C-130 "Fat Albert" z Blue Angels trafi do Wielkiej Brytanii na zimowy, gruntowny przegląd

Fat Albert, prawdopodobnie najbardziej rozpoznawalny na świecie C-130 Hercules, trafi do Wielkiej Brytanii na zimowy, gruntowny przegląd. Ten kultowy samolot powróci do hangarów Marshall Aerospace na lotnisku Cambridge (CBG), gdzie zostaną przeprowadzone kluczowe prace konstrukcyjne, które wydłużą jego żywotność o dekady.

C-130 wsparcia dla zespołu akrobacyjnego Blue Angels Marynarki Wojennej USA, nazywany „Grubym Albertem”, ma przybyć do Cambridge w Wielkiej Brytanii do końca 2026 r. w celu wymiany centropłata. To skomplikowana procedura inżynieryjna („przypominająca operację kręgosłupa”, jak twierdzi Marshalls), która może potrwać miesiące.

Jako logistyczny „koń roboczy”, który umożliwia realizację napiętego harmonogramu pokazów lotniczych Blue Angels, Fat Albert pokonuje w każdym sezonie pokazowym ponad 160 tys. km, przewożąc do 45 osób personelu i szereg specjalistycznego sprzętu.

„Fat Albert jest uważany za światowego lidera w zakresie możliwości i filozofii projektowania C-130 Hercules, ucieleśniając wszechstronność i niezawodność najskuteczniejszego wojskowego samolotu transportowego w historii” – czytamy w oświadczeniu Marshalla.

Fat Albert, wariant C-130J, to nie tylko samolot wsparcia, ale także sam wykonuje loty pokazowe. Każdy pokaz Blue Angels rozpoczyna się 15-minutową demonstracją efektownych manewrów, w tym przelotów z dużą prędkością na małej wysokości, stromych wzniesień, ostrych przechyleń i lądowań bojowych. Jest to obecnie jedyny C-130 regularnie biorący udział w pokazach lotniczych na całym świecie.

Jednak ciągła rutyna energicznych i przeczących grawitacji pokazów ma wyjątkowe znaczenie dla samolotu, powodując wzrost obciążenia i zmęczenia płatowca. Z perspektywy zarządzania cyklem życia, wymaga to niezwykłego poziomu specjalistycznej opieki i planowania konserwacji ze strony operatora, Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych. Centropłat Fat Alberta jest przykładem „elementu o skończonej żywotności”, wyrażonej w liczbie godzin lotu lub lat eksploatacji.

Jako główna konstrukcja łącząca zewnętrzne skrzydła samolotu z kadłubem, centropłat przenosi znaczne obciążenia operacyjne. Po osiągnięciu końca okresu użytkowania należy go wymienić, aby samolot pozostał zdatny do lotu. Marshall powiedział, że instalacja nowego centropłata o ulepszonej żywotności od Lockheed Martin to bardzo opłacalny sposób na wydłużenie okresu użytkowania Fat Alberta o ponad 20 lat.

Na czym polega wymiana centropłata?

Proces wymiany centropłata w samolocie C-130 nie jest prosty. Plan zakłada wymianę 11-metrowego (36 stóp) fragmentu głównej konstrukcji skrzydła na nowy, co jest wykonywane przez zespół dysponujący rozległym potencjałem inżynieryjnym i specjalistycznym sprzętem.

W oświadczeniu Marshalla stwierdzono, że firma jest „jednym ze światowych ekspertów w dziedzinie centropłatów. Od lat 70. XX wieku firma przeprowadziła prawie 80 wymian centropłatów zarówno w starszych modelach C-130, jak i w obecnie produkowanym modelu C-130J Super Hercules. W 2024 roku Lockheed Martin mianował firmę Marshall pierwszym na świecie autoryzowanym Centrum Doskonałości w zakresie wymiany centropłatów w samolocie C-130”.

Oprócz wymiany centropłata, Fat Albert przejdzie rutynową obsługę techniczną w zakładach Marshall, obejmującą pełne usunięcie farby i ponowne pomalowanie w charakterystyczne barwy Blue Angels.

„Powrót Fat Alberta do Cambridge będzie powodem do świętowania dla całego zespołu Marshall Aerospace” – powiedział Chris Dare, dyrektor ds. usług i rozwiązań MRO w Marshall Aerospace. „Jesteśmy wdzięczni Marynarce Wojennej Stanów Zjednoczonych za ponowne zaufanie nam tak cennego sprzętu i z przyjemnością podejmiemy się tej fachowej pracy jako jeden z nielicznych specjalistów od centropłatów”.

Jak wspomniał Dare z Marshall, to nie będzie ostatni raz, kiedy Fat Albert będzie w zakładach Marshall w Cambridge. Jak każdy C-130J Super Hercules, płatowiec rozpoczął swoją działalność na linii produkcyjnej Lockheed Martin w Marietta w stanie Georgia. Po pierwszym przelocie Atlantyku dotarł do Cambridge, gdzie Marshall przygotował go do wejścia do służby w Królewskich Siłach Powietrznych Wielkiej Brytanii (RAF).

W latach 2001–2017 Fat Albert latał pod numerem ZH885 w 24. dywizjonie RAF i w tym okresie często powracał do bazy Marshall w celu wykonywania obsługi technicznej.

W 2019 r. Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych nabyła samolot od RAF-u jako następcę swojego poprzedniego Fat Alberta, starszego modelu C-130T. Marshall otrzymał kontrakt na wsparcie techniczne, malowanie i modyfikacje przed wejściem samolotu do służby w Blue Angels.

Fat Albert ponownie przekroczył ocean w 2020 r. po zakończeniu prac przez Marshalla, przenosząc się do bazy operacyjnej Blue Angels w Pensacoli na Florydzie, zaledwie kilkaset mil od miejsca produkcji.