„Problem wprowadzania SMS w organizacjach lotniczych” – czy wszyscy chcą zdążyć?

15 stycznia 2014 r. w Warszawie Organizacja Lotnicza Fly-O, Instytut Lotnictwa, Aeroklub Polski, AeroPartner, TUV Nord Polska oraz 440.miliardów.pl organizują konferencję poświęconą tematyce zarządzania bezpieczeństwem w lotnictwie powszechnie znanemu jako Safety Management System (SMS). Jest to nowy element systemu bezpieczeństwa lotniczego wdrażany przez Międzynarodową Organizację Lotnictwa Cywilnego (ICAO) oraz Unię Europejską. 14 listopada br. zaczął obowiązywać nowy załącznik do konwencji chicagowskiej numer 19, który dotyczy właśnie SMS-a. W najnowszych wymaganiach europejskich przepisów lotniczych zagadnienie to, również znalazło swoje odzwierciedlenie. W kwietniu przyszłego roku wymagania SMS-a będą obowiązywać wszystkie szkoły lotnicze. Przepisy dotyczące kolejnych grup firm: przewoźników, organizacji obsługowych, producentów lub zarządzających ciągłą zdatnością do lotu, już są przygotowane i systematycznie wdrażane. Do roku 2018 zarządzanie bezpieczeństwem obejmie całość branży lotniczej. 

SMS jest wprowadzany w lotnictwie, aby podnieść bezpieczeństwo operacji. Dotychczasowe rozwiązania takie jak odpowiednie szkolenie, procedury, system jakości uczyniły z lotnictwa jedną z najbezpieczniejszych dziedzin działalności człowieka, ale wobec stałego dynamicznego rozwoju branży, liczba ofiar śmiertelnych i innych osób poszkodowanych oraz liczba wypadków jest dość duża. Jednocześnie analiza wypadków wskazuje jednoznacznie, że mimo wielu wysiłków podejmowanych przez firmy i nadzory lotnicze nadal najsłabszym elementem całego systemu pozostaje człowiek i sposób funkcjonowania struktur, które tworzy. To one są obecnie głównym "winowajcą" zdarzających się wypadków.

ICAO (Międzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego) podjęła starania w celu wypracowania takiego rozwiązania, ponieważ analizy wskazują na to, że będzie to najefektywniejszy obecnie sposób na zmniejszenie liczby wypadków i ofiar w lotnictwie cywilnym. SMS nie jest nowością już wcześniej stosowano go w innych dziedzinach działalności np. w elektrowniach atomowych, ale dopiero teraz zostaje przeniesiony do lotnictwa cywilnego jako rozwiązanie systemowe, które ma dotyczyć każdego elementu tego systemu: począwszy od nadzorów, przez duże firmy operatorskie i producenckie po małe aerokluby i firmy rodzinne. Ciekawe, że już wcześniej rozwiązania takie były stosowane przez czołowych producentów i przewoźników lotniczych, którzy w trosce o bezpieczeństwo swoje i swoich produktów sami wdrażali rozwiązania, które dziś możemy zakwalifikować właśnie jako SMS. Jednak dla wielu firm, szczególnie małych, będzie to nowość. 

SMS jako taki, jest z jednej strony bardzo prosty i logiczny i polega na racjonalnym zachowaniu się wzbogaconym o procedury pozwalające określać i przewidywać niebezpieczeństwo (zagrożenie) 

 Z drugiej strony proces wdrażania SMS-a jest nadzwyczaj skomplikowany i wymaga sporego nakładu sił. Podręcznik wydany przez ICAO sugeruje, że w zależności od wielkości i specyfiki prowadzonej działalności proces ten może trwać od dwóch i pół do ponad czterech lat. Bardzo wiele zależy od odpowiedniego przygotowania się firmy i wszystkich jej pracowników. 

Powyższe wynika z faktu, że wg koncepcji SMS-a za bezpieczeństwo firmy, jej pracowników, produktów i klientów odpowiada każda zaangażowana w jej działalności osoba. Aby tak się stało potrzebny jest czas na nauczenie się i zrozumienie roli jaką każdy odgrywa w firmie. Czas jest potrzebny na stworzenie odpowiedniej atmosfery nazywanej kulturą bezpieczeństwa. 

Jaka jest podstawa prawna wdrażania SMS w polskich organizacjach lotniczych? Jakie są problemy przy wdrażaniu systemu? Jak się przygotować? Kto już go wdrożył? Na te i wiele innych pytań poszukamy odpowiedzi podczas konferencji 15 stycznia 2014 r.  

Więcej informacji o projekcie na konferencja.fly-o.pl i konferencja-sms.pl