia czasu zakończenia poszczególnych etapów procesów obsługi – podkreślił Sławomir Lorent.

– Prace implementacyjne rozwiązań informatycznych rozpoczęto w roku 2017 – zaznaczył Andrzej Brzózka, kierownik projektu i analityk ze strony IT. – Systematycznie dostarczane rozwiązania, równolegle z podnoszeniem świadomości personelu, zaowocowały zintegrowanym systemem wspierającym procesy A-CDM. Takie adaptacyjne podejście oznaczało stopniowe angażowanie użytkowników z wykorzystaniem najlepszych praktyk projektowych. W efekcie wzrosła pozycja naszego lotniska w światowym rankingu przy jednoczesnym skoku technologicznym w obsłudze ruchu lotniczego w Polsce – dodał Andrzej Brzózka.

A-CDM: szybkość i dokładność działań

W funkcjonowaniu systemu A-CDM kluczowy jest czas TOBT (Target Off Block Time) i TSAT (Target Start up Approval Time). TSAT generowany jest automatycznie na bazie informacji wprowadzanych do systemu (przede wszystkim TOBT) przez podmioty zaangażowane w obsługę rejsu. Poza tym informuje pilotów o docelowym czasie uruchomienia silników. Dzięki temu statki powietrzne nie marnują paliwa na skutek niepotrzebnego oczekiwania na włączonych silnikach. Przekłada się to na mniejszą emisję spalin i jest korzystniejsze dla środowiska.

Włączenie Lotniska Chopina do systemu A-CDM ma zatem wpływ na automatyczne wysyłanie depesz do instytucji Eurocontrol, informujących Menadżera Sieci o ruchu odlotowym ze stołecznego portu. Zestaw danych zawartych w tych depeszach pozwoli na lepsze planowanie i wykorzystanie przepustowości europejskiej przestrzeni powietrznej, co przekłada się na poprawę punktualności i spadek opóźnień. Z pełni możliwości systemu A-CDM Lotnisko Chopina zaczęło korzystać 29 października 2020 roku, kiedy to zostało przyłączone do europejskiej sieci zarządzania ruchem lotniczym.