Lotnicza Amatorska Federacja RP prezentuje do konsultacji poprawioną wersję nowelizacji Prawa Lotniczego

W wyniku konsultacji, powstała nowa poprawiona wersja aneksu do Prawa Lotniczego, który dotyczy lotnictwa amatorskiego, a który w poprzedniej wersji - przyznajemy to ze skruchą - był obarczony wieloma błędami i nieudolnościami. Nie przyłożył się tłumacz i nasz prawnik.

Na szczęście pierwsza konsultacja była bardzo skuteczna, pomogła wykryć większość wad, lecz na pewno nie wszystkie. Dzisiaj, proponujemy drugą turę. Jednocześnie dziękujemy wszystkim za maile z uwagami i propozycjami poprawek. Szczególnie dziękujemy anonimowemu konsultantowi, który w komentarzach portalu "dlapilota" zawarł słuszne uwagi, świadczące o jego znajomości rzeczy. Szkoda, że nie przyjął naszego zaproszenia do oficjalnej współpracy, ale szanujemy jego anonimowość.

Prosimy o merytoryczną pomoc, prosimy też o zgłaszanie się do oficjalnej współpracy przy tworzeniu obecnych i ewentualnych przyszłych regulacji prawnych.

Zarząd LAF RP

Mając na uwadze:
- intensywny rozwój lekkich konstrukcji lotniczych, nieobjętych przepisami JAR;
- brak stanowionych przez organizacje międzynarodowe, jak ICAO i JAA, wymagań z zakresu zdatności do lotu tego typu konstrukcji;
- opierając się na Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 dnia 20 lutego 2008, punkt 5;
celowe jest stworzenie ustawy, która, opierając się na załączniku II do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego nr 216/2008, litera: a),b),c),e),f),g),h),i),j), definiuje ten rodzaj lotnictwa i wprowadza stosowne regulacje, realizując jednocześnie zalecenie Unii Europejskiej, by nadzór nad tym lotnictwem został przekazany wyspecjalizowanym organizacjom społecznym.

PROPONOWANY ANEKS DO USTAWY PRAWO LOTNICZE
LEKKIE SPORTOWE APARATY LATAJĄCE (LSAL)
§ 1

(1) LSAL to konstrukcje latające, wyłączone spod nadzoru EASA , których definicja zawarta jest w załączniku II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego I Rady (WE) nr 216/2008, litera: c, e, f, g, j, h.

(2) Rodzaje lekkich sportowych aparatów latających to:
a) szybowiec lekki,
b) szybowiec lekki z napędem,
c) motoszybowiec lekki,
d) samolot lekki,
e) lotnia,
f) lotnia z napędem,
g) motolotnia,
h) paralotnia,
i) paralotnia z napędem,
j) śmigłowiec lekki,
k) wiatrakowiec lekki,
l) spadochron sportowy,
ł) paraplan.

(3) Pilotem lekkiego sportowego aparatu latającego jest osoba, która posiada ważne świadectwo kwalifikacji i steruje sportowym aparatem latającym. Pilotem w myśl tej ustawy jest również spadochroniarz.
(4) Pilot- uczeń sportowego aparatu latającego to osoba, której kwalifikacje nabyte w trakcie szkolenia pozwalają na samodzielne wykonywanie niektórych zadań objętych programem szkolenia.
(5) Konstruktor sportowego aparatu latającego to osoba fizyczna, która buduje sportowy aparat latający dla własnej potrzeby.
(6) Producent sportowego aparatu latającego to osoba fizyczna lub prawna, która produkuje sportowe aparaty latające, inne produkty z nimi związane, części lotnicze.
(7) Inspektor ruchu lub inspektor techniki to osoba fizyczna z wiedzą specjalistyczną, która w zakresie działalności płynących z tej ustawy wykonuje nadzór nad realizowaniem obowiązków konstruktorów, producentów, instruktorów, pilotów i innych osób mających udział w ruchu sportowych aparatów latających.
(8) Charakterystyki poszczególnych rodzajów sportowych aparatów latających są podane w dodatkowym przepisie prawnym.

