LPR w czasach koronawirusa - miniwywiad

Lotnicze Pogotowie Ratunkowe w czasie pandemii koronowirusa wykonuje swoje statutowe zadania realizując loty do wypadków i nagłych zachorowań, transport pacjentów wymagających opieki medycznej pomiędzy zakładami opieki zdrowotnej, lotniczy transport medyczny poza granice kraju oraz transport do Polski obywateli naszego kraju, ofiar wypadków lub nagłych zachorowań, do których doszło poza granicami Polski.

Zespoły Śmigłowcowej Służby Ratownictwa Medycznego (HEMS) wykorzystujące śmigłowce EC 135. W skład ich załogi wchodzi pilot, ratownik (ratownik medyczny lub pielęgniarz) oraz lekarz. Zespoły Służby Ratownictwa Medycznego (EMS) użytkują samoloty Piaggio 180 Avanti, a w ich załodze znajduje się dwóch pilotów, ratownik (ratownik medyczny lub pielęgniarz) oraz lekarz. O zasady działania zespołów LPR podczas pandemii koronowirusa zapytaliśmy rzecznika prasowego LPR, Justynę Sochacką oraz zastępcę dyrektora ds. operacyjno-szkoleniowych, Jana Palucha.

Dlapilota.pl: Podczas pandemii koronawirusa zespoły LPR nieprzerwanie wykonują swoje zadania statutowe. Jakie zabezpieczenia w kwestii unikania kontaktu z pacjentami zostały wprowadzone dla załóg realizujących loty medyczne?

LPR.: W oparciu o wytyczne Głównego Inspektora Sanitarnego, ekspertów Państwowego Zakładu Higieny oraz wiedzę i doświadczenie pracowników pionu medycznego LPR opracowane zostały i ciągle są aktualizowane wytyczne postępowania dla załóg HEMS i EMS (Samolotowy Zespół Transportowy).

W wytycznych zawarto informacje m.in.:
 - o rodzaju i sposobie użycia środków ochrony indywidualnej,
 - jak postępować podczas opieki nad pacjentem,
- co zrobić ze statkiem powietrznym po locie.

W zaleceniach zawarto następujące rozdziały:
–    rutynowe środki ostrożności
–   zalecenia postępowania dla członków zespołu HEMS/SZT na podstawie algorytmu Ministerstwa Zdrowia
–    dodatkowe wyposażenie statku powietrznego
–    zmiana ulokowania wyposażenia
–    metody izolacji i dezynfekcji
–    przygotowanie do lotu
–    przygotowanie pacjenta
–    środki ochrony indywidualnej - zestawy ochronne
–    półmaski wielorazowego użytku
–    zalecenia dotyczące zakładania środków ochrony indywidualnej
–    zalecenia dotyczące zdejmowania środków ochrony indywidualnej
–    postępowanie poekspozycyjne
–    wpływ zarostu na skuteczność działania półmasek
–    zasady ochrony w trakcie lotu z pacjentem
–    po powrocie z misji - dekontaminacja personelu
–    po powrocie z misji - dekontaminacja statku powietrznego
–   postępowanie podczas procedur wysokiego ryzyka (intubacji i innych generujących aerozol) - namiot barierowy – uzupełnienie środków ochrony indywidualnej;
–    komora izolacyjna.

Środki ochrony indywidualnej to głównie okulary lub gogle, kombinezon jednorazowy, rękawice jednorazowe i półmaska jednorazowa lub wielorazowa z filtrem FFP3 lub FFP2. Bardzo ważna jest umiejętność właściwego posługiwania się środkami ochrony indywidualnej, w szczególności odpowiedniej techniki zdejmowania ubrania.

Ponadto w śmigłowcach zaproponowano ograniczenia układu rozprowadzania powietrza, dotyczące tego jak:
–    korzystać jedynie ze świeżego (tj. zewnętrznego) powietrza i
–    ograniczać cyrkulację powietrza z przestrzeni medycznej do kokpitu,
zalecone przez producenta śmigłowca.

