BLMW: 15 lat w NATO

Kiedy 12 marca 1999 roku nasz kraj został przyjęty w struktury Sojuszu Północnoatlantyckiego Brygada Lotnictwa Marynarki Wojennej już była stałym uczestnikiem międzynarodowych manewrów w ramach programu „Partnerstwa dla Pokoju” oraz programu wymiany eskadr z lotnikami morskimi państw NATO. W ciągu ostatnich 15 lat załogi samolotów i śmigłowców polskiego lotnictwa morskiego uczestniczyły w ponad 70 międzynarodowych ćwiczeniach i operacjach od Bałtyku po Morze Czarne.

Pierwszym sprawdzianem dla Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej po wstąpieniu Polski do NATO były manewry „Baltops 99”. Już wtedy wzajemna współpraca uczestniczących w tych ćwiczeniach pilotów samolotów MiG-21 bis z 1. Dywizjonu Lotniczego w Gdyni Babich Dołach oraz załóg samolotów uderzeniowych Tornado z 2. Skrzydła Lotnictwa Morskiego Niemiec w Eggebek miała kilkuletnią historię. W lipcu 1999 roku polscy lotnicy morscy po raz pierwszy jako przedstawiciele kraju członkowskiego NATO wzięli udział w międzynarodowej paradzie lotniczej „International Air Tattoo" poświęconej 50. rocznicy powstania Sojuszu Północnoatlantyckiego. Na odbywające się wówczas w Fairford w Wielkiej Brytanii pokazy poleciał śmigłowiec ratowniczy W-3RM „Anakonda” (0813) oraz samolot patrolowo – rozpoznawczy An-28B1R (1022). Dowódcami załóg, którzy uczestniczyli w tym historycznym wydarzeniu byli obecny dowódca Grupy Działań Lotniczych 43. Bazy Lotnictwa Morskiego kmdr por. pil. Paweł Smereka oraz dowódca 44. Bazy Lotnictwa Morskiego kmdr pil. Jarosław Andrychowski. W ciągu ostatnich 15 lat załogi samolotów i śmigłowców Gdyńskiej Brygady Lotnictwa MW uczestniczyły w ponad 70 międzynarodowych ćwiczeniach operując w rejonie Bałtyku, Morza Północnego, Atlantyku, Morza Śródziemnego i Czarnego. Dwukrotnie załogi śmigłowców pokładowych SH-2G działając w składzie Sił Odpowiedzi NATO wzięły udział w operacji antyterrorystycznej sojuszu pod kryptonimem „Active Endeavour”.

Od marca 1999 roku do służby w lotnictwie morskim weszło pięć samolotów patrolowo – rozpoznawczych An-28B1R, dwa samoloty transportowe An-28TD, dwa śmigłowce ratownicze W-3RM „Anakonda”, dwa śmigłowce transportowe Mi-17, cztery śmigłowce pokładowe SH-2G a także przejęte od Sił Powietrznych samoloty transportowe Bryza i śmigłowce Mi-2. W 2001 roku dwa samoloty transportowe zostały przystosowane do wykonywania zadań monitoringu ekologicznego polskiej Strefy Ekonomicznej na Bałtyku, sukcesywnie modernizowano również systemy poszukiwawczo – uderzeniowe śmigłowców Mi-14PŁ, do służby wdrożono zmodernizowany samolot patrolowy An-28 Bryza 1RM Bis a kolejne maszyny lotnictwa morskiego są doposażane w system automatycznej identyfikacji jednostek pływających AIS. Śmigłowce zwalczania okrętów podwodnych Mi-14PŁ oraz SH-2G przystosowano do przenoszenia nowoczesnej torpedy MU-90. Ponadto załogi śmigłowców SH-2G zyskały pokładowe uzbrojenie strzeleckie. Na lotniskach brygady pojawiły się nowe systemy nawigacyjne – lądowania według przyrządów ILS oraz radionawigacyjne TACAN.

