VI Światowy Zjazd Lotników Polskich już za 10 dni - obejrzyj spot

Rok 2012 jest szczególny dla polskiego lotnictwa, przypada w nim wiele ważnych rocznic ściśle związanych z historią polskich skrzydeł


80-lecie zwycięstwa polskiej załogi składającej się z pilota Franciszka Żwirko i mechanika Stanisława Wigury w tzw. Challenge’u berlińskim.

28 sierpnia 1932 r. ich nazwiska stały się znane i cenione w całym lotniczym świecie. Dwaj Polacy odnieśli spektakularne zwycięstwo w prestiżowych Międzynarodowych Zawodach Samolotów Turystycznych Challenge 1932 (Challenge International des Avions de Tourisme) w Berlinie. Dokonali tego na polskim samolocie RWD-6, którego współkonstruktorem był inż. Stanisław Wigura. Zawody rozegrane w dniach 12-28 sierpnia, składały się z trzech oddzielnych konkurencji: próby sprawności technicznej, lotu okrężnego na dystansie 7 tys. km i próby prędkości maksymalnej. W szranki stanęło ponad 40 załóg z Czechosłowacji (4), Francji (8), Niemiec (15), Polski (5), Szwajcarii (2) i Włoch (8). Polacy odnieśli również zwycięstwo zespołowe.

Niestety to również 80. rocznica tragicznej śmierci tej wspaniałej załogi. Żwirko i Wigura byli legendą nie tylko w Polsce, ich obecność stała sie pożądana na wszelkich zawodach i imprezach lotniczych organizowanych w innych krajach. Z zagranicy posypały się zaproszenia. Jedno z nich nadeszło z Czechosłowacji. 11 września tamtejszy aeroklub organizował w Pradze mityng lotniczy. Zaproszono trzy polskie załogi. Dwie odleciały 10 września. Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura postanowili dać sobie jeszcze jeden dzień odpoczynku i ich RWD-6 SP-AHN wystartował 11 września, w niedzielę, po 6 rano. Nad czeskim Cierlickiem, po około dwóch godzinach lotu lekki, kryty płótnem samolot dopadła szalejąca burza maszyna, która świetnie sobie radziła w międzynarodowych turniejach, nie sprostała porywistym podmuchom wiatru. Burza poskręcała skrzydła, nie wytrzymały okucia. Siedzący za sterami Żwirko próbował jeszcze zawrócić, by wydostać się z burzy. Niestety, żywioł pozbawił samolot jednego skrzydła i cisnął nim o porośnięte lasem zbocze Kościelca. Gdy na miejsce katastrofy dotarli pierwsi okoliczni mieszkańcy, zastali porozrzucane szczątki samolotu, połamane drzewa i dwa ciała polskich lotników. W pogrzebie bohaterów przestworzy na warszawskich Powązkach 15 września udział wzięło kilkadziesiąt tysięcy osób.

70. rocznica śmierci płk pil. Stanisława Jakuba Skarżyńskiego.
W okresie międzywojennym Skarżyński zyskał sławę na całym świecie za sprawą dwóch wspaniałych wyczynów: pierwszym był oblot Afryki w 1931 r. Dla Skarżyńskiego i jego towarzysza w wyprawie, por. Andrzeja Markiewicza, przygotowano samolot PZL Ł-2, przystosowany specjalnie do dalekiego i trudnego lotu. Start nastąpił 1 lutego 1931 r. Trasa prowadziła przez Belgrad, Ateny, Kair, Atbarę, Chartum, Malakal, Jubę, Kisumu, Abercon, Elisabethville, Luebo, Leopoldville, Port Gentil, Dualę, Lagos, Abidjan, Bomako, Dakar, Port Etienne, Villa Cisneros, Cabo Yubi, Agadir, Casablankę do Alicante. Stamtąd Skarżyński przeleciał do Paryża, a następnie do Warszawy. W czasie afrykańskiej podróży przebył 25 770 kilometrów. Po powrocie z Afryki Skarżyński zaplanował kolejny wielki przelot - przez Atlantyk. Wystartował samotnie na odpowiednio zmodyfikowanym samolocie RWD-5 (RWD-5 bis) z St. Louis (Afryka Północna) 7 maja 1933 r. o godz. 23.00, a 18 godzin i 30 minut później, po wyczerpującym locie wylądował na lotnisku Macau w Brazylii w Ameryce Południowej. Łącznie na RWD-5 bis Skarżyński pokonał dystans 13 305 kilometrów w czasie 104 godzin i 40 minut. Lot ten, poza sławą oraz satysfakcją, przyniósł mu także prestiżowy Medal Bleriota, nadany w 1936 r. (jako pierwszemu i jedynemu Polakowi). Po klęsce wrześniowej walczył we Francji a następnie w Anglii. Biorąc udział w lotach bombowych w składzie 305 dywizjonu, zginął nocą 26 czerwca po przymusowym wodowaniu Wellingtona MK II w Kanale La Manche.

20. rocznica sprowadzenia do kraju historycznego sztandaru Polskich Sił Powietrznych.

Po wojnie sztandar Polskich Sił Powietrznych był przechowywany w Muzeum im. gen. Sikorskiego. Przekazanie sztandaru nastąpiło w dniu 4 września 1992 roku podczas I Światowego Zjazdu Lotników Polskich (3-7 wrzesnia1992r.). Ceremonia odbyła się w Warszawie na dzisiejszym Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego. Asystę sztandaru stanowili weterani wojenni Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie. Sztandar został wręczony Prezydentowi RP Lechowi Wałęsie przez Prezesa Stowarzyszenia Lotników Polskich w Wielkiej Brytanii, Marszałka Aleksandra Meisnera. Z rąk Prezydenta sztandar otrzymał ówczesny dowódca Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej gen. dyw. pil. Jerzy Gotowała.

