Przyszłość AVGAS 100LL i 100UL, zmiany w UE i USA

8 kwietnia 2022 r. Komisja Europejska wydała rozporządzenie (WE) nr 1272/2008, które dotyczy m.in. substancji tetraetyloołów (metaloorganiczny związek chemiczny, połączenie atomu ołowiu z 4 grupami etylowymi. Stosowany głównie jako środek przeciwstukowy do benzyn) zawartej w Avgas 100LL. Wiele organizacji wyraziło obawy, że w krótkim terminie dokument ten zablokuje dostępność Avgas 100LL, jednak trzeba jasno powiedzieć, że stowarzyszenie AOPA krytycznie odnosi się do dalszego korzystania z tego paliwa.

Nie ma wątpliwości, że dodatek tetraetyloołowiu (TEL) jest toksyczny i nie bez powodu 40 lat temu został zakazany w paliwach samochodowych. Zadaniem AOPA jest teraz tak pokierować przejściem z ołowiowego avgasu do jego bezołowiowego zamiennika, aby proces ten był jak najszybszy i najmniej problemowy. Jednak ok 30% samolotów we flotach GA nadal wymaga Avgas 100LL i zakaz jego używania z pewnością ich dotknie.

Kolejnym krytycznym czynnikiem jest to, że TEL jest obecnie produkowany na świecie tylko przez jedną firmę. Podsumowując: ze względów ekologicznych, a także ekonomicznych, Avgas 100LL rzeczywiście musi zniknąć. Pierwsze pytanie: czy TEL zostanie zakazany w Europie?

Przyjrzyjmy się bliżej sytuacji regulacyjnej. W cytowanym rozporządzeniu mówi się w punkcie (1): Substancja tetraetyloołów spełnia kryteria (...) klasyfikacji jako działająca szkodliwie na rozrodczość (kategoria 1A) i dlatego spełnia kryteria włączenia do załącznika XIV rozporządzenia (WE) nr. 1907/2006 zgodnie z art. 57 lit. c) rozporządzenia.

Załącznik do tego rozporządzenia następnie określa dwa przejściowe ustalenia z ich ostatecznymi datami: termin składania wniosków do 1 listopada 2023 r. i datę wygaśnięcia 1 maja 2025 r. W rzeczywistości niniejsze rozporządzenie może oznaczać koniec importu TEL i eliminowanie go z paliw lotniczych. Ale stanie się to tylko wtedy, gdy branża paliwowa nie skorzysta z oferowanej opcji i do 1 listopada 2023 r. nie złoży kwalifikowanego wniosku o dalsze użytkowanie i dystrybucję TEL w chronionym środowisku.

AOPA podkreśla, że trwają dyskusje między przemysłem naftowym, a organami regulacyjnymi w sprawie wniosku o dalsze korzystanie z TEL z terminem uzgodnienia szczegółów do 1 listopada 2023 r. Jeśli porozumienie nie zostanie osiągnięte, produkcja Avgas 100LL w UE nie będzie już gwarantowana.

Drugim pytaniem jest jednak, czy Avgas 100LL nadal będzie mógł być importowany do UE?

W przepisach UE istnieje limit krytycznego stężenia TEL, który wynosi 0,1%. Jeżeli domieszka TEL jest poniżej tego limitu, wówczas substancja może być nadal importowana, ale gdy go przekroczy już nie. Zgodnie ze specyfikacją dla Avgas 100LL, zawartość TEL wynosi w nim maksymalnie 0,125% co powoduje, że zawartość TEL można łatwo obniżyć poniżej wartości krytycznej (co najwyraźniej już jest robione w praktyce, ponieważ jako dodatek TEL jest dosyć kosztowny). Dzięki temu rozwiązaniu import Avgas 100LL z innych krajów do EU będzie nadal możliwy.

Trzecie pytanie: Kiedy w końcu pojawią się bezołowiowe zamienniki avgas?

W USA już został zatwierdzony bezołowiowy 100-oktanowy avgas opracowany przez firmę General Aviation Modification Inc. (GAMI), która ma nadzieję, że już wkrótce otrzyma on certyfikat FAA dla całej floty samolotów, obecnie używającej Avgas 100LL. Wcześniejsza data docelowa zatwierdzenia w maju 2022 r. minęła jednak bez rezultatów. Spółka prowadzi obecnie rozmowy na temat wprowadzenia bezołowiowego G100UL do Europy, gdzie również prowadzone są wysiłki w kwestii opracowania takiego paliwa, jednakże jeszcze bez satysfakcjonujących rezultatów.

Czwarte pytanie: co się dzieje w USA?

W Stanach Zjednoczonych stowarzyszenia lotnictwa ogólnego złożyły władzom propozycję zaprzestania używania Avgas 100LL do 2030 r. Amerykańskie władze już teraz prowadzą działania przeciwko TEL, a na niektórych lotniskach w Kalifornii podejmowane są obecnie próby wprowadzenia całkowitego zakazu sprzedaży 100LL Avgas. Za realistyczne jednak uważa się zezwolenie na stosowanie 100-oktanowej benzyny bezołowiowej i oferowanie jej na rynku w USA w wystarczających ilościach po rozsądnych cenach do 2030 r.