Zarządzanie lekkimi sportowymi aparatami latającymi
§ 2

(1) Minister Infrastruktury swoją decyzją powierza nadzór nad amatorskim lotnictwem lekkim, określonym w zał. II Rozporządzenia Parlamentu i Rady (WE) nr 216/2008, wyspecjalizowanej organizacji społecznej, osobie prawnej, na podstawie jej pisemnej prośby.
Minister Infrastruktury w decyzji o powierzeniu wykonywania nadzoru ustanowi jego zakres.
(2) Minister Infrastruktury wyda decyzję, jeżeli wnioskodawca:
a) ma siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,
b) stworzył system administracyjny i techniczny zarządzania sportowymi aparatami latającymi według tego przepisu,
c) dysponuje wykwalifikowanym i specjalistycznym personelem mogącym wykonywać nadzór według tej Ustawy nad sportowymi aparatami latającymi i tworzyć przepisy techniczne i eksploatacyjne,
d) stworzył system informacyjny do prowadzenia ewidencji pilotów i sportowych aparatów latających,
e) posiada plan kontroli sprawności technicznej sportowych aparatów latających,
f) posiada plan nauczania i kontroli umiejętności adeptów do wydania świadectwa kwalifikacji pilota i pilota instruktora,
g) nie ma interesów finansowych lub innych, które mogłyby wpłynąć na bezstronność w wykonywaniu powierzonych obowiązków,
h) jest w stanie zapewnić ochronę informacji i danych osobowych według osobnego przepisu prawnego.
(3) Ministerstwo Infrastruktury i organizacja społeczna zawrą umowę publiczno- prawną w zakresie powierzenia obowiązków do wykonywania nadzoru nad lekkimi aparatami latającymi.
(4) Ministerstwo Infrastruktury odbierze przekazane uprawnienia, jeżeli:
a) organizacja społeczna przejmująca nadzór nie wypełnia obowiązków lub warunków wyznaczonych przez tę ustawę lub decyzję o powierzeniu,
b) organizacja przejmująca nadzór wystąpi o zwolnienie z obowiązków.
(5) Decyzja o przekazaniu, jak również cofnięciu uprawnień zostanie opublikowana w Dzienniku Ustaw.
(6) Jeżeli wykonywanie nadzoru nad lekkimi sportowymi aparatami latającymi nie jest zabezpieczone przez organizację przejmującą, nadzór przejmuje Urząd Lotnictwa Cywilnego.
(7) Dokumenty, które trzeba dołączyć do wniosku o przekazanie nadzoru, są określone w dodatkowym przepisie prawnym.

§ 3

(1) Organizacja społeczna przejmująca nadzór:
a) opracowuje i przekazuje do Ministerstwa Infrastruktury propozycje przepisów eksploatacyjnych i technicznych sportowych aparatów latających i propozycje planów szkoleń w celu ich zatwierdzenia, a po zatwierdzeniu przez Ministerstwo Infrastruktury ww. przepisy i plany szkoleń realizuje,
b) organizuje kursy i seminaria dla pilotów, instruktorów, egzaminatorów,mechaników,
c) nadaje uprawnienia pilotom,instruktorom, egzaminatorom, inspektorom, mechanikom; przedłuża ich ważność i prowadzi ewidencję,
d) wykonuje nadzór nad konstruktorami i producentami sportowych aparatów latających,
e) uznaje sprawność techniczną sportowych aparatów latających oraz wydaje i przedłuża ważność świadectw uznania kwalifikujących je do lotu,
f) prowadzi ewidencję sportowych aparatów latających i przydziela znaki rozpoznawcze,
g) wydaje lub unieważnia zgodę na prowadzenie ośrodków szkolenia pilotów poszczególnych rodzajów sportowych aparatów latających. Organizacja nadzorująca ma prawo audytu w sytuacjach szczególnie uzasadnionych.
h) udziela zezwoleń na loty próbne sportowych aparatów latających,
i) wykonuje nadzór nad czynnościami pilotów i osób trzecich biorących udział w eksploatacji sportowych aparatów latających,
j) współdziała z organami władzy państwowej w związku z badaniem wypadków i zdarzeń lotniczych sportowych aparatów latających,
k) mianuje i odwołuje egzaminatorów, inspektorów ruchu i inspektorów techniki; spis mianowanych i odwołanych inspektorów ruchu i inspektorów techniki przedstawia do publikacji w Ministerstwie Infrastruktury,
(2) W interesie bezpieczeństwa ruchu lotniczego, lub w innym interesie publicznym podmiot przejmujący nadzór, może w uzasadnionych wypadkach ograniczyć lub zabronić użytkowania danego sportowego aparatu latającego.