W 1999 roku w strukturze brygady znajdowały się trzy dywizjony lotnicze, trzy bataliony zabezpieczenia oraz dywizjon techniczny a podstawowym wyposażeniem lotnictwa morskiego były samoloty Mig-21 bis oraz TS-11 Iskra. Przez ostatnie 15 lat zakończono eksploatację samolotów odrzutowych oraz śmigłowców ratowniczych Mi-14PS. Te ostatnie zostały zastąpione przez dwa przystosowane do wykonywania zadań ratowniczych śmigłowce Mi-14PŁ/R. Po dwukrotnej restrukturyzacji w skład Brygady Lotnictwa MW wchodzą obecnie dwie jednostki - 43. i 44. Baza Lotnictwa Morskiego stacjonujące na lotniskach w Gdyni Babich Dołach, Siemirowicach i Darłowie. Na ich wyposażeniu znajdują się samoloty i śmigłowce przeznaczone do poszukiwania, śledzenia i niszczenia okrętów podwodnych, poszukiwania, rozpoznania i wskazywania celów nawodnych okrętom, zabezpieczenia ratowniczego polskiej strefy poszukiwania i ratownictwa na Bałtyku, monitoringu ekologicznego Polskiej Strefy Ekonomicznej oraz transportu ludzi i sprzętu.

15 lat w NATO

Ćwiczenia i operacje międzynarodowe z udziałem samolotów i śmigłowców

Gdyńskiej Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej

1999

czerwiec - udział samolotów Mig-21 bis w manewrach „Baltops 99”, w ramach ćwiczeń na lotnisku w Gdyni Babich Dołach wylądowały między innymi samoloty uderzeniowe Tornado lotnictwa morskiego Niemiec, amerykański samolot transportowy C-130 Herkules oraz szwedzki samolot łącznikowy C-212 i śmigłowiec H-46;

wrzesień – w ramach programu wymiany eskadr na lotnisku w Gdyni Babich Dołach odbyło się wspólne szkolenie załóg samolotów Mig-21 bis z załogami niemieckich samolotów Tornado, była to już czwarta wizyta lotników z 2. Skrzydła Lotnictwa Morskiego w Eggebek;

wrzesień – śmigłowce Mi-14PS i W-3RM „Anakonda” uczestniczyły w międzynarodowych manewrach z zakresu poszukiwania i ratownictwa "Cooperative Baltic Eye 99", z udziałem 11 państw, ćwiczenie odbyło się w ramach programu „Partnerstwo dla Pokoju”;

listopad – śmigłowce zwalczania okrętów podwodnych Mi-14PŁ uczestniczyły w organizowanym przez Marynarkę Wojenną RP międzynarodowym ćwiczeniu okrętów podwodnych „Baltic Porpoise 99”;

2000

maj - udział śmigłowca W-3RM „Anakonda” w organizowanym na terenie Niemiec międzynarodowym ćwiczeniu ratowniczym „Baltsar 2000”;

maj – wspólne szkolenie polskich i francuskich lotników morskich na samolotach An-28B1R oraz Nord 262 w ramach programu wymiany eskadr;

czerwiec - samoloty i śmigłowce BLMW uczestniczyły w manewrach „Baltops 2000” z udziałem okrętów i lotnictwa morskiego z 11 państw;

czerwiec – udział samolotów Mig-21 bis i MiG-21UM we wspólnym ćwiczeniu z samolotami Tornado lotnictwa morskiego Niemiec, manewry pk. „Squadex” odbyły się w rejonie Morza Północnego, samoloty operowały z bazy 2. Skrzydła Lotnictwa Morskiego w Eggebek;

czerwiec – samoloty Mig-21 bis i An-28B1R oraz śmigłowce ZOP Mi-14PŁ wzięły udział w polsko – brytyjskim ćwiczeniu „Passex 2000”;

wrzesień – loty szkoleniowe z lotnikami niemieckimi w ramach programu wymiany eskadr, na lotnisko w Gdyni Babich Dołach przyleciały 4 samoloty uderzeniowe Tornado, samolot transportowy C-160 oraz śmigłowiec ratowniczy Sea King z 2. i 3. Skrzydła Lotnictwa Morskiego w Eggebek i Kilonii;