W oparciu o zalecenia producenta śmigłowców opracowano i zastosowano ściankę separacyjną, oddzielającą kabinę medyczną od kokpitu. W trakcie dyżuru obowiązuje zasada separacji personelu powyżej 2 metrów i użycie masek chirurgicznych. Zaleca się także pilotom unikanie kontaktu z pacjentem zakaźnym, jeśli to tylko możliwe. Ogranicza się do minimum kontakt personelu pełniącego dyżur z osobami z zewnątrz (np. wstrzymane są wszelkie wizyty w bazach, a kurierzy oraz personel pomocniczy wspierający bazy zobowiązani są do minimalizowania kontaktu i do przekazywania towarów w sposób jak najmniej kontaktowy).


Dlapilota.pl: Czy zespoły medyczne są jedynie przypisane do pracy z załogami LPR, czy też mają też dodatkowe dyżury w placówkach medycznych?

LPR.: Lekarze, ratownicy medyczni i pielęgniarki pracują również w innych podmiotach.

Dlapilota.pl: Ile trwa standardowy dyżur załóg HEMS w bazach realizujących osłonę medyczną w trybie całodobowym i dziennym?

LPR.: Czas pracy pilotów i ratowników medycznych/pielęgniarzy poza HEMS jest inny niż podczas czynności związanych z pełnieniem dyżuru. Czas pracy członków załóg na stanowiskach związanych z wykonywaniem operacji HEMS wynosi maksymalnie 15 godzin 30 minut w ciągu kolejnych 24 godzin, a czas czynności lotniczych nie może przekroczyć 12 godzin. Standardowo dyżur HEMS trwa 12 godzin w bazie całodobowej i maksymalnie 13 godzin w bazie dziennej. Do tego dochodzą czynności i czas związany z przygotowaniem do dyżuru i jego zakończeniem. 

Dlapilota.pl: W jakiej wysokości nalot mogą uzyskać piloci LPR?

LPR: Załogi pracują wg limitu: 60 godzin pracy w ciągu kolejnych siedmiu dni i maksymalnie 190 godzin w ciągu miesiąca oraz 1900 godzin w roku kalendarzowym. Maksymalny nalot w ciągu 24 godzin to 8 FH, 80 godzin lotu w ciągu kolejnych 28 dni oraz 800 godzin w ciągu roku kalendarzowego. Nie ma ograniczenia liczby startów i lądowań. Jest obowiązek wykonania co najmniej trzech startów i lądowań w ciągu 90 dni dla utrzymania praktyki (oraz minimum jeden lot w nocy) na danym typie statku powietrznego. Wynika to z przepisu ogólnego.

Dlapilota.pl: Czy w związku z trwającą pandemią wylotów do akcji jest teraz więcej niż było to w porównywalnym okresie roku ubiegłego?

LPR.: Trudno jednoznacznie powiedzieć, z czego to wynika, ale porównując liczbę misji za kwiecień 2019 i obecnie wygląda to tak, że rok temu wszystkie bazy HEMS zrealizowały w ciągu miesiąca 1163 misje, a w tym roku 839 misji.


Dlapilota.pl: Które bazy w Polsce mają największy nalot, a które najmniejszy?

LPR.: Nie posiadam takich danych odnośnie nalotu (bo ten przypisany jest do konkretnych statków powietrznych), jednak jeśli chodzi o liczbę misji to w 2019 roku najwięcej lotów (830) zrealizował HEMS Wrocław, a najmniej (418) Sokołów Podlaski. Trzeba jednak zaznaczyć, że baza wrocławska jest całodobowa, a sokołowska dyżuruje od wschodu do zachodu słońca (nie wcześniej niż od godz. 7 i nie dłużej niż do godz. 20).
 
Dlapilota.pl: Dziękujemy za rozmowę.

LPR: Dziękuję.