§ 4

Nadzór nad projektem, budową, produkcją i naprawą sportowych aparatów latających, części i urządzeń lotniczych oraz nadzór nad czynnościami użytkowników, pilotów i mechaników biorących udział w eksploatacji sportowych aparatów latających, wykonują odpowiedni inspektorzy.

§ 4a

(1) Inspektor ruchu i inspektor techniki są w ramach nadzoru nad sportowymi aparatami latającymi uprawnieni do:
a) wglądu do dokumentów eksploatacyjnych sportowego aparatu latającego,
b) unieważnienia dokumentu poświadczającego sprawność techniczną sportowego aparatu latającego, do czasu usunięcia przyczyn unieważnienia,
c) zakazania lotu, gdy pilot zagraża bezpieczeństwu ruchu lotniczego, życiu, zdrowiu lub dobrom materialnym ludzi lub środowisku naturalnemu lub innemu interesowi chronionemu prawnie,
d) zatrzymania świadectwa kwalifikacji pilota lub innego świadectwa uznania i zarządzenia kontroli kwalifikacji pilota w przypadku, gdy w trakcie czynności związanych z eksploatacją sportowego aparatu latającego wykazuje rażącą nieodpowiedzialność lub spadek kwalifikacji, do czasu, gdy weryfikacja kwalifikacji zostanie zakończona pozytywnie.
(2) Inspektor techniki jest ponadto, w ramach nadzoru nad budową, produkcją i naprawami sportowych aparatów latających, innych produktów z nimi związanych, części lotniczych i urządzeń uprawniony do:
a) do wglądu w dokumenty dotyczące budowy i produkcji sportowych aparatów latających, innych produktów z nimi powiązanych, części lotniczych i urządzeń, przede wszystkim obliczeń, dokumentacji konstrukcyjnej i produkcyjnej oraz dziennika budowy,
b) inspekcji pomieszczeń, gdzie sportowe aparaty latające, inne produkty z nimi związane, części lotnicze i urządzenia są budowane lub produkowane, kontrolowania maszyn i narzędzi, materiałów i elementów łączących,
c) nakazania przeprowadzenia prób wytrzymałościowych, sprężystości i innych;w wypadku stwierdzonych wad konstrukcyjnych, zabronienia eksploatacji wcześniej wyprodukowanych sportowych aparatów latających, nakazania zmian i poprawek konstrukcyjnych; w kwestiach spornych inspektor opiera się na opinii biegłych.

§ 4b
Ewidencja lekkich sportowych aparatów latających.