2001

kwiecień - w ramach programu wymiany eskadr na lotnisku w Gdyni Babich Dołach odbyło się wspólne szkolenie załóg samolotów Mig-21 bis z załogami niemieckich samolotów Tornado z 2. Skrzydła Lotnictwa Morskiego w Eggebek;

kwiecień – udział śmigłowca Mi-14PS w odbywającym się w rejonie duńskiej wyspy Bornholm międzynarodowym ćwiczeniu ratowniczym „Sarex 2001”;

maj – śmigłowiec W-3RM „Anakonda” uczestniczył w epizodzie ratowniczym międzynarodowego ćwiczenia pk. „Squadex 2001” z udziałem Łotwy, Estonii i Niemiec;

czerwiec – udział samolotów i śmigłowców BLMW w międzynarodowych manewrach „Baltops 2001”;

lipiec – udział samolotów Mig-21 bis i śmigłowców ZOP Mi-14PŁ w ćwiczeniu ze Stałym Zespołem Sił Morskich NATO na Atlantyku STANAVFORLANT pk. „Passex 01”;

wrzesień – samolot patrolowo – rozpoznawczy An-28B1R uczestniczył w odbywających się w Kinloss w Wielkiej Brytanii międzynarodowych ćwiczeniach lotniczych;

2002

kwiecień – śmigłowiec W-3RM „Anakonda” uczestniczył w międzynarodowym ćwiczeniu ratowniczym „Sarex 02” z udziałem sił Danii, Estonii, Litwy i Łotwy;

czerwiec – BLMW uczestniczy w manewrach „Baltops 02” z udziałem okrętów i lotnictwa morskiego z 10 państw;

wrzesień - w ramach programu wymiany eskadr na lotnisku w Gdyni Babich Dołach odbyły się wspólne loty załóg samolotów Mig-21 bis z załogami niemieckich samolotów Tornado z 2. Skrzydła Lotnictwa Morskiego w Eggebek;

listopad – udział samolotów TS-11 oraz śmigłowców Mi-14PŁ i W-3RM „Anakonda” w międzynarodowych manewrach pk. „Baltic Swift 02”;

2003

luty – udział śmigłowców Mi-14PŁ w manewrach Stałego Zespołu Morskiego NATO STANAVFORLANT na Atlantyku;

kwiecień – śmigłowiec W-3RM „Anakonda” uczestniczył w międzynarodowym ćwiczeniu ratowniczym „Sarex 03”;

maj - śmigłowiec Mi-14PS uczestniczył w międzynarodowym ćwiczeniu ratowniczym "Cooperative Baltic Eye 03" z udziałem sił morskich Danii, Niemiec, Szwecji i Wielkiej Brytanii;

maj – samolot patrolowo – rozpoznawczy An-28B1R uczestniczył w polsko - francuskich ćwiczeniach lotnictwa morskiego, Bryza wykonywała loty z samolotem patrolowym Orion, maszyny operowały z lotniska w Lorient;

czerwiec – śmigłowce BLMW uczestniczyły w manewrach „Baltops 03” z udziałem 38 okrętów oraz 30 statków powietrznych z 12 państw;

sierpień – samolot An-28B1R uczestniczył w sojuszniczych manewrach z udziałem lotnictwa USA, Danii oraz Niemiec, ćwiczenia odbyły się w rejonie Morza Północnego;

sierpień – udział śmigłowca W-3RM w polsko – rosyjskim ćwiczeniu ratowniczym;

listopad – śmigłowiec pokładowy SH-2G uczestniczył wraz z fregatą rakietową ORP „Gen. K. Pułaski” w polsko – niemieckich manewrach „Passex 03”;

2004

styczeń - śmigłowiec pokładowy SH-2G uczestniczył wraz z fregatą rakietową ORP „Gen. K. Pułaski” w manewrach „Squadex 04” z udziałem sił morskich Danii i Niemiec;

marzec – śmigłowiec pokładowy SH-2G uczestniczył wraz z fregatą ORP „Gen. K. Pułaski” w międzynarodowych manewrach „Playex 04”, ćwiczenia odbyły się w rejonie Cieśnin Bałtyckich;

kwiecień – udział śmigłowca Mi-14PS w polsko – duńskich manewrach ratowniczych „Sarex 04”;

kwiecień – personel klucza śmigłowców pokładowych SH-2G rozpoczął wraz z załogą fregaty ORP „Gen. K. Pułaski” końcową fazę szkolenia przed egzaminem certyfikującym jednostki stałego zespołu Sił Natychmiastowego Reagowania NATO – STANAVFORLANT (Standing Naval Forces Atlantic), szkolenie oraz egzamin podczas manewrów na Morzu Północnym i Atlantyku przeprowadzili specjaliści z ośrodka szkoleniowego FOST (Flag Officers Sea Training) w Wielkiej Brytanii;

