Aeroklub Polski jako związek stowarzyszeń

W dniu 1 kwietnia 2012 r. w Auli Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu odbyło się ogólnopolskie spotkanie robocze aeroklubów regionalnych poświęcone reformie Aeroklubu Polskiego oraz planowanym zmianom Statutu AP.

Organizatorem spotkania był Aeroklub Poznański im. Wandy Modlibowskiej oraz Aeroklub Ziemi Lubuskiej. Do udziału zaproszono przedstawicieli Aeroklubów Regionalnych, Stowarzyszeń Lotniczych oraz wszystkie osoby zainteresowane powyższą tematyką. Celem spotkania była wymiana poglądów oraz poznanie różnych opinii na temat reformy Aeroklubu Polskiego.

W spotkaniu wzięło udział ponad 30 przedstawicieli 11 aeroklubów regionalnych oraz 3 stowarzyszeń lotniczych, w tym kilkunastu delegatów na XXX Walne Zgromadzenie Delegatów AP.
Uczestnicy reprezentowali następujące aerokluby regionalne: Bydgoski, Gdański, Gliwicki, Jeleniogórski, Koniński, Kujawski, Nadwiślański, Ostrowski, Pomorski, Poznański i Ziemi Lubuskiej; oraz stowarzyszenia lotnicze: Lotnicza Amatorska Federacja RP, Polish Aerobatic Club oraz Wielkopolski Klub Paralotniowy. W spotkaniu uczestniczył także nowy Sekretarz Generalny Aeroklubu Polskiego Bohdan Włostowski.

Na wstępie przedstawiono prezentacje multimedialne „Aeroklub Polski jako związek stowarzyszeń” oraz „Aeroklub Polski - Składka członkowska” przygotowane przez Organizatorów spotkania.

W ramach prezentacji „Aeroklub Polski jako związek stowarzyszeń” sformułowano następujące wnioski:
• Aeroklub Polski powinien być związkiem samodzielnych stowarzyszeń (Aeroklubów Regionalnych) zgodnie z ustawą o sporcie,
• przekształcenie w związek stowarzyszeń było jednym z głównych punktów programu wyborczego obecnego Zarządu Aeroklubu Polskiego,
• w trakcie obecnej kadencji Zarządu Aeroklubu Polskiego tematem przekształcenia AP zajmuje się komisja statutowa (społeczna) zamiast firma/instytucja zewnętrzna (np. biuro prawne) działające na zlecenie (np. porządkowanie księgowości przeprowadzała firma zewnętrzna na zlecenie Zarządu),
• wola przekształcenia nie jest widoczna w działaniach obecnego Zarządu Aeroklubu Polskiego,
• temat stanowiący obecnie spory problem (składki członkowskie AP) mógłby zostać szybko rozwiązany po przekształceniu w związek stowarzyszeń,
• zalety związku stowarzyszeń:
o każde stowarzyszenie może działać w oparciu o swój własny, indywidualny statut, uwzględniający specyfikę stowarzyszenia (np. wielkość danego aeroklubu regionalnego, struktury itd.),
o składkę członkowską może płacić aeroklub regionalny, a nie członkowie (obecnie spore problemy wynikają z opłacania składek przez członków),
o łatwiejsze prowadzenie rozmów ze sponsorami,
o brak zależności od stanu finansowego Aeroklubu Polskiego (samodzielne funkcjonowanie aeroklubów regionalnych).

W ramach prezentacji „Aeroklub Polski - Składka członkowska” sformułowano następujące wnioski:
• zgodnie z obietnicą obecnego prezesa Zarządu Aeroklubu Polskiego Włodzimierza Skalika miało nastąpić obniżenie składki członkowskiej od 1 stycznia 2011 r. To nie nastąpiło - praktycznie składka wzrosła,
• wśród propozycji na obecne XXX Walne Zgromadzenie Delegatów Aeroklubu Polskiego jakkolwiek nie ma wniosku dotyczącego wysokości składki, jednak jest inny, który w efekcie jego przyjęcia może doprowadzić do praktycznego wzrostu kwoty egzekwowanej od członków aeroklubów regionalnych przez Aeroklub Polski - likwidacja formuły członka stowarzyszonego, nie płacącego do tej pory składek, i tym samym przekształcenie obecnych członków stowarzyszonych w członków wspierających lub zwyczajnych – opłacających składki na rzecz Aeroklubu Polskiego),
• komisja statutowa miała realizować m.in. przekształcenie Aeroklubu Polskiego - w jej działaniach nie widać zainteresowania tym tematem, są natomiast działania prowadzące do wzrostu opłat na rzecz Centrali (ww. propozycja likwidacji formuły członka stowarzyszonego),
• poprzedni Zarząd Aeroklubu Polskiego pozostawił po sobie obecnemu Zarządowi szereg korzystnych elementów (np. wprowadzenie w 2009 roku składki członkowskiej AP, nową siedzibę Biura Zarządu AP z czynszem rozliczanym w ramach sponsoringu Właściciela obiektu (za poprzednią siedzibę dzierżawa wynosiła ok. 30.000zł/m-c),
• przekazanie do aeroklubów regionalnych zarządzania lotniskami praktycznie nie nastąpiło - spośród wszystkich aeroklubów regionalnych tylko Aeroklub Poznański, na swoją wyraźną prośbę i nie bez oporu ze strony Zarządu Aeroklubu Polskiego, przejął zarządzanie swoimi lotniskami, za co musiał uiścić na rzecz Aeroklubu Polskiego kwotę 36.000 zł,
• dział zarządzania lotniskami w Aeroklubie Polskim stanowi zaledwie 1 osoba,
• ciągle wzrasta dług Aeroklubu Polskiego.

Ad vocem głos zabrał Sekretarz Generalny AP, który w swej wypowiedzi sformułował następujące stwierdzenia:
• obecny Sekretarz Generalny AP pracuje w BZAP od stycznia 2012 r.,
• badanie zadłużenia zakończono 31 marca, wnioski zostaną omówione na najbliższym WZD AP,
• obecny Zarząd AP winą za istniejące zadłużenie na kwotę 300.000 zł obciąża poprzednią główną księgową AP,
• obecne zadłużenie aeroklubów regionalnych wobec Centrali to kwota ok. 400.000 zł (zaległości w opłacaniu składek) i 300.000 zł (zaległości w opłatach za zarządzanie lotniskami),
• Aeroklub Polski podlega 4 ustawom (prawo o stowarzyszeniach, prawo o sporcie, prawo lotnicze, prawo o rachunkowości),
• w dziale zarządzania lotniskami pracują od 1 lutego 2012 r. 2 osoby, a od 1 marca 2012 r. 4 osoby,
• jedynie spółka prawa handlowego może zarządzać lotniskami użytku publicznego – trwają więc prace zmierzające do spełnienia przez AP tego zapisu prawa lotniczego,
• w ubiegłym tygodniu przedstawiciele AP spotkali się z wiceministrem sportu Jackiem Foksem, z którym rozmawiali o sprawie przekształcenia i podwójnej osobowości aeroklubów regionalnych,
• obecnie w trakcie opracowywania jest dokument, który ma wyjaśnić Ministerstwu Sportu obecną sytuację AP w zakresie przekształcenia - stwierdzenie iż Zarząd Aeroklubu Polskiego nic nie robi w temacie przekształcenia jest zatem nieprawdziwe.

W toku dyskusji uczestnicy spotkania wskazali, że obecny system ściągania składek jest niewłaściwy i będzie prowadził do sytuacji patologicznych (np. migracji obecnych członków zwyczajnych i wspierających na członków honorowych, stowarzyszonych i do klubu seniorów lotnictwa) i w efekcie może doprowadzić do skłócenia między sobą aeroklubów regionalnych (podział na aerokluby „uczciwe” i „kombinujące”).

Zwrócono także uwagę, że obecny Zarząd Aeroklubu Polskiego w swoim programie wyborczym mówił o zmniejszeniu zatrudnienia. Tymczasem w świetle wypowiedzi Sekretarza Generalnego AP zmiany w zarządzaniu lotniskami spowodowały wzrost zatrudnienia o 3 etaty i pojawia się pytanie czy to nie wpłynie na zmianę wysokości opłat za zarządzenie. W tym kontekście dla członków poszczególnych aeroklubów regionalnych zastanawiająca jest postawa Aeroklubu Częstochowskiego, który sam zarządza swoim lotniskiem i w związku z tym nie płaci kwoty 500 zł/m-c do Aeroklubu Polskiego, przy czym jego prezes jest gorącym orędownikiem pozostawienia zarządzania lotniskami aeroklubów regionalnych w gestii Aeroklubu Polskiego. Przy okazji omawiania tematu zarządzania wskazano, że pomimo opłacania przez aerokluby regionalne opłat za zarządzanie, nadal pojedyncze czynności (np. przygotowywanie różnego rodzaju wniosków i dokumentów), wykonywane są de facto przez pracowników poszczególnych aeroklubów regionalnych.

