LAPL(A) czy PPL(A)? Którą licencję wybrać?

Coraz częściej spotykam się z podobnym pytaniem. Najczęściej odpowiadam wtedy  na początek jak, z kim i gdzie chcesz latać.

To podstawowe kwestie, które determinują wybór odpowiedniej licencji.

✈️ Jeśli planujesz karierę zawodową:
Jeżeli Twoim celem jest sprawne uzyskanie licencji CPL(A) lub ATPL(A) – czyli uprawnień zawodowych – pozostań przy PPL(A). To licencja, która pozwoli Ci kontynuować szkolenie i zdobywać kolejne uprawnienia.

Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z lataniem i myślisz o przyszłości w zawodzie pilota, ale nie jesteś jeszcze zdecydowany, obie licencje – PPL(A) i LAPL(A) – mogą być dobrym startem. Wybór zależy od Twoich środków finansowych i perspektyw. LAPL(A) jest tańsza w uzyskaniu (średnio 10–30%), ale długość i czas szkolenia zależy od Twoich postępów.

🛩️ Jeśli latasz rekreacyjnie:
Jeśli planujesz latać głównie dla przyjemności, jako forma relaksu lub prywatnego transportu, LAPL(A) może być w pełni wystarczająca.

Dodatkowo, jeżeli masz doświadczenie w lotach ultralekkich (świadectwo kwalifikacji), część Twojego nalotu może zostać zaliczona i skrócić czas szkolenia do LAPL(A).

Masz też możliwość dalszego rozwoju — po uzyskaniu LAPL(A) możesz zrobić PPL(A), odbywając dodatkowe szkolenie w ATO lub DTO.

👨‍⚕️ Gdy kwestie zdrowotne grają rolę:
Jeśli nie spełniasz wymagań medycznych klasy 2, warto zapytać lekarza orzecznika o badania klasy LAPL. Ich uzyskanie jest prostsze, co może pozwolić Ci dłużej pozostać za sterami – zwłaszcza jeśli latanie traktujesz rekreacyjnie.

👴 Po zakończeniu kariery zawodowej:
Jeśli przeszedłeś już na emeryturę, nie planujesz zostać instruktorem, a masz dostęp do samolotów jednosilnikowych i chcesz zabierać na pokład maksymalnie 3 osoby — LAPL(A) w zupełności wystarczy.

✅ Zalety LAPL(A) – co warto wiedzieć:
•    Nie ma konieczności odnawiania uprawnień SEP(L) / SEP(S) / TMG – wymagana jest tylko bieżąca praktyka (nalot i starty/lądowania w ostatnich 24 miesiącach).
•    Jeśli brakuje praktyki, wystarczą loty z instruktorem – bez egzaminu państwowego.
•    W przeciwieństwie do PPL(A), gdzie wygaśnięcie uprawnienia SEP(L) wiąże się ze szkoleniem odświeżającym i egzaminem praktycznym, LAPL(A) pozwala wrócić do latania szybciej i taniej.
•    Po przejściu z PPL(A) na LAPL(A), ważność uprawnień SEP(L)/SEP(S)/TMG staje się bezterminowa, o ile spełniasz wymogi nalotowe.

⚠️ Uwaga praktyczna – o ATO i DTO
Warto pamiętać, że instruktorzy w ATO i DTO są przede wszystkim specjalistami od szkolenia praktycznego i pilotażu. Choć świetnie uczą latać, nie zawsze posiadają szczegółową wiedzę na temat zawiłości przepisowych, ścieżek licencyjnych czy ekonomicznych aspektów różnych wariantów szkolenia. Dlatego decyzję o wyborze licencji warto podjąć świadomie — po samodzielnej analizie celów, ograniczeń i możliwości finansowych.

📌 Podsumowanie różnic – LAPL(A) vs. PPL(A)

📌 Co zrobić, jeśli chcesz przejść z PPL(A) na LAPL(A)?
Zgłoś się do ULC z:
•    Z licencją PPL(A) z ważnym uprawnieniem SEP(L) / SEP(S) / TMG
•    Aktualnymi badaniami min. klasy LAPL
•    Opłaconym wnioskiem (formularz .pdf, formularz .doc - uwaga sprawdź, czy nie ma na nowszej wersji na stronie ULC)

Po otrzymaniu licencji LAPL(A), uprawnienia nie mają już wyznaczonej daty ważności, a tylko warunek aktywności w ciągu ostatnich 24 miesięcy.