maj – udział śmigłowców ZOP Mi-14PŁ oraz samolotu patrolowo – rozpoznawczego An-28B1R w polsko – francuskich manewrach „Passex 04”;

maj – udział śmigłowca W-3RM „Anakonda” w polsko – szwedzkim ćwiczeniu ratowania załogi okrętu podwodnego „Crown Eagle 04”;

czerwiec – samoloty i śmigłowce BLMW uczestniczyły w manewrach „Baltops 04” z udziałem sił morskich 13 państw;

czerwiec - śmigłowiec pokładowy SH-2G uczestniczył wraz z fregatą ORP „Gen. K. Pułaski” w międzynarodowych manewrach „Joint Maritime Course” na Morzu Północnym, personel latający i techniczny z 28. Eskadry Lotniczej zaliczył wraz załogą fregaty egzamin uprawniający do prowadzenia działań w międzynarodowych zespołach Sił Najwyższej Gotowości NATO;

wrzesień – samolot monitoringu ekologicznego An-28E uczestniczył w polsko – niemieckim ćwiczeniu w wykrywaniu zanieczyszczeń na morzu, ćwiczenia odbyły się w rejonie Morza Północnego i Cieśnin Bałtyckich, polska Bryza oraz niemiecki Dornier operowały z lotniska 3. Skrzydła Lotnictwa Morskiego Niemiec w Nordholz;

październik – operujący z pokładu fregaty ORP „Gen. K. Pułaski” śmigłowiec SH-2G uczestniczył w odbywających się na Bałtyku polsko – niemieckich manewrach „Passex 04”;

2005

styczeń - operujący z pokładu fregaty ORP „Gen. K. Pułaski” śmigłowiec SH-2G uczestniczył w odbywających się w rejonie Cieśnin Bałtyckich manewrach sił morskich NATO „Squadex 05”;

luty – udział śmigłowca SH-2G oraz samolotu patrolowo – rozpoznawczego An-28B1R w odbywających się na Bałtyku manewrach sił morskich NATO „Passex 05”;

kwiecień – samolot An-28B1R uczestniczył w manewrach sił morskich NATO „Loyal Mariner 05” z udziałem okrętów i lotnictwa morskiego z 19 państw, ćwiczenia odbywały się na Morzu Północnym, w rejonie Cieśnin Bałtyckich oraz na Bałtyku;

sierpień – śmigłowiec W-3RM „Anakonda” uczestniczył w polsko – rosyjskim ćwiczeniu ratowniczym;

sierpień – udział śmigłowców ZOP Mi-14PŁ w odbywającym się na Bałtyku polsko – duńskim ćwiczeniu „Squadex 05”;

wrzesień - śmigłowce ZOP Mi-14PŁ wzięły udział w odbywających się na Bałtyku oraz w rejonie Cieśnin Bałtyckich manewrach Sił Odpowiedzi NATO „Danex 05”;

2006

styczeń – wydzielony personel lotniczy klucza śmigłowców pokładowych SH- 2G oraz personel techniczny z 28. Eskadry Lotniczej wszedł wraz załogą fregaty rakietowej ORP „Gen. K. Pułaski” w skład stałego zespołu okrętów Sił Odpowiedzi NATO SNMG1 (Standing NATO Maritime Group 1), zespół SNMG1 uczestniczył między innymi w operacji antyterrorystycznej Sojuszu Północnoatlantyckiego na Morzu Śródziemnym pk. „Active Endeavour” oraz największych w 2006 roku ćwiczeniu sił morskich NATO „Brilliant Mariner 06”;

luty – śmigłowce ZOP Mi-14PŁ wzięły udział w odbywających się w rejonie Cieśnin Bałtyckich manewrach sił morskich Polski, Dani i Szwecji pk. „Playex 06”;

kwiecień – udział śmigłowca Mi-14PS w organizowanym przez duńskie siły morskie międzynarodowym ćwiczeniu ratowniczym „Sarex 06”;

czerwiec – udział śmigłowców Mi-14PŁ w międzynarodowych manewrach „Baltops 06”;

wrzesień – udział samolotu monitoringu ekologicznego w międzynarodowym ćwiczeniu organizowanym przez Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa „Balex Delta 06”

wrzesień – udział samolotu patrolowo – rozpoznawczego An-28B1R w międzynarodowym ćwiczeniu poświeconym zapobieganiu przemytowi broni masowego rażenia drogą morską „Amber Sunrise 06”;