W uroczystości uczestniczyło dwóch marszałków RAF oraz 20 żyjących jeszcze w tym czasie dowódców dywizjonów Polskich Sił Powietrznych. Historyczny sztandar przechowywany jest w Dęblinie.

SZTANDAROWE ZAMIERZENIA DOWÓDZTWA SIŁ POWIETRZNYCH NAWIĄZUJĄCE DO WW. ROCZNIC

Przypadające w 2012 r. rocznice historycznych wydarzeń lotniczych zostaną zrealizowane w ramach obchodów Święta Lotnictwa. Dla ich uczczenia planuje się zorganizować następujące zamierzenia na szczeblu centralnym:

• VI Światowy Zjazd Lotników Polskich (w dniach 25-28 sierpnia).

• Stołeczne uroczystości z okazji Święta Lotnictwa (28 sierpnia).

• Blok przedsięwzięć związanych z 80 rocznicą zwycięstwa i śmierci załogi Żwirko i Wigura zakończony uroczystością w czeskim Cierlicku (8 września).

***

Cztery groty nad Warszawą

Przelotem czterech zespołów odrzutowców nad stołecznym Polem Mokotowskim zamierzamy uświetnić uroczysty apel podczas VI Światowego Zjazdu Lotników Polskich.

Nad pierwszym warszawskim lotniskiem wojskowym w południe w Święto Lotnictwa (28 sierpnia) przelecą w niewielkich odstępach czasowych kolejno po sobie zespół akrobacyjny „Biało-Czerwone Iskry” oraz „groty” złożone z samolotów Su-22, MiG-29 i F-16 (po sześć maszyn w każdym). Komitet organizacyjny VI ŚZLP planuje, że szkolno-bojowe Iskry przedefilują na pułapie 300 metrów, a odrzutowce bojowe na wyższym pułapie. Dojście do skutku przelotu będzie uzależnione od warunków pogodowych.

Podczas tego apelu między innymi przekażemy historyczny sztandar Polskich Sił Powietrznych z Sali Tradycji Dowództwa Sił Powietrznych do dęblińskiego Muzeum Sił Powietrznych. Świadkami tego będą kombatanci PSP ze Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Kanady, których zaprosiliśmy do uczestnictwa w zjeździe.

Ramowy program czterodniowego zjazdu obfituje w kilkanaście innych uroczystości i przedsięwzięć.

Spotkanie z kombatantami

VI Światowy Zjazd Lotników Polskich nawiązuje do 20. rocznicy I Zjazdu, w czasie którego dokonano uroczystego przekazania Dowódcy Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej sztandaru Polskich Sił Powietrznych. Światowe Zjazdy Lotników Polskich rozwinęły inicjatywę nawiązania i utrzymywania systematycznych kontaktów krajowych i zagranicznych lotniczych środowisk kombatanckich ze środowiskiem lotniczym Sił Powietrznych. Efektem współpracy były kolejne zjazdy, udział weteranów mieszkających w kraju i poza jego granicami w ważnych uroczystościach państwowych i lotniczych oraz wspólne inicjatywy, takie jak budowa na Polu Mokotowskim „Pomnika Lotników Polskich Poległych w latach 1939-1945”. Idea Zjazdów wpłynęła znacząco na integrację krajowych i zagranicznych środowisk polskich lotników.

Tegoroczny VI Światowy Zjazd Lotników Polskich przypada w roku obchodów ważnych historycznych wydarzeń związanych z tradycjami polskich skrzydeł, w tym do 80. rocznicy zwycięstwa załogi Żwirko-Wigura w Challenge’u berlińskim, 70. rocznicy śmierci płk. Stanisława Jakuba Skarżyńskiego, wybitnego pilota okresu międzywojennego, a także 20. rocznicy sprowadzenia z Wielkiej Brytanii do Kraju sztandaru Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie.

Aż 300 weteranów i seniorów polskiego lotnictwa będzie uczestniczyć w VI Światowym Zjeździe Lotników Polskich organizowanym przez Dowództwo Sił Powietrznych i stanowiącym część obchodów tegorocznego Święta Lotnictwa.

Pod koniec sierpnia w Warszawie i Dęblinie będziemy mogli spotkać się z około 60 kombatantami II wojny światowej (20 mieszkających w Polsce i 39 z zagranicy), którzy służyli w jednostkach lotniczych na całym świecie.

Ogółem w VI Światowym Zjeździe Lotników Polskich weźmie udział około 165 gości krajowych, reprezentujących kilka stowarzyszeń emerytowanych lotników. Z zagranicy przybędą 132 osoby - najwięcej z Wielkiej Brytanii (76 osób), a także ze Stanów Zjednoczonych (14 osób) i Kanady (42 osoby).

Zaproszeni seniorzy lotnictwa będą wspólnie z lotnikami Sił Powietrznych oraz lotnikami cywilnymi obchodzić Święto Lotnictwa 28 sierpnia 2012 roku. Zjazd odbędzie się od 25 do 28 sierpnia 2012 roku.
 

Obejrzyj spot promujący obchody rocznicowe: