Pożegnanie gen. broni dr hab. inż. pil. Ryszarda Olszewskiego

W dniu 8 lutego 2022 roku, zmarł po długiej i ciężkiej chorobie w szpitalu, w Warszawie gen. broni dr hab. inż. pil. Ryszard Olszewski, zasłużony generał Lotnictwa Polskiego, były dowódca WLOP i Sił Powietrznych, komendant-rektor WSOSP, dowódca 2. plm „Kraków” i 60. lotniczego pułku szkolnego, członek Oddziału Warszawsko–Mazowieckiego Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP i Klubu Generałów WP.

Ten wspaniały pilot i dowódca urodził się 1 maja 1948 r. w Tucznej, woj. lubelskie. W 1967 r. ukończył Liceum Pedagogiczne w Leśnej Podlaskiej. Rok później podjął studia w Wyższej Oficerskiej Szkole Lotniczej w Dęblinie. Szkołę ukończył w 1971 r. jako prymus, uzyskał stopień podporucznika i tytuł pilota inżyniera. 

Zawodową służbę wojskową w lotnictwie rozpoczął jako pilot instruktor w 58. lotniczym pułku szkolno-bojowym, w Dęblinie. Jego zdolności pilotażowe i organizacyjne docenili przełożeni. Efektem był awans na kolejny stopień oficerski, wyższe stanowisko służbowe oraz skierowanie, w 1974 r., na studia w ASG WP w Warszawie. Ukończył je w 1977 r. z wyróżnieniem. Powrócił do 58. lotniczego pułku szkolno-bojowego i pełnił kolejno funkcje: zastępcy dowódcy eskadry, dowódcy eskadry i zastępcy dowódcy pułku.

W wieku 34 lat, w kwietniu 1982 r., został dowódcą 60. lotniczego pułku szkolnego w Radomiu. Pułk pod jego dowództwem osiągał bardzo dobre wyniki, w 1984 r. wyróżniony był przez ministra obrony narodowej. W marcu 1986 r. przeniesiony do bojowego lotnictwa myśliwskiego – dowodził 2. pułkiem lotnictwa myśliwskiego „Kraków” w Goleniowie. W styczniu 1988 r. objął obowiązki szefa sztabu – zastępcy dowódcy 4. PDLM w Malborku. W latach 1988–1990 kontynuował studia operacyjno-strategiczne w Moskwie. W 1990 r. powrócił do WOSL w Dęblinie. Pełnił obowiązki szefa sztabu – zastępcy komendanta, a następnie (po reorganizacji uczelni w 1994 r.) zastępcy komendanta do spraw ogólnych. 

Równocześnie z wykonywaniem zadań służbowych kontynuował pracę naukowo-badawczą. Jej wynikiem była – obroniona w Akademii Obrony Narodowej w 1992 r. – rozprawa doktorska „Wyższa Oficerska Szkoła Lotnicza w okresie zagrożenia i wojny” (wyróżniona przez komendanta AON w konkursie na najlepszą pracę doktorską). 16 października 1995 r. został komendantem-rektorem WSOSP w Dęblinie, a 11 listopada 1995 r. z rąk Prezydenta RP, Lecha Wałęsy otrzymał nominację na stopień generała brygady. Pełniąc obowiązki komendanta-rektora kontynuował pracę naukowo-badawczą. Jej ukoronowaniem była praca habilitacyjna „Siły Powietrzne w odstraszaniu militarnym”, obroniona w 1998 r., w Akademii Obrony Narodowej, w Warszawie na Wydziale Strategiczno-Obronnym. 12 maja 1999 r. otrzymał tytuł doktora honoris causa Słowackiej Wojskowej Akademii Lotniczej w Koszycach. Był członkiem Rady Naukowej Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych oraz zastępcą przewodniczącego Krajowej Rady Lotnictwa. Biegłe znał język angielski i rosyjski. 6 września 1999 r. został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej – szefa Szkolenia. W latach 2000–2001 studiował na Narodowym Uniwersytecie Obrony w Waszyngtonie. Od czerwca 2001 r. do marca 2002 r. pełnił służbę na stanowisku szefa Generalnego Zarządu Operacyjnego P-3 w Sztabie Generalnym WP. 

15 sierpnia 2001 r. z rąk Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego otrzymał nominację na stopień generała dywizji. 3 kwietnia 2002 r. decyzją Prezydenta RP został wyznaczony na stanowisko dowódcy WLOP, a od 1 lipca 2004 r. do 31 marca 2005 r. był dowódcą Sił Powietrznych. 15 sierpnia 2002 r. został awansowany do stopnia generała broni. 31 sierpnia 2005 r. odszedł do rezerwy. Od 21 września 2005 r. aż do czasu zamknięcia placówki w 2008 r. był ambasadorem, w Zjednoczonym Królestwie Kambodży.

