WAT: chronimy UE przed nieprzyjaznymi dronami

Unia Europejska uznała projekt COURAGEOUS z udziałem Wojskowej Akademii Technicznej za główny filar swojej polityki ochrony przed niewspółpracującymi systemami bezzałogowych statków powietrznych. Naukowcy z Instytutu Optoelektroniki WAT wskażą, jak wybrać najlepszą technologię antydronową.

Drony – urządzenia względnie tanie, proste i powszechnie dostępne – są wykorzystywane w działalności przestępczej. Wraz z ich rozwojem powstają więc systemy, które mogą wykrywać, śledzić, identyfikować i powstrzymywać bezzałogowe statki powietrzne przed szkodliwym działaniem. Także państwa UE w ten sposób zapobiegają nielegalnym praktykom – chroniąc lotniska, infrastrukturę krytyczną i granice, a także zabezpieczając ludzi w miejscach publicznych i podczas wydarzeń masowych. Produkcja systemów antydronowych jest szeroko rozwinięta na świecie, jednak nie została ona w żaden sposób unormowana. Systemów tych nie da się porównać technicznie czy wręcz rozróżnić.

Standardy dla ochrony obiektów i ludzi

Władze państw członkowskich UE wybierają systemy antydronowe spośród wielu dostępnych na rynku komercyjnych rozwiązań o charakterze cybernetycznym i niecybernetycznym. Jednak, jak wskazują ekspertyzy, systemy często nie spełniają parametrów katalogowych lub opisane są nieprecyzyjnie. W tej sytuacji wybór technologii stanowi duże wyzwanie – zwłaszcza dla podmiotów lokalnych, które nie mają wystarczających możliwości technicznych i wiedzy w tym zakresie. Dlatego w październiku 2023 r. Komisja Europejska przyjęła politykę testowania systemów przeciwdziałania bezzałogowym statkom powietrznym. Dokumenty (EUR-Lex-52023DC0659-EN-EUR-Lex (europa.eu)) wskazują, że będzie ona bazować na wynikach projektu COURAGEOUS. Projekt dostarczy wytycznych, które pomogą organom państw członkowskich dokonać właściwego wyboru technologii pod kątem ich potrzeb operacyjnych.

Filar polityki antydronowej

Instytut Optoelektroniki Wojskowej Akademii Technicznej (IOE WAT) od dwóch lat uczestniczy w projekcie COURAGEOUS finansowanym przez Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego Unii Europejskiej. Liderem konsorcjum jest belgijska Królewska Akademia Wojskowa.

Eksperci pracują nad ustandaryzowaną metodologią testowania systemów antydronowych. Opierają ją na licznych scenariuszach przypadków nielegalnego użycia dronów pozyskanych z danych policji z wielu krajów. Uwzględniają przy tym bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej, m.in. lotnisk i granic oraz przemyt narkotyków i handel ludźmi. Z wyników projektu będą mogły korzystać organy ścigania i inne instytucje użytku publicznego.

Jak wyjaśnia kierownik projektu w WAT płk dr hab. inż. Marek Życzkowski, prof. WAT z Instytutu Optoelektroniki, przestrzeń powietrzna obiektów infrastruktury krytycznej musi być kontrolowana elektronicznie, tak aby odpowiednio wcześniej móc przeciwdziałać zagrożeniom ze strony bezprawnego użycia bezzałogowych środków latających.

„Policje krajów Unii Europejskiej mają trudności z dopasowaniem odpowiednich narzędzi do konkretnych przypadków nielegalnego użycia dronów. Interpol upowszechni wyniki projektu COURAGEOUS wśród organów ścigania, co przyczyni się do znacznie lepszego zrozumienia możliwości systemów przeciwdziałania dronom. Efekty mogą okazać się przydatne na całym świecie” – mówi płk Życzkowski, prof. WAT.

Polski wkład w międzynarodową metodologię

Naukowcy z Instytutu Optoelektroniki WAT dokonują przeglądu globalnego rynku i analizy dostępnych technologii antydronowych. Opracowują wymierne i niezależne od technologii wymagania funkcjonalne i wydajnościowe. Stworzą metryki dla różnych systemów wykrywania, śledzenia i identyfikacji dronów, zależne od scenariuszy testowych. Dopracują metodologię testowania i oceny systemów walki z dronami. Dostarczą wytycznych w zakresie testowania zarówno pojedynczych czujników, jak i systemów zintegrowanych.

„Udane testy walidacyjne odbyły się już w Belgii oraz Grecji. Metodologia zostanie zatwierdzona podczas testów końcowych w Hiszpanii prowadzonych z aktywnym udziałem zespołu IOE WAT. Testy obejmą rozbudowany zestaw komercyjnych systemów antydronowych. Dzięki przyjętej metodologii również twórcy takich systemów będą mogli podejmować decyzje projektowe w oparciu o dane ilościowe” – dodaje płk Marek Życzkowski.

Projekt COURAGEOUS zakończy się w 2024 roku. Wyniki projektu są stale udostępniane państwom członkowskim, a także wybranym krajom partnerskim i organizacjom międzynarodowym w tym Interpolowi.

Ewa Jankiewicz
rzecznik prasowy WAT