(1) Do ewidencji sportowych aparatów latających (dalej „ewidencja“) są wpisywane sportowe aparaty latające określone w § 1 ust. 2 lit. a) do ł) na podstawie pisemnego wniosku właściciela lub użytkownika, za zgodą właściciela:
a) właścicielem lub użytkownikiem sportowego aparatu latającego, wpisanego do krajowej ewidencji jest osoba fizyczna z miejscem zamieszkania w dowolnym państwie Unii Europejskiej, lub osoba prawna z siedzibą w Unii Europejskiej,
b) sportowy aparat latający nie jest równolegle wpisany do ewidencji w innym kraju,
c) sprawność techniczna sportowego aparatu latającego została poświadczona wg § 3 ust. 1 lit. e), lub zostało uznane za ważne zaświadczenie o prawności technicznej wydane przez odpowiedni organ innego kraju.
(2) Sportowemu aparatowi latającemu zapisanemu w ewidencji przydziela się znaki rozpoznawcze. Aparat latający posiadający znaki rozpoznawcze uzyskuje przynależność państwową Rzeczypospolitej Polskiej,
(3) Dane wpisywane od ewidencji i dane, które można z niej opublikować i sposób oznaczenia sportowego aparatu latającego, określa dodatkowy przepis prawny.

§ 4c
Piloci i osoby w trakcie szkolenia.

(1) Sportowy aparat latający może być pilotowany przez:
a) pilota, który posiada ważne świadectwo kwalifikacji,
b) pilota- ucznia, w warunkach określonych przez plan szkolenia.
(2) Warunkiem wydania świadectwa kwalifikacji pilota jest wykazanie zdatności zdrowotnej adepta, ukończenie szkolenia teoretycznego, szkolenia praktycznego i zdanie wymaganego egzaminu, zgodnie z planem szkolenia.
(3) Badaniom sprawności fizycznej i psychicznej niezbędnej do pilotowania lekkiego sportowego aparatu latającego podlegają:
a) osoby ubiegające się o świadectwo kwalifikacji pilota;
b) osoby ubiegające się o przywrócenie uprawnień do pilotowania lekkiego sportowego aparatu latającego, cofniętego ze względu na stan zdrowia,
c) pilota skierowanego przez organ nadzoru lotniczego, jeżeli uczestniczył w wypadku lotniczym, w którym są zabici lub ranni,
d) możliwe jest zwolnienie z tego obowiązku pilotów niektórych rodzajów LSAL
(4) Kwalifikacja, to spełnienie ustalonych warunków zdobycia uprawnień do przeprowadzania czynności związanych z eksploatacją sportowych aparatów latających. Jeżeli praktyka jest warunkiem do uzyskania dodatkowych uprawnień, pilot jest zobowiązany ją udokumentować, lub złożyć odpowiednie oświadczenie.
(5) Pilot jest zobowiązany mieć przy sobie dokumenty:
a) świadectwo kwalifikacji pilota lub dokument, lub odpowiedni wpis poświadczający status pilota – ucznia,
b) dowód o ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody spowodowane przez eksploatację sportowego aparatu latającego.
(6) Pilot lub uczeń – pilot jest zobowiązany podczas eksploatacji sportowego aparatu latającego do wykonywania poleceń inspektora ruchu, inspektora techniki lub osób wykonujących nadzór według tej ustawy.
(7) Warunki rozpoczęcia szkolenia praktycznego i lotów samodzielnych, sposób ustalania poziomu wyszkolenia do wydania świadectwa kwalifikacji pilota i sposób ustalenia warunków kwalifikacji dla osób przeprowadzających szkolenia teoretyczne i praktyczne, są określone w dodatkowym przepisie prawnym.

§ 4d
Tereny do startów i lądowań sportowych urządzeń lotniczych

(1) Lekkie sportowe aparaty latające oraz balony, sterowce, szybowce i statki powietrzne je holujące mogą startować i lądować na lotniskach wpisanych do rejestru lotnisk cywilnych, na lądowiskach wpisanych do ewidencji lądowisk oraz innych miejscach przystosowanych do startów i lądowań
(2) Statki powietrzne o których mowa w pkt (1) mogą startować i lądować również z innych miejsc, jeżeli:
a) pozwalają na to ich właściwości techniczne z uwzględnieniem wymagań dotyczących wymiarów terenów
b) szczegółowe wymagania techniczno- eksploatacyjne, podane w ich instrukcjach użytkowania w locie, nie stanowią inaczej.