Projekt SOFIA znów rozważany

Zakończony w 2009 roku unijny projekt SOFIA został ponownie przywołany w debacie nad bezpieczeństwem lotu. Po niedawnej katastrofie samolotu Germanwings w Alpach niemieccy kontrolerzy lotów domagają się wprowadzenia rozwiązań technicznych, które umożliwią sterowanie maszyną przez personel naziemny.

Zespół Instytutu Lotnictwa i Katedry Awionki Politechniki Rzeszowskiej brał udział w projekcie SOFIA (Safe Automatic Flight Back and Landing of Aircraft) w ramach 6 Programu Ramowego (2006-2009).

Udział Instytutu Lotnictwa w projekcie SOFIA był znaczący. W trakcie jego realizacji został opracowany eksperymentalny system sterowania samolotem (ESSS), który następnie zaimplementowano na samolocie I-23 Manager i poddano złożonym próbom w locie. ESSS jest rodzajem autopilota współpracującego z mechanizmami wykonawczymi oraz niezależnymi układami pomiaru parametrów lotu.

Podstawowym zadaniem ESSS jest integracja autopilota z modułem programowym automatycznego wyznaczania i egzekucji trasy lotu – Flight Reconfiguration Function (FRF).

Po ukończeniu integracji ESSS, został wykorzystany do badań systemu FRF powstałego w ramach projektu europejskiego SOFIA. System FRF (Flight Reconfiguration Function) jest próbą rozwiązania problemu bezpiecznego, w pełni automatycznego sprowadzenia samolotu na ziemię bez udziału pilota.

Ideą badanego systemu jest, aby jego aktywacja następowała nieuchronnie w przypadku ataku terrorystycznego lub też innego rodzaju działania mającego bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo lotu.

Zamienny plan lotu może być ustalany autonomicznie przez FRF lub alternatywnie przez obsługę naziemną. Do wyznaczenia trajektorii lotu brane są pod uwagę takie kryteria jak: ukształtowanie terenu, strefy zabronione, krytyczne i eksploatacyjne parametry lotu samolotu, dane nawigacyjne o portach lotniczych i wyposażeniach nawigacyjnych, itd.

O głównych założeniach oraz przebiegu badań eksperymentalnego systemu sterowania samolotem I-23 Manager można przeczytać w artykule naukowym Mariusza Krawczyka (Instytut Lotnictwa) i Tomasza Rogalskiego (Politechnika Rzeszowska), który ukazał się w kwartalniku naukowym „Prace Instytutu Lotnictwa” (206/2010).

Więcej o projekcie SOFIA na stronie: www.sofia.isdefe.es