Inauguracja Transgranicznej Turystyki Lotniczej

Polski i litewski obszar wsparcia Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska składa się z regionów w północno-wschodniej Polsce i południowo-zachodniej Litwie. Długość granicy wynosi 104 km. Regiony te charakteryzuje niezwykłe bogactwo przyrodnicze – lasy, ukształtowanie terenu, jeziora i rzeki, z których największe to Niemen, Szeszupa, Jura, Narew, Biebrza, Pisa i Ełk. Atutami tych regionów są bezsprzecznie Pojezierze Mazurskie, Pojezierze Suwalsko-Augustowskie, jeziora Zuvintas i Vistytis. Wszystko to sprawia, że obszar ten dysponuje ogromnym potencjałem dla rozwoju turystyki, który jednak z uwagi na min. złą dostępność komunikacyjną nie jest w pełni wykorzystywany. Zła jakość dróg, brak bezpośrednich połączeń kolejowych (np. pomiędzy Olsztynem i Kownem), brak połączeń lotniczych (północno-wschodnia Polska nie dysponuje w chwili obecnej regionalnym portem lotniczym) powodują, że czas podróży również między regionami przygranicznymi znacznie się wydłuża.

Wraz z rozwojem General Aviation coraz popularniejsza staje się nowa forma turystyki – turystyka lotnicza. Jednym z jej przejawów są turystyczne rajdy lotnicze. Tego typu rajdy to z jednej strony możliwość doskonalenia się pilotów, dzięki czemu mogą być przez nich traktowane jako element szkoleniowy, z drugiej strony to możliwość stosunkowo szybkiego dotarcia do nowych, nieznanych miejsc i sposób na wspólne spędzenie czasu z bliskimi lub znajomymi, którzy mogą im towarzyszyć. Tego typu przedsięwzięcia gromadzą ludzi z różnych stron, w różnym wieku, których łączy wspólna pasja, co pozwala na wymianę doświadczeń. Oferta turystyczna miejsc, do których docierają w danej chwili uatrakcyjnia rajd, ale też może być powodem kolejnych odwiedzin dla skorzystania z niej.

Charakter rajdów lotniczych sprawia, że można je traktować jako produkt turystyczny, a z uwagi na możliwość międzyregionalnych, a także trans-granicznych przelotów, jako produkt turystyki transgranicznej.

Projekt „Inauguracja Transgranicznej Turystyki Lotniczej” realizowany w br. przez Aeroklub Krainy Jezior, Kauno Aeroklubas oraz Marijampolės Aeroklubas ma na celu nie tylko zainicjowanie transgranicznej turystyki lotniczej na obszarze objętym wsparciem Programu Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska, ale również między innymi stworzenie wspólnego produktu turystycznego. W ramach tego projektu Partnerzy zorganizują dwa rajdy lotnicze: „Po lotniskach Warmii i Mazur” i „Po lotniskach Litwy”. Oba przedsięwzięcia mają charakter międzynarodowy nie tylko z uwagi na współpracę polskich i litewskich partnerów, bowiem udział w nich biorą zarówno załogi z Polski jak i z Litwy.

W dniach 25-27.06. br. odbył się już pierwszy z wyżej wspomnianych rajdów. Do udziału w rajdzie zgłosiło się ponad 30 załóg. Ostatecznie w rajdzie wzięło udział łącznie 31 samolotów - 20 z Polski i 11z Litwy.