W odpowiedzi Sekretarz AP stwierdził, że dział zarządzania lotniskami AP zawsze był samowystarczalny i generuje jeszcze zyski dla AP, w praktyce 4 osoby pracujące w dziale zarzadzania to dokładnie 2 i ½ etatu.

Przekształcenie Aeroklubu Polskiego w związek stowarzyszeń - dyskusja

Tytułem wstępu w kilku zdaniach omówiono wieloletnie dyskusje i oczekiwania związane z przekształceniem Aeroklubu Polskiego. Na każdym WZD AP od lat 90’tych nalegano na przekształcenie Aeroklubu w związek, a teraz na mocy art. 82 ustawy o sporcie Aeroklub Polski jest zobowiązany do przekształcenia się w polski związek sportowy i niestety dziś nie możemy już mówić o ewolucji, trzeba to zrobić szybko i skutecznie, bo do 16 października 2012 r. Aeroklub Polski musi dostosować się do wymogów ustawy o sporcie. W przeciwnym razie czekają go upomnienia, zawieszenia itp. Jeden z uczestników dyskusji wyraził opinię, że uznanie Aeroklubu Polskiego jako polski związek sportowy było warunkowe.

Wobec powyższego zdaniem zebranych wskazane byłoby wynajęcie biura prawnego, którego zadaniem byłoby określenie czy ustawa o stowarzyszeniach pozwala na przekształcenie AP w związek stowarzyszeń. Przy okazji uczestnicy spotkania doszli do wniosku, że w tej sytuacji poprawianie obecnego statutu na najbliższym Walnym Zgromadzeniu jest niecelowe.

W toku dyskusji pojawiła się teza, że głównym powodem niechęci Zarządu AP do przekształceń jest majątek aeroklubów regionalnych - tylko część aeroklubów otrzymała majątek, w kwestii pozostałych nie widać działań zmierzających do przekazania im majątku.

Sekretarz Generalny oznajmił iż wiceminister sportu Jacek Foks stwierdził na spotkaniu z Zarządem AP iż ustawa o sporcie jest sprzeczna z ustawą o stowarzyszeniach i to jest przyczyną problemów, a ze strony Zarządu Aeroklubu Polskiego ma powstać dokument dla Ministerstwa Sportu wyjaśniający stanowisko i sytuację AP.

Podsumowując tę część dyskusji uczestnicy spotkania zgodnie stwierdzili, że aerokluby regionalne chcą być oddzielnymi stowarzyszeniami. Jednocześnie aerokluby regionalne chcą być reprezentowane na szczeblu państwowym i światowym przez organ centralny, przy czym koszt działania organu centralnego powinny ustalić aerokluby i solidarnie składać się na jego funkcjonowanie, a Aeroklub Polski jako instytucja centralna powinna odpowiadać przede wszystkim za działalność sportową.

Działalność obecnej Komisji Statutowej AP

Przy okazji dyskusji dotyczącej zmiany Statutu omówiono kwestię działalności Komisji statutowej. Komisja statutowa w okresie 2 lat spotkała się zaledwie 1 lub 2 razy. Analizując jej działania i aktualne propozycje zmian statutu stwierdzono co następuje:
• Komisja statutowa miała decydować o przekształceniu, tymczasem analizując jej wnioski dochodzi się do stwierdzenia, iż komisja próbuje zwiększyć wpływy Zarządu AP kosztem aeroklubów regionalnych,
• Zaproponowane przez Komisję statutową zmiany idą w kierunku odebrania aeroklubom regionalnym suwerenności w zakresie decydowania o nieruchomościach lub sprzęcie,
• Komisja statutowa postuluje by wszystkie zmiany w statucie Delegaci zatwierdzili jednym głosowaniem – jest to niedopuszczalne.

Ponownie podkreślono, iż nie należy w tej chwili zmieniać obecnego statutu. Należy raczej dobrze wykorzystać czas, opracować nowy statut i na WZD AP najpóźniej we wrześniu go uchwalić.