2007

kwiecień – udział śmigłowca Mi-14PS w międzynarodowym ćwiczeniu ratowniczym pk. „Baltic Sarex 07”;

maj – samoloty i śmigłowce BLMW uczestniczyły w odbywających się na Bałtyku i Morzu Północnym manewrach sił morskich NATO pk. „Noble Mariner 07” z udziałem 80 okrętów i 70 samolotów i śmigłowców z 19 państw;

czerwiec – śmigłowce Mi-14PŁ i SH-2G uczestniczyły w międzynarodowych manewrach z udziałem sił morskich z 10 państw „Baltops 07”;

sierpień – śmigłowiec W-3RM oraz samolot An-28B1R uczestniczyły w odbywającym się na Zatoce Gdańskiej polsko – duńskim ćwiczeniu ratowniczym „Cooperation 07”;

wrzesień – śmigłowce ZOP Mi-14PŁ uczestniczyły w międzynarodowych manewrach reagowania kryzysowego pk. Danex 07”;

październik – w ramach programu międzynarodowej wymiany eskadr załoga samolotu transportowego An-28TD odbyła loty szkoleniowe z lotniska 21. i 28. Flotille w Nimes Garson we Francji;

październik – śmigłowce ZOP Mi-14PŁ uczestniczyły w międzynarodowych manewrach organizowanych przez siły morskie Niemiec „ Northern Coast 07”;

2008

marzec – śmigłowce ZOP Mi-14PŁ uczestniczyły w odbywających się w rejonie Cieśnin Bałtyckich manewrach sił morskich NATO z udziałem dwóch stałych zespołów okrętów: Sił Odpowiedzi NATO SNMG-1 (Standing NATO Maritime Group 1) oraz obrony przeciwminowej SNMCMG 1 (Standing NATO Mine Countermeasure Group 1);

maj – udział śmigłowca Mi-14PS w organizowanym przez siły morskie Danii międzynarodowym ćwiczeniu ratowniczym „Baltic Sarex 08”;

maj – śmigłowiec W-3RM uczestniczył w manewrach z okrętami stałego zespołu obrony przeciwminowej NATO SNMCMG-1 pk. „Passex 08”;

lipiec - wydzielony personel lotniczy klucza śmigłowców pokładowych SH-2G oraz personel techniczny z 28. Eskadry Lotniczej wszedł wraz załogą fregaty rakietowej ORP „Gen. K. Pułaski” w skład Polskiego Kontyngentu Wojskowego Pułaski, kontyngent operował w ramach stałego zespołu okrętów Sił Odpowiedzi NATO SNMG1, uczestniczył w operacji antyterrorystycznej Sojuszu Północnoatlantyckiego na Morzu Śródziemnym pk. „Active Endeavour”, największych w 2008 roku manewrach sił morskich certyfikujących Siły Odpowiedzi NATO pk. „Noble Midas 08”, oraz manewrach z siłami morskimi Turcji, Bułgarii i Rumunii;

sierpień – śmigłowiec W-3RM uczestniczył w odbywających się na Zatoce Gdańskiej polsko – rosyjsko – duńskich ćwiczeniach ratowniczych pk, „Zatoka 08”;

wrzesień – śmigłowce Mi-14PŁ uczestniczyły w organizowanych przez siły morskie Danii międzynarodowych manewrach reagowania kryzysowego „Danex 08”;

2009

kwiecień - udział śmigłowca Mi-14PS w organizowanych przez Danię międzynarodowych manewrach wojskowych i cywilnych służb ratowniczych "Sarex 09";

maj - udział śmigłowca Mi-14PS w międzynarodowym ćwiczeniu ośrodków Maritime Rescue Coordination Centre (MRCC) odpowiedzialnych za kierowanie akcjami poszukiwawczo-ratowniczymi na Bałtyku;