Niestety warunki atmosferyczne, które w pewnym sensie już wcześniej przeszkodziły w realizacji tego przedsięwzięcia (pierwotnie rajd zaplanowany był na początek czerwca, ale z uwagi na ulewne deszcze, które przyczyniły się do istotnego pogorszenia jakości dróg startowych planowanych do odwiedzenia lotnisk, musiał zostać przesunięty na inny termin) sprawiły, że nie udało się w pełni zrealizować programu pierwszego dnia rajdu. Do Suwałk, gdzie zaplanowane było uroczyste rozpoczęcie rajdu dotarły jedynie załogi z Litwy i tylko jedna polska. Przelot z Suwałk do Olsztyna i Gryźlin (wobec wyjątkowo trudnych warunków meteorologicznych w tym rejonie) nie doszedł do skutku. Mimo to, pozostały program zaplanowany na pierwszy dzień Rajdu został zrealizowany. W efekcie ograniczeń możliwości wykonywania lotów organizatorzy zmuszeni byli do wprowadzenia zmian w zaplanowanej na kolejny dzień trasie i tempie jej pokonania, tak aby uczestnicy mogli odwiedzić również wspomniane lotniska. Poprawa pogody pozwoliła nadrobić straty pierwszego dnia. Na lotnisko Aeroklubu Krainy Jezior w sobotni ranek przyleciały załogi, które musiały w przeddzień lądować na innych lotniskach w rejonie lepszych warunków atmosferycznych, jak i te, które zrezygnowały z opuszczenia macierzystych lotnisk. Uczestnicy pokonali tego dnia trasę: Kętrzyn Wilamowo – Kikity – Olsztyn – Gryźliny – Szymany – Babięta (low pass) – Mrągowo (low pass) – Rostki (low pass) – Giżycko Mazury Residence (mimo planu lądowania jedynie low pass) i zamiast Giżycka docelowe lądowanie Kętrzyn Wilamowo. Na trzech lotniskach piloci mieli okazję do sprawdzenia się w konkurencji na celność lądowania. Po zabezpieczeniu maszyn i przygotowaniu ich do nocnego postoju piloci i załogi ich samolotów, zostali przewiezieni do Giżycka, gdzie mogli zobaczyć fragment Mazur z pokładu statku podczas rejsu po jeziorze Niegocin. Wspólny wieczór w tawernie Siwa Czapla zakończył pełen wrażeń dzień. W dniu kolejnym uczestnicy wykonali przelot nad północną częścią tzw. Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich po trasie: Kętrzyn Wilamowo – Ryn – Mrągowo - Mikołajki – Orzysz – Giżycko – Węgorzewo – fragment Kanału Mazurskiego i Mamerki – Sztynort – Gierłoż (kwatera Hitlera Wilczy Szaniec) – Kętrzyn miasto – Lotnisko Kętrzyn Wilamowo. Na zakończenie w serdecznej atmosferze rozdano certyfikaty uczestnictwa oraz dyplomy i nagrody za udział w konkurencjach rajdu.

Akcenty turystyczne tj. oglądanie regionu z góry, z ziemi i od strony wody, elementy rywalizacji i rozrywki sprawiają, że dla uczestników tego typu rajdu jest to atrakcyjna forma spędzenia wolnego czasu, dająca jednocześnie możliwość realizowania lotniczych pasji. Dla środowisk zainteresowanych rozwojem szeroko rozumianej turystyki w regionie, a docelowo również rozwojem regionalnym, takie przedsięwzięcia dają możliwość prezentacji i promocji oferty regionu. Dla uzmysłowienia potrzeby tworzenia oferty dla tej grupy turystów, jak również szerokich możliwości jakie niesie za sobą komunikacja lotnicza, również to tzw. „małe lotnictwo”, wśród uczestników rajdu znaleźli się min. dziennikarze, przedstawiciele samorządów lokalnych i organizatorów turystyki. Biorąc udział w rajdzie jako członkowie załóg, mogli oni poznać temat z innej perspektywy - perspektywy odbiorcy oferty turystycznej danego regionu.

Czerwcowy rajd pozwolił zaprezentować walory turystyczne i możliwości rozwoju turystyki lotniczej na określonych terenach w polskiej części obszaru objętego Programem Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska. Międzynarodowy Rajd Polska-Litwa: Po lotniskach Litwy to drugi z podstawowych elementów projektu „Inauguracja Transgranicznej Turystyki Lotniczej”, którego formuła, zadania i cele są takie same, jak rajdu po stronie polskiej. W ciągu dwóch dni litewscy i polscy lotnicy, a także przedstawiciele mediów, samorządów lokalnych i organizatorów turystyki drogą powietrzną pokonają określone trasy, lądując na lotniskach w atrakcyjnych turystycznie rejonach. Dzięki interesującemu programowi przewidzianemu przez organizatorów będą mogli poznać ich najbliższą okolicę, dowiedzieć się jak można spędzić tam wolny czas, co warto zobaczyć. Zaangażowanie gospodarzy lotnisk, lokalnych samorządów i innych instytucji zainteresowanych rozwojem turystyki i w konsekwencji rozwojem gospodarczym regionów daje nadzieję, na tworzenie oferty dla tej specyficznej grupy turystów tj. turystów-lotników.

Bardzo ważnym elementem realizacji oraz upowszechnienia nowego produktu turystycznego są liczne konferencje i warsztaty. 16.07.2010 r. w Mariajampolu miały miejsce warsztaty kierowane do zarządzających lotniskami i lądowiskami w rejonie wsparcia wspomnianego wyżej programu, służące programowemu zintegrowaniu realizacji projektu pn.”Inauguracja Transgranicznej Turystyki Lotniczej”. Przedstawione podczas tego spotkania prezentacje i wykłady dawały początek szerszym dyskusjom, z których wynikało, że zarówno środowisko lotnicze, jak i osoby zainteresowane rozwojem turystyki i w dalszej perspektywie rozwojem regionu pochwalają inicjatywy takie jak realizowany przez aerokluby projekt. Zwrócono uwagę, że w szczególności samorządy lokalne powinny bardziej zaangażować się w takie i podobne projekty, promować region używając jako dodatkowego atutu, jego dostępność drogą powietrzną, a jednocześnie wspierać rozwój lokalnych lotnisk i lądowisk.