❓ FAQ – Najczęściej zadawane pytania

1. Czy mając licencję LAPL(A) mogę zabierać pasażerów?
Tak. Po uzyskaniu 10 godzin nalotu jako dowódca (PIC) możesz zabrać na pokład maksymalnie 3 pasażerów, łącznie 4 osoby.

2. Czy LAPL(A) pozwala mi latać poza granicami Polski?
Tak, w krajach członkowskich EASA (UE i stowarzyszonych). Latanie poza EASA (np. Wielka Brytania, USA) wymaga uzyskania specjalnej zgody lub przeliczenia licencji.

3. Czy z LAPL(A) mogę w przyszłości zdobyć PPL(A)?
Tak. Wystarczy odbyć odpowiednie szkolenie w ATO lub DTO. Część nalotu z LAPL(A) może zostać zaliczona.

4. Co jeśli przez dłuższy czas nie latałem z LAPL(A)?
Można odnowić uprawnienia poprzez loty z instruktorem i spełnienie minimalnych wymagań nalotu i startów/lądowań. Nie jest potrzebny egzamin państwowy.

5. Czy muszę co roku przedłużać uprawnienia SEP(L) przy LAPL(A)?
Nie. W LAPL(A) uprawnienia nie mają daty ważności. Wymagane jest jedynie utrzymanie aktualnej praktyki lotniczej.

6. Czy badania lotnicze do LAPL są prostsze niż do PPL?
Tak. Klasa medyczna LAPL jest mniej wymagająca niż klasa 2 (wymagana do PPL), co może być korzystne dla osób z problemami zdrowotnymi.

7. Czy mogę szkolić innych mając LAPL(A)?
Nie. Do uzyskania uprawnień instruktorskich (FI) wymagana jest licencja PPL(A) lub wyższa.

8. Mam PPL(A) bez nocy, chcę LAPL(A) i chcę móc latać w nocy. Co robić?
Przed wystąpieniem o zmianę licencji, warto rozważyć, ukończenie szkolenia do uprawnienia NOC w ramach PPL(A). Szkolenie do uprawnienia NOC dla posiadaczy LAPL(A) jest dłuższe, o uzupełnienie latania z zakryta kabiną.

⚠️ Typowe błędy i pułapki

1. Wybór PPL(A) bez zamiaru dalszego szkolenia zawodowego
Wielu kandydatów wybiera PPL(A) „na wszelki wypadek”, mimo że nie planują kariery zawodowej. W rezultacie ponoszą większe koszty (droższe badania, odnowienia, wymagany egzamin państwowy), choć LAPL(A) w zupełności by wystarczył.

2. Zbyt szybkie przejście z LAPL(A) na PPL(A)
Niektórzy przechodzą na PPL(A), mimo że nie wykorzystali jeszcze możliwości LAPL(A), np. latania z rodziną lub znajomymi. Przejście warto rozważyć dopiero, gdy rzeczywiście pojawia się potrzeba wyższych uprawnień – np. MEP, IFR, szkolenie instruktorskie.

3. Brak świadomości zasad odnawiania licencji
Posiadacze PPL(A) nie zawsze wiedzą, że wygaśnięcie SEP(L) wiąże się z koniecznością szkolenia i egzaminu. W LAPL(A) odnowienie jest prostsze i nie wymaga egzaminu państwowego.

4. Nadmierne zaufanie do rekomendacji ATO/DTO
Instruktorzy często dobrze uczą latania, ale nie znają w pełni zawiłości przepisów EASA. Rzadko, ale zdarza się, że błędnie doradzają wybór droższej lub mniej korzystnej licencji, skupiając się na nalocie, nie na długofalowych celach ucznia.

5. Brak analizy kosztów utrzymania licencji
PPL(A) wymaga ważnego badania klasy 2 i odnawiania uprawnień. LAPL(A) ma niższe wymagania medyczne i nie wygasające uprawnienia, co przekłada się na mniejsze wydatki.

🧭 Ścieżki rozwoju pilota – od LAPL(A) do ATPL(A)
Nie każdy od razu wie, czy latanie pozostanie hobby, czy stanie się drogą zawodową. Poniżej przedstawiamy uproszczone ścieżki rozwoju w zależności od celu.

✈️ Ścieżka rekreacyjna (latanie dla przyjemności)

1.    Świadectwo UACP (ultralekki) – opcjonalne jako początek.
2.    Licencja LAPL(A)
✅ Najlepsza opcja dla pilotów latających dla siebie, z rodziną lub znajomymi.
➕ Możliwość zabierania do 3 pasażerów.
➕ Nie wygasają uprawnienia SEP.
3.    Możliwość uzyskania PPL(A), jeśli zmienią się plany.

