Z serii "Spotkania przy samolocie": Ił-2 "Szturmowik”

W dniu 6 listopada 2022 r. (niedziela), o godzinie 12.00 Muzeum Lotnictwa Polskiego zaprasza na kolejne spotkanie prowadzone przez Jana Hoffmanna.

Zaproszenie na opowieść o historii lotnictwa kierowane jest zarówno do młodzieży, jak i dorosłych.

Prowadzone będą rozmowy o radzieckim legendarnym samolocie szturmowym Ił-2, uczestniku II wojny światowej. W chwili powstania konstrukcji (koniec lat 30-tych) wiązano z nim wielkie nadzieje, realia wojny wykazały szereg problemów technicznych, które częściowo rozwiązano dopiero pod koniec 1943 roku. Uczestnicy spotkania poznają historię, rozwój i konstrukcję tego samolotu, związanego również z historią polskiego lotnictwa wojskowego.

Ił-2 został zaprojektowany przez zespół pod kierownictwem Siergieja Iljuszyna w Centralnym Biurze Projektowym w 1938 roku jako maszyna dwumiejscowa. Na osobisty rozkaz Stalina został jednak przeprojektowany na wersję jednomiejscową – samolot miał być wykorzystywany do niszczenia celów naziemnych, więc nie potrzebował strzelca pokładowego.

W rzeczywistości pierwszy projekt, oznaczony jako CKB-55, był dwumiejscowym dolnopłatem z ciężkim pancerzem (700 kg), chroniącym załogę, silnik, chłodnice wody i oleju oraz zbiorniki paliwa. Maksymalna masa startowa maszyny wynosiła ponad 4700 kg, więc masa pancerza wynosiła około 15% masy gotowego do lotu samolotu. Cechą charakterystyczną samolotu Iljuszyna, pośród innych szturmowców z czasów II wojny światowej, było zastosowanie pancerza jako powierzchni nośnej kadłuba, co znacznie zredukowało masę maszyny. Prototyp CKB-55 odbył swój pierwszy lot 2 października 1939 roku, wygrał z projektem Pawła Suchoja – Su-6 konkurs na samolot dla Armii Czerwonej i otrzymał oznaczenie BSz-2.

BSz-2 był jednak zbyt ciężki dla silnika Mikulin AM-35, który generował 1022 kW (1370 KM), a osiągi były zadowalające tylko przy znacznych wysokościach. Z tego powodu sam Iljuszyn postanowił przeprojektować swój samolot na lżejszy, jednomiejscowy wariant oznaczony jako CKB-57. Zrezygnowano więc z tylnego strzelca, miejsce po nim zaślepiono płytą pancerną i zastosowano dodatkowy zbiornik paliwa, co zwiększyło zasięg samolotu. Nowa wersja otrzymała jednostkę Mikulin AM-38. CKB-57 po raz pierwszy wzbił się w powietrze 12 października 1940 roku. Wersja przedprodukcyjna pozytywnie przeszła testy w marcu 1941 i została przemianowana na Ił-2 w kwietniu. Dostawy do jednostek rozpoczęły się w maju 1941 roku.

Samolot brał udział we wszystkich kampaniach II wojny światowej. Maszyna powstała w liczbie 36 183 egzemplarzy, co czyni go najliczniej produkowanym samolotem wojskowym, a także trzecim najliczniej produkowanym płatowcem w historii lotnictwa. Przez niektórych Ił-2 uważany jest za najlepszy samolot szturmowy II wojny światowej.