Nowa jakość w lotnictwie transportowym w 3. SLTr

Major pilot Robert Mieszaniec z Dowództwa 3. Skrzydła Lotnictwa Transportowego jest pierwszym polskim pilotem lotnictwa transportowego, który otrzymał uprawnienia pokładowego instruktora taktycznego.

Wbrew powszechnym wyobrażeniom współczesne lotnictwo transportowe to nie tylko przewożenie żołnierzy, ładunków, zrzuty desantu czy niesienie pomocy humanitarnej. To nie tylko działanie pojedynczych maszyn, ale i zespołów samolotów; wykonywanie zadań w różnych środowiskach i uwarunkowaniach, w pobliżu, lub w dużym oddaleniu od własnych baz lotniczych. Aby zadania te realizowane były bezpiecznie załogi lotnictwa transportowego muszą szkolić się z szerokim zastosowaniem taktyki lotniczej i umiejętnością przeciwdziałania potencjalnym zagrożeniom wynikającym z wykonywania lotów we wrogim środowisku.

Aby uzyskać zdolności do samodzielnego szkolenia załóg lotnictwa transportowego w taktyce lotniczej European Defence Agency w ramach programu European Air Transport Fleet (EATF) organizuje Europejski Zaawansowany Kurs Instruktorów Taktycznych (European Advanced Tactical Instructor Course). Zasadniczym celem kursu jest wyszkolenie pokładowych instruktorów taktycznych (Standing Instructor Pilot) na potrzeby lotnictwa transportowego dla poszczególnych nacji biorących udział w programach EATF (kursy, treningi i ćwiczenia). Kurs ten przygotowuje pokładowych instruktorów taktycznych o szerokich umiejętnościach i kompetencjach takich jak:

• przygotowanie i prowadzenie zajęć teoretycznych dla załóg biorących udział w kursach i treningach;
• opracowanie scenariuszy wykorzystywanych w kursach i treningach;
• pełnienie funkcji mentora w trakcie procesu planowania zadań przez załogi biorące udział w treningach i kursach;
• udział w odprawach przed lotami wraz ze szkolonymi załogami;
• instruowanie i ocena działania załóg w trakcie wykonywania zadań w powietrzu;
• symulacja wprowadzeń epizodów taktycznych w trakcie wykonywania zadań w powietrzu zgodnie ze scenariuszem opracowanym w trakcie szkolenia przygotowawczego;
• symulacja korespondencji z CCT, GCI, AWACS;
• udział w omówieniu zadań w powietrzu;
• uzupełnienie dokumentacji szkoleniowej.

Pokładowy instruktor taktyczny w trakcie szkolenia w powietrzu nie zajmuje miejsca za sterami statku powietrznego, co daje mu możliwość obserwacji, wykonywania notatek i instruowania załogi. Instruktorzy taktyczni są wykorzystywani w szkoleniach lotnictwa transportowego w ramach następujących kursów i treningów:

• Europejski Zaawansowany Kurs Taktyki Lotnictwa Transportowego (European Advanced Airlift Tactical Training Course);
• Europejski Trening Lotnictwa Transportowego (European Air Transport Training);
• Europejski Zaawansowany Kurs Instruktorów Taktycznych (European Advanced Tactical Instructor Course).

Ponadto biorą udział w cyklicznych spotkaniach roboczych i sympozjach w ramach EATF oraz EATC przygotowujących ich do pełnienia roli „mentorów”.

W pierwszym w 2016 roku szkoleniu EATIC które odbyło się w International Training Centre przy 46. Brygadzie Lotnictwa w m. Pisa we Włoszech udział wziął pierwszy polski pilot, uzyskując tym samym uprawnienia pokładowego instruktora taktycznego. Razem z nim szkolili się lotnicy z Czech, Finlandii, Niemiec, Portugalii i Rumunii. Major pilot Robert Mieszaniec z Dowództwa 3. Skrzydła Lotnictwa Transportowego jest jednym z nielicznym polskich pilotów, który ma doświadczenie w wykonywaniu lotów na samolotach C-17 Globmaster w ramach programu Strategic Airlift Capability (wspólna jednostka kilku państw NATO wyposażona w trzy samoloty C-17, stacjonująca w bazie Papa na Węgrzech).

Kurs składał się z dwóch zasadniczych części – teoretycznej i praktycznej. Szkolenie skupione było na prezentacji technik i procedur wykorzystywanych w szkoleniu załóg wykonujących zadania w środowisku taktycznym zgodnie ze standardami zawartymi w publikacji European Tactical Airlift Centre – Tactics, Technics and Procedures (ETTP). Zaznaczyć trzeba, że szkolenie nie odbywa się na  konkretnym typie statku powietrznego używanym w lotnictwie transportowym, lecz dostosowanie jest do wszystkich typów statków powietrznych tego rodzaju lotnictwa. W części praktycznej słuchacze kursu uczestniczyli w szkoleniu symulatorowym (dwie misje na symulatorach C-130J i C-27J) od momentu odprawy włoskiej załogi przed lotem, poprzez wykonanie lotu i omówieniu lotu wraz z oceną. Wszystkie zadania realizowane były przez słuchaczy kursu pod kontrolą instruktorów prowadzących, a załogi samolotów transportowych realizowały misje taktyczne w ramach sesji symulatorowych z treningu ciągłego.

Od 2010 roku w Dowództwie 3. Skrzydła Lotnictwa Transportowego organizowane są coroczne "Teoretyczne kursy taktyczne dla pilotów samolotów transportowych", które w ramach nabywanych przez personel doświadczeń i samokształcenia pozwalają na podnoszenie poziomu umiejętności taktycznych poszczególnych pilotów. Obecnie zdobyte przez majora Mieszańca uprawnienia pozwolą nie tylko na podniesienie poziomu szkolenia na tych kursach, ale i na zaplanowanie kształcenia kolejnych pokładowych instruktorów taktycznych, których obecność będzie szczególnie pożądana w kontekście uruchomienia symulatora samolotu C-295M w Krakowie. Warto dodać, że wkrótce mjr Mieszaniec wyjedzie do Hiszpanii, gdzie znajdzie się w gronie instruktorów szkolących załogi samolotów transportowych z całej Europy.

Tekst: kpt. Włodzimierz Baran
Foto: ITC