👨‍✈️ Ścieżka zawodowa (pilot zawodowy lub liniowy)
1.    PPL(A) – punkt wyjścia dla dalszego szkolenia.
2.    Budowanie nalotu (PIC) – min. 150 h do CPL.
3.    Noc – uprawnienie do lotów nocnych.
4.    Teoria ATPL(A) – egzamin teoretyczny.
5.    Licencja CPL(A) – komercyjna (pilot zawodowy).
6.    Moduły i uprawnienia dodatkowe:
➤ IR (Instrument Rating)
➤ MEP (Multi Engine Piston)
➤ MCC (Multi Crew Cooperation) 
➤JOC (Jet orientation course)
➤ UPRT (Adcanced Upset Prevention & Recovery Training
7.    Licencja ATPL(A) (po spełnieniu wymaganego nalotu: min. 1500 h) – pełna licencja liniowa.

🔁 Przejście z LAPL(A) na PPL(A)
Możliwe w dowolnym momencie. Nalot z LAPL(A) może być częściowo zaliczony. Wymagane szkolenie w ATO/DTO oraz spełnienie wymogów egzaminacyjnych PPL(A).

💰 Porównanie kosztów szkolenia do licencji LAPL(A) vs PPL(A)
Koszty to jeden z głównych czynników wpływających na wybór licencji. Poniżej szczegółowe szacunkowe zestawienie głównych wydatków:

Szacunkowy całkowity koszt szkolenia:

• LAPL(A): 32 000 – 40 000 zł
• PPL(A): 47 000 – 55 000 zł

✈️ Koszt lądowań zależy od lotniska – w wielu przypadkach opłaty wynoszą od 50 do nawet 100 zł za jedno lądowanie, a liczba lądowań w całym kursie często przekracza 100.

🧭 Zalecenia przy wyborze szkoły lotniczej (ATO / DTO)
Wybór szkoły lotniczej to ważny krok w Twojej lotniczej drodze. Od jakości szkolenia zależy nie tylko poziom Twoich umiejętności, ale też komfort i satysfakcja z nauki. Oto kilka punktów, które warto wziąć pod uwagę:

✅ 1. Doświadczenie instruktorów
Warto zapytać, ilu kursantów instruktorzy już wyszkolili, jak długo pracują w zawodzie i czy posiadają dodatkowe kwalifikacje, np. uprawnienia do lotów IFR czy akrobacja. Różnorodne doświadczenie może wzbogacić Twoje szkolenie.

✅ 2. Stan techniczny floty
Nie każdy samolot szkoleniowy musi być nowoczesny czy wyposażony w szklany kokpit (glass cockpit). Na początkowym etapie nauki ważniejsze jest to, aby samoloty były sprawne, zadbane i regularnie serwisowane. Dobrze utrzymana, klasyczna awionika w zupełności wystarczy do nauki podstaw latania, a często nawet ułatwia przyswajanie najważniejszych zasad.

✅ 3. Dostępność lotów
Zorientuj się, czy będzie możliwość latania w odpowiadających Ci godzinach – na przykład popołudniami lub w weekendy. Dobra organizacja kalendarza szkoły znacznie ułatwia szkolenie.

✅ 4. Przejrzystość kosztów
Poproś o szczegółowy cennik. Warto wiedzieć, co wchodzi w cenę szkolenia, a które koszty (np. lądowania, egzaminy, badania) są dodatkowe. To pomoże uniknąć niespodzianek finansowych.

✅ 5. Podejście do ucznia
Ważne, byś czuł się traktowany indywidualnie. Dobra szkoła będzie słuchać Twoich potrzeb, doradzi najlepszą ścieżkę szkolenia i pomoże dobrać rozwiązania dostosowane do Twoich celów i budżetu.

✅ 6. Wiedza merytoryczna kadry
Instruktorzy mają ogromną wiedzę praktyczną i potrafią doskonale nauczyć latania. Warto jednak dopytać również o kwestie formalne, np. różnice między licencjami i ścieżki ich uzyskiwania – nie każda szkoła kładzie na to nacisk. Jeśli masz wątpliwości, warto też poradzić się niezależnego doradcy.

📌 Wskazówka na koniec: Umów się na lot zapoznawczy i porozmawiaj z obecnymi kursantami – ich opinie często wiele mówią o atmosferze i kulturze szkoły.