Just Culture – konferencja i po konferencji

W dniach 2-3 marca 2016 r., w hotelu Poleczki w Warszawie odbyła się Konferencja/Warsztaty „Polityka i problemy wprowadzania Just Culture w organizacjach lotniczych”. Jak informowali jej organizatorzy, była ona dedykowana polskim firmom lotniczym i skierowana naprzeciw ich potrzebom. Wydarzeniu patronował portal dlapilota.pl

Konferencja, mimo kłopotów odbyła się przy udziale 60 osób. Wynik nie był zły, jak na to co się okazało podczas przygotowania do samej konferencji i potem, już w czasie jej trwania. Otóż na 90 zapytanych podmiotów, 65 odpowiedziało, że rozporządzenie UE 376/2014 i wdrażanie Just Culture ich nie dotyczy.

Just Culture jest jednym z elementów kultury bezpieczeństwa, które jest filarem SMS-a, więc już od dawna powinno być wdrożone. Od 15 listopada ubiegłego roku wszystkie podmioty obowiązuje również rozporządzenie 376/2014 (nie dotyczy tylko organizacji Part 147), w związku z czym ono także powinno być już stosowane.


Wnioski płynące z Konferencji:

- prawo krajowe jest nieprzystosowane do wdrożenia Just Culture. Mimo, że od opublikowania rozporządzenia 376/2014 minęły już prawie dwa lata (data publikacji 3 kwietnia 2014 r.), to nie podjęto żadnych działań, które zaowocowałyby wdrożeniem odpowiednich zapisów do polskiego prawa, przede wszystkim karnego, pozwalających na korzystanie z korzyści jakie niesie ze sobą Just Culture.

- liczne podmioty, w tym również reprezentowane na konferencji, wdrożyły deklarację bezkrytycznie. Deklaracja to tekst na dwie i pół strony i pytanie, czy można zapamiętać coś o takiej objętości, jeśli normalny człowiek jest w stanie zapamiętać 7 zdań +/- 2. Kierownicy jednostek nie przeanalizowali tekstu i nie zastanowili się do czego on jest im potrzebny. Nikt nie reaguje na to zjawisko.


– nie podjęto żadnych działań w celu określenia granicy stosowania Just Culture na poziomie krajowym. Jednocześnie rozporządzenia 376/2014 i 2015/1018 nakładają na podmioty obowiązek zgłaszania incydentów i wypadków. O ile duże podmioty będą mogły sobie pozwolić na wsparcie prawne i merytoryczne w tym zakresie, to małe zostały pozostawione zupełnie same sobie.

- brak jest jakiejkolwiek promocji całości zagadnienia Just Culture. Promocja bezpieczeństwa jest jednym z podstawowych elementów SMS-a i wszelkich działań wspierających bezpieczeństwo. Na poziomie polskiego regulatora w tym temacie nie dzieje się nic.


- rozporządzenie 376/2014 wymaga audytowania wdrożenia i realizacji Just Culture. Do dziś nie podano żadnych wytycznych dotyczących tego jak i kiedy będzie to wykonywane.

Zgodnie z agendą spotkania, jego uczestnicy mieli skupić się na opracowaniu treści polityki „Just Culture”, tak aby spełniała wymagania przepisów, ale jednocześnie była racjonalna i zrozumiała dla wszystkich pracowników. Dodatkowo miałaby ona pozwolić budować system bezpieczeństwa w branży lotniczej, którą to politykę każdy z uczestników konferencji mógłby potem stosować we własnej firmie.


Podczas konferencji głos zabrali nie tylko specjaliści lotniczy prowadzący działalność lotniczą, ale również doświadczeni inspektorzy badający wypadki lotnicze, prawnicy, dydaktycy i psychologowie.