Sytuacja finansowa i strukturalna GOBLL

Wielokrotnie w dyskusji pojawiała sie kwestia funkcjonowania GOBLL i jego sytuacji finansowej. Wskazano, że wg zapewnień Zarządu Aeroklubu Polskiego po zwolnieniu wieloletniego dyrektora GOBLL sytuacja finansowa miał się poprawić. To jednak nie nastąpiło. Zdaniem zebranych rozwiązanie umowy z poprzednim dyrektorem GOBLL Januszem Markiem było błędem generującym straty. Dodatkowo pojawiają się informacje, iż obecnie jeden z członków Zarządu AP pożyczył na do GOBLL kwotę 100.000 zł z oprocentowaniem 10%, co wydaje się być sytuacją dziwną i patologiczną. Przy okazji wskazano na błąd w dokumentach rachunkowych Aeroklubu Polskiego - ciągle remont GOBLL z roku 2001 dopisywany jest do bilansu - jest to błąd i nie należy już tego wpisywać.

Składka członkowska na rzecz Aeroklubu Polskiego - dyskusja

Dyskusję zapoczątkowało przypomnienie w jakim celu w roku 2009 powołano instytucję składek członkowskich AP i jaka była argumentacja obecnego Zarządu AP podczas Walnych Zgromadzeń AP (2010-2011) nad ich dalszym utrzymaniem i zwiększeniem (dot. członków wspierających) - głównym argumentem podnoszonym przez Zarząd była redukcja zadłużenia Aeroklubu. jednak jak wskazują dane publikowane przez Zarząd AP zadłużenie nie spada tylko wzrasta.

W toku dyskusji padła propozycja, by 100% składek było przeznaczanych wyłącznie na zmniejszenie zadłużenia.

W odpowiedz Sekretarz Generalny AP stwierdził iż 100% składek jest przeznaczane na spłatę zadłużenia. Sekretarz AP przyznał, iż obecnie obowiązujący system ściągalności składek nie jest właściwy. Zgadza się, iż zgłaszane na spotkaniu propozycje dotyczące zmian w systemie ściągania mogłyby usprawnić cały system. Przyznaje iż sam ma niekiedy problem z wystawieniem not księgowych poszczególnym aeroklubom regionalnym. Też chciałby doprowadzić do uproszenia systemu.

W dalszych wystąpieniach stwierdzono, że regulaminy i składki członkowskie z jednej strony są rozsądnym rozwiązaniem, zaś z drugiej strony mogą być przyczyną konfliktów. Np. w sytuacji, gdy dany aeroklub regionalny, w wyniku nie opłacania składek, nie otrzymuje licencji sportowej. Powstaje problem gdy członek tego aeroklubu także nie otrzyma wówczas licencji, a składki płaci regularnie. Pytanie czy wówczas nie będzie indywidualnych odstępstw od przyjętych reguł, a jeśli tak to może to rodzić konflikty. Jeden z dyskutantów wręcz zauważył iż obowiązujący system składek jest niesprawiedliwy, gdyż stosuje odpowiedzialność zbiorową.

Sekretarz Generalny AP odpowiedział, iż będzie stał na straży przestrzegania regulaminów i nie dopuści do patologicznych sytuacji.

Wnioski do XXX Walnego Zgromadzenia Delegatów Aeroklubu Polskiego

Ostatecznie powrócono do głównego wątku spotkania ponownie stwierdzając, iż na mocy art. 82 ustawy o sporcie Aeroklub Polski musi dostosować się do wymogów tejże ustawy.

Obecni na spotkaniu przedstawiciele aeroklubów regionalnych wskazali na konieczność przyjęcia wniosków na XXX WDZ AP tak, by kwietniowe Walne Zgromadzenie przyjęło „mapę drogową” na najbliższe 3 miesiące określając sposób przeprowadzenia przekształcenia Aeroklubu Polskiego w związek stowarzyszeń.

W toku dyskusji, przez aklamację, przyjęto następujący projekt kierowany do WZD dotyczący przekształcenia Aeroklubu Polskiego w związek stowarzyszeń.

