Konsekwencje dla pasażerów i przewoźników w czasie strajku kontrolerów ruchu lotniczego

Strajki kontrolerów ruchu lotniczego należą do zdarzeń o istotnym wpływie na funkcjonowanie sektora lotniczego. Ich skutkiem jest ograniczenie przepustowości przestrzeni powietrznej, co prowadzi do odwołań lotów, opóźnień oraz zmian tras przelotów tranzytowych. Zakłócenia te mają wpływ zarówno na połączenia krajowe, jak i międzynarodowe, powodując poważne utrudnienia dla pasażerów i przewoźników.

W nadchodzącym tygodniu pasażerowie Ryanaira powinni liczyć się z istotnymi zakłóceniami. Irlandzki przewoźnik poinformował, że w związku ze strajkiem francuskich kontrolerów ruchu lotniczego, planowanym w dniach 7–10 października, może dojść do odwołania nawet 600 lotów dziennie, a ponad 100 tys. pasażerów może zostać dotkniętych problemami w podróży.

Dla podróżnych z Polski odwołania mogą obejmować loty z Warszawy, Krakowa i Gdańska do kierunków takich jak Hiszpania, Portugalia czy Włochy, które standardowo przebiegają nad francuską przestrzenią powietrzną.

Strajk SNCTA – cztery dni ograniczeń w przestrzeni powietrznej Francji

Francuski związek zawodowy kontrolerów ruchu lotniczego SNCTA zapowiedział czterodniowy protest od 7 do 10 października. W tym okresie znacząco spadnie przepustowość francuskiego nieba, co wpłynie na loty krajowe oraz przeloty tranzytowe. Zakłócenia będą odczuwalne nie tylko w samej Francji, lecz także w całej zachodniej Europie.

Ryanair odwołuje setki lotów, problemy dotkną także innych przewoźników

Michael O’Leary, dyrektor generalny Ryanaira, przewiduje, że podczas strajku odwołanych zostanie około 600 lotów dziennie. Podobne zakłócenia mogą wystąpić u innych linii lotniczych, a liczba odwołanych połączeń może wzrosnąć.

– Każdego dnia obsługujemy około 3,5 tys. lotów, z czego 900 przebiega nad francuską przestrzenią powietrzną. Podczas strajku odwoływanych jest około 600 rejsów dziennie, co oznacza kłopoty dla blisko 100 tys. pasażerów – tłumaczy O’Leary.

Zakłócenia dotyczą także lotów do i z Polski. Niektóre rejsy do Warszawy, Krakowa i Gdańska mogą zostać odwołane lub opóźnione ze względu na konieczność omijania francuskiego nieba.

Poprzedni strajk kosztował linie lotnicze setki milionów

W lipcu bieżącego roku francuscy kontrolerzy przeprowadzili podobny protest, w efekcie którego odwołano około 3 tys. lotów. Linie lotnicze poniosły wówczas straty sięgające 120 mln euro.

Ograniczenia w przestrzeni powietrznej

Podczas czterodniowego protestu znacznie ograniczona zostanie przepustowość francuskiej przestrzeni powietrznej, w tym korytarzy tranzytowych wykorzystywanych przez tysiące samolotów w Europie Zachodniej.

O’Leary podkreśla, że choć kontrolerzy mają prawo do strajku, konieczne jest wprowadzenie rozwiązań minimalizujących chaos w ruchu tranzytowym. Zaproponował, aby Eurocontrol przejęło zarządzanie przestrzenią powietrzną w czasie protestu, co pozwoliłoby utrzymać loty przelotowe.

– Strajk nie powinien powodować odwołań lotów tranzytowych między krajami, takimi jak Wielka Brytania–Hiszpania czy Włochy–Irlandia. To poważne naruszenie zasad jednolitego rynku – stwierdził O’Leary.

Odpowiedzialność przewoźników i prawa pasażerów

W lotnictwie wyróżnia się dwa rodzaje strajków:
1. Poza kontrolą przewoźnika – np. strajki kontrolerów ruchu lotniczego lub obsługi naziemnej.
2. Bezpośrednie protesty personelu linii – np. pilotów czy załogi pokładowej.

