Rocznica zestrzelenia samolotu wczesnego ostrzegania Lockheed EC-121 Warning Star

Dziś przypada 56. rocznica zestrzelenia amerykańskiego samolotu wczesnego ostrzegania Lockheed EC-121 Warning Star przez północnokoreański MiG-17 nad Morzem Japońskim. Zginęło wówczas 31 członków załogi.

Lockheed EC-121 Warning Star był pierwszym amerykańskim samolotem wczesnego ostrzegania i dozoru przestrzeni powietrznej zbudowanym na bazie samolotu transportowego Lockheed Super Constellation dla USAF i US Navy.

Samoloty EC-121 Warning Star miały kadłuby wypełnione sprzętem elektronicznym dla załogi składającej się z 26 osób i była wyposażona w radar do wyszukiwania w powietrzu AN/APS-20 i radar wysokościowy AN/APS-45. Tak więc „Willie Victors”, jak je nazywano, zawierały zarówno brzuszne, jak i grzbietowe osłony radarów, co nadawało im wyjątkową i rozpoznawalną sylwetkę.

Samoloty te wykonały cenną misję podczas zimnej wojny, kiedy Stany Zjednoczone ustanowiły Distant Early Warning Line jako elektroniczną barierę do wykrywania zbliżających się radzieckich bombowców dalekiego zasięgu. Operując nad Atlantykiem z baz w Nowej Fundlandii, Islandii i Grenlandii oraz pokrywając Pacyfik z atolu Midway, korzystając ze stacji paliwowych na Alasce, Warning Stars „przelatywały przez barierę” podczas długich misji.

15 kwietnia 1969 r. jeden EC-121 został zestrzelony przez północnokoreański myśliwiec, a cała licząca 31 osób załoga poniosła śmierć.

Podczas wojny w Wietnamie około 30 maszyn EC-121 poprzez wyposażenie w odpowiednie sensory zostało przystosowanych do śledzenia ruchów jednostek naziemnych na szlaku Hồ Chí Minha w ramach operacji Igloo White. Zmodyfikowana wersja samolotu nosiła oznaczenie EC-121R BatCat. W październiku 1967 EC-121 dokonał pierwszego namierzenia wrogiego myśliwca typu MiG-21. Podczas działań wojennych stracono dwie maszyny tego typu.

EC-121 był pionierską maszyną w dziedzinie wczesnego ostrzegania i dozoru przestrzeni powietrznej, dlatego stał się platformą testową dla bardzo wielu systemów radarowych i zbierania informacji wywiadowczych i podczas służby był wielokrotnie modyfikowany. W późniejszym okresie wymieniono silniki na mocniejsze oraz zainstalowano system przekazywania danych w czasie rzeczywistym do stanowisk kontroli naziemnej. EC-121 stał się także platformą testową do testów obrotowej anteny radarowej (charakterystyczny "talerz") zainstalowanej na grzbiecie, zastosowanej w późniejszych konstrukcjach E-2 Hawkeye i E-3 Sentry.

Dwa ocalałe egzemplarze samolotu EC-121 Warning Star są eksponatami muzeów w Stanach Zjednoczonych. Pierwszy z nich, całkowicie odrestaurowany, znajduje się w Muzeum USAF w bazie Wright-Patterson niedaleko Dayton w stanie Ohio. Drugi egzemplarz jest eksponatem Muzeum Lotnictwa US Navy w Pensacola na Florydzie.