2010

maj – udział śmigłowca Mi-14PS w organizowanym przez siły morskie Danii międzynarodowym ćwiczeniu ratowniczym „Sarex 2010”;

czerwiec – śmigłowce Mi-14PŁ i samoloty patrolowe Bryza uczestniczyły w międzynarodowych manewrach „Baltops 2010”, ćwiczenia „Baltops” organizowane są pod auspicjami „Partnerstwa dla Pokoju”, uczestniczyły w nich okręty i lotnictwo z 14 państw;

2011

kwiecień, maj – udział komponentu lotniczego klucza śmigłowców pokładowych SH-2G na pokładzie fregaty ORP „Gen. K. Pułaski” w międzynarodowych manewrach morskich organizowanych przez Francję, w ćwiczeniu pk. „Spontex 2011” uczestniczyły okręty i lotnictwo morskie z Niemiec, Polski, Stanów Zjednoczonych, Szwecji i Wielkiej Brytanii;

sierpień - śmigłowiec pokładowy zwalczania okrętów podwodnych SH-2G, 2 śmigłowce Mi-14PŁ oraz samolot patrolowo - rozpoznawczy Bryza uczestniczyły w odbywającym się na Bałtyku polsko-amerykańskim ćwiczeniu typu „Passex”;

czerwiec – śmigłowce Mi-14PŁ uczestniczyły w międzynarodowych manewrach „Baltops 2011” z udziałem okrętów i lotnictwa z 13 państw;

2012

maj – udział śmigłowca Mi-14PŁ/R w organizowanym przez siły morskie Danii międzynarodowym ćwiczeniu ratowniczym „Sarex 2012”;

maj, czerwiec – udział 3 śmigłowców Mi-14PŁ w manewrach NATO pk. „Dynamic Mongoose 2012” na Morzu Północnym, w ćwiczeniu obok Polski uczestniczyły okręty, samoloty i śmigłowce z Norwegii, Francji, Niemiec, Kanady, Wielkiej Brytanii;

czerwiec – śmigłowce Mi-14PŁ oraz samolot patrolowy Bryza uczestniczyły w międzynarodowych manewrach na Bałtyku pk. „Baltops 2010” z udziałem okrętów i lotnictwa z 12 państw;

2013

maj – udział śmigłowca Mi-14PŁ/R w organizowanym przez Danię międzynarodowym ćwiczeniu ratowniczym „Sarex 2013”, w manewrach uczestniczyło 40 jednostek pływających oraz samoloty i śmigłowce z 9 państw;

czerwiec – śmigłowce Mi-14PŁ oraz samolot patrolowy Bryza uczestniczyły w międzynarodowych manewrach na Bałtyku pk. „Baltops 2013”; w manewrach udział wzięło ponad 40 okrętów, śmigłowców i samolotów z Danii, Estonii, Finlandii, Holandii, Litwy, Łotwy, Niemiec, Polski, Szwecji i USA;

maj – udział komponentu lotniczego klucza śmigłowców pokładowych SH-2G na pokładzie fregaty ORP „Gen. T. Kościuszko” w manewrach morskich NATO na Atlantyku pk. „Spontex 2013” z udziałem okrętów i lotnictwa morskiego z Belgii, Francji, Kanady, Niemiec, Polski, Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii;

listopad – śmigłowce Mi-14PŁ oraz komponent lotniczy klucza śmigłowców pokładowych SH-2G na pokładzie fregaty ORP „Gen. T. Kościuszko” uczestniczyły w manewrach Sił Odpowiedzi NATO na Bałtyku pk. „Steadfast Jazz 2013”;

2014

luty – udział komponentu lotniczego klucza śmigłowców pokładowych SH-2G na pokładzie fregaty ORP „Gen. T. Kościuszko” w manewrach morskich NATO na Morzu Północnym pk. „Dynamic Mongoose 2014”;

marzec – udział komponentu lotniczego klucza śmigłowców pokładowych SH-2G na pokładzie fregaty ORP „Gen. T. Kościuszko” w odbywających się za kołem polarnym międzynarodowych manewrach pk. „Cold Response 2014”, organizowane przez Norwegię ćwiczenie odbywa się pod auspicjami NATO oraz ONZ.