Strajki kontrolerów traktowane są jako zdarzenia nadzwyczajne, co oznacza, że zgodnie z unijnym rozporządzeniem 261/2004 przewoźnicy zazwyczaj nie wypłacają odszkodowań za odwołane lub opóźnione loty.

Jak pasażerowie mogą dochodzić swoich praw i na czym polega praca kontrolerów ruchu lotniczego

– Nawet w sytuacji, gdy linie lotnicze powołują się na wystąpienie nadzwyczajnych okoliczności, takich jak strajk kontrolerów ruchu lotniczego, przewoźnik nadal pozostaje zobowiązany do zapewnienia pasażerom odpowiedniego wsparcia. Zgodnie z przepisami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 261/2004, obejmuje to przede wszystkim możliwość zmiany rezerwacji na alternatywny lot w najkrótszym możliwym terminie oraz zapewnienie opieki w postaci posiłków, napojów, noclegu i transportu między lotniskiem a miejscem zakwaterowania, w zależności od długości opóźnienia i odległości planowanego lotu – tłumaczy David Janoszka, ekspert ds. praw pasażerów z AirCashBack.

– Po ustaniu zakłóceń przewoźnik powinien niezwłocznie udostępnić pasażerom alternatywne połączenia, także w ramach współpracy z innymi przewoźnikami. Jeżeli podróżny wykaże, że dostępny był wcześniejszy lot, którego nie zaoferowano mu w ramach alternatywy, może dochodzić roszczeń finansowych, obejmujących zwrot kosztów poniesionych w związku z opóźnieniem lub odwołaniem lotu, mimo że przyczyna zakłóceń była niezależna od przewoźnika.

– W takich przypadkach kluczowe jest staranność w dokumentowaniu wszystkich kontaktów z przewoźnikiem, zachowywanie potwierdzeń zmian rezerwacji, paragony za dodatkowe wydatki (posiłki, noclegi, transport), a także bieżące monitorowanie dostępności innych lotów. Posiadanie pełnej dokumentacji zwiększa prawdopodobieństwo skutecznego dochodzenia roszczeń w postępowaniu reklamacyjnym lub sądowym – dodaje ekspert.

– Rola kontrolerów ruchu lotniczego polega na zapewnieniu bezpiecznego i sprawnego przemieszczania się samolotów w przestrzeni powietrznej. Kontrolerzy kierują startami, lądowaniami oraz lotami tranzytowymi, monitorują pozycję i wysokość samolotów, koordynują odległości między maszynami oraz komunikują się z pilotami w czasie rzeczywistym. Ich praca jest kluczowa dla bezpieczeństwa lotniczego i efektywności ruchu w całej sieci połączeń. Strajk kontrolerów oznacza, że część przestrzeni powietrznej staje się niedostępna, co wymusza odwołania lub przekierowania lotów i prowadzi do zakłóceń w całym systemie transportu lotniczego.

Praktyczny poradnik dla pasażerów z Polski

Sprawdź status lotu – najaktualniejsze informacje znajdziesz na stronie przewoźnika lub w aplikacji mobilnej.
Zmień rezerwację – w przypadku odwołania lotu linie mają obowiązek zaoferować najbliższy dostępny lot bez dodatkowych kosztów.
Skorzystaj z prawa do opieki – zgodnie z rozporządzeniem 261/2004: posiłki, zakwaterowanie w hotelu i transport między lotniskiem a hotelem.
Rozważ alternatywne połączenia – jeśli przewoźnik nie zapewni szybkiego lotu, sprawdź inne dostępne opcje, również u konkurencji.
Dokumentuj wydatki – zachowuj paragony za jedzenie, noclegi czy dodatkowe bilety, aby móc ubiegać się o zwrot kosztów.

Uwaga dla pasażerów z Polski: odwołania i opóźnienia mogą dotyczyć lotów z Warszawy, Krakowa i Gdańska do krajów tranzytowych nad Francją, m.in. Hiszpanii, Portugalii i Włoch.