Działając na podstawie par. 15. 2. pkt. 7 Statutu Aeroklubu Polskiego zgłaszamy wniosek uchwalenia następującej uchwały:
Uchwała nr .....
XXX Walnego Zgromadzenia Delegatów Aeroklubu Polskiego
1. Walne Zgromadzenie Delegatów Aeroklubu Polskiego zobowiązuje Zarząd Aeroklubu Polskiego do dostosowania działalności Aeroklubu Polskiego do wymogów ustawy z dnia 25. czerwca 2010 r. o sporcie.
2. W wykonaniu powyższego zobowiązania Zarząd Aeroklubu Polskiego opracuje w szczególności projekt Statutu Aeroklubu Polskiego uwzględniający właściwą formę ustrojową Aeroklubu Polskiego jako polskiego związku sportowego lub inny wariant przekształcenia Aeroklubu Polskiego realizujący wymogi powołanej ustawy.
3. Zobowiązuje się Zarząd Aeroklubu Polskiego do przedstawienia, nie później niż do dnia 31 lipca 2012 r., projektu Statutu bądź innego wariantu przekształcenia Aeroklubu Polskiego w polski związek sportowy oraz zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Delegatów Aeroklubu Polskiego celem uchwalenia zmian dostosowujących działalność Aeroklubu Polskiego do wymogów powołanej ustawy, nie później, niż na dzień 30 września 2012 r. Zarząd będzie nadto składał Komisji Rewizyjnej Aeroklubu Polskiego comiesięczne sprawozdanie z wykonania obowiązków określonych niniejszą uchwałą, nie później jednakże, niż do piątego dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczyć będzie sprawozdanie.

Wniosek został przyjęty i podpisany przez obecnych na spotkaniu przedstawicieli 10 aeroklubów regionalnych.

Kolejny wniosek kierowany do WZD AP dotyczył sposobu przeznaczenia otrzymywanych przez Aeroklub Polski od aeroklubów regionalnych składek członkowskich. Również i tu treść wniosku została przygotowana podczas dyskusji i przyjęta wspólnie przez zebranych.

Działając na podstawie par. 15. 2. pkt. 7 Statutu Aeroklubu Polskiego zgłaszamy wniosek uchwalenia następującej uchwały:
Uchwała nr .....
XXX Walnego Zgromadzenia Delegatów Aeroklubu Polskiego
Walne Zgromadzenie Delegatów Aeroklubu Polskiego przyjmuje uchwałę następującej treści:
1. Uchwala się sposób przeznaczenia otrzymywanych przez Aeroklub Polski od aeroklubów regionalnych składek członkowskich w ten sposób, iż nie mniej niż 70 % uzyskiwanych ze składek przychodów będzie przeznaczane bezpośrednio na spłatę należności, które składają się na zobowiązania Aeroklubu Polskiego z tytułu zaciągniętych do dnia podjęcia niniejszej uchwały pożyczek, kredytów oraz zobowiązań o podobnym charakterze.
2. Wydatkowanie środków w trybie określonym w ustępie poprzedzającym następować będzie nie później, niż w terminie 30 dni od dnia ich wpływu.
3. Uchwała wchodzi w życie z dniem jej podjęcia i ma zastosowanie do wszelkich przychodów ze składek członkowskich aeroklubów regionalnych, uzyskanych przez Aeroklub Polski po tej dacie.
4. Zarząd będzie nadto składał Komisji Rewizyjnej Aeroklubu Polskiego comiesięczne sprawozdanie z wykonania obowiązków określonych niniejszą uchwałą, nie później jednakże, niż do piątego dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczyć będzie sprawozdanie.

Wniosek został przyjęty i podpisany przez obecnych na spotkaniu przedstawicieli 9 aeroklubów regionalnych.

NA zakończenie uczestnicy spotkania wyrazili nadzieję, że najbliższe Walne Zgromadzenie Delegatów AP pozytywnie odniesie się do ww. wniosków i wdroży ich natychmiastową realizację.

Opracowali: R. Górzeński / K. Maciejewski (Aeroklub Poznański)

Uwaga: Autorzy powyższej notatki, ze względu na brak wystąpień plenarnych oraz bardzo ożywioną dyskusję w toku której wyrażone przez poszczególnych członków Aeroklubu Polskiego opinie były wielokrotnie na gorąco dyskutowane przez pozostałych uczestników Spotkania, zrezygnowali z bezpośrednich cytatów ze wskazaniem autorów poszczególnych wypowiedzi. Pełna lista uczestników znajduje się w załączniku do notatki.

Spotkanie AR - Swarzędz 01.04.2012 - lista uczestników.