Po powrocie do kraju przeszedł do szkolnictwa wojskowego w Akademii Obrony Narodowej w Warszawie oraz w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie. Był czynnym pilotem od 1967 r., miał klasę mistrzowską pilota wojskowego. Jego ogólny nalot na samolotach różnych typów wynosił prawie 3500 godzin. Loty wykonywał głównie na samolotach MiG-21 i TS-11 „Iskra”. W 2000 r. otrzymał Tytuł Honorowy „Zasłużony Pilot Wojskowy RP”. Zajmował się badaniami z zakresu strategii obronnej RP, był autorem 35 publikacji dotyczących tej problematyki i autorem dwóch książek, w tym książki „Lotnictwo w odstraszaniu militarnym”. Był ikoną Lotnictwa Polskiego i znakomitym wychowawcą wielu pokoleń lotników polskich. Był profesjonalistą i perfekcjonistą. Za swoją ogromną i wszechstronną wiedzę i wielkie doświadczenie był szanowany nie tylko w Siłach Powietrznych, ale także poza nimi. Jego życiowym hasłem było „sprawy trudne załatwiam natychmiast niemożliwe na drugi dzień”.

Kierował różnymi ćwiczeniami z wojskami w kraju i za granicą. W 2004 r. zmienił nazwę WLOP na Siły Powietrzne. Wdrażał nowe procedury po przyjęciu Polski do NATO, wykonując zadania narodowe oraz wynikające z przynależności naszego kraju do nowego sojuszu. Kierował misjami „Air Policing”. Kierował akcjami pk. „Serce” dla Kliniki w Zabrzu, „Przeszczep Serca” dla Kliniki w Krakowie oraz „Nerka” i „Ratuj Dziecko”. Uczestniczył w międzynarodowych treningach reagowania kryzysowego pk. CMX i w praktycznych treningach reagowania na zagrożenia atakami terrorystycznymi z powietrza pk. „Renegade”, podczas których wykorzystywane były środki pełniące dyżur bojowy w systemie OP NATINADS. Organizował na Litwie w ramach zabezpieczenia przez Polskę misji „Air Policing” wymiany informacji o sytuacji powietrznej pomiędzy tymi krajami. Podległy Mu personel latający szkolił na poligonie Ustka w odpalaniu lotniczych pocisków rakietowych kierowanych klasy powietrze – powietrze R-60 do celów powietrznych, świetlnych, opadających na spadochronie bomb CP-100-MR. Przygotował szereg ważnych obiektów służących obronności kraju w tym lotniska w Poznaniu - Krzesinach i Łasku do przyjęcia samolotów F-16, wykorzystując fundusze NSIP. Dokonał restrukturyzacji Wojsk Lotniczych, Wojsk Rakietowych i Wojsk Radiotechnicznych. Organizator wielu międzynarodowych pokazów lotniczych „Air Show” w Dęblinie i Radomiu, organizator czterech Światowych Zjazdów Lotników Polskich. Był motorem napędowym wielu spraw, postacią, która pozostanie jednym z symboli zmian, jakie się dokonały i dokonują w Polskim lotnictwie. 

Żył tak, jak dyktowało Mu Jego żołnierskie serce i wielkie poczucie odpowiedzialności. Służbę Ojczyźnie i Swoją Rodzinę stawiał zawsze na pierwszym miejscu i to było dla Niego najważniejszą wartością. Aktywnie uczestniczył w działalności organizacji mających na celu podtrzymanie tradycji narodowych, w tym ochronę godności i honoru żołnierza polskiego i integrację środowisk byłych żołnierzy lotnictwa wojskowego Sił Zbrojnych RP. Z jego inicjatywy 27.08.2003 r. został odsłonięty „Pomnik Ku Czci Polskich Lotników Poległych w latach 1939–1945” na Polu Mokotowskim w Warszawie. Wspierał Komitet Budowy Pomnika „Chwała Lotnikom Polskim”. Czas wolny spędzał na doskonaleniu języka angielskiego. Uprawiał narciarstwo zjazdowe i pływanie. Był odznaczony między innymi Krzyżem Komandorskim (2005 r.), Krzyżem Oficerskim (1999 r.) i Krzyżem Kawalerskim (1992 r.) Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi (1983 r.), Legią Zasługi IV Klasy (USA) – nadanym w Waszyngtonie, w 2004 r., Tytułem Honorowym i Medalem „Za Zasługi dla Miasta Stołecznego Warszawy” (2017 r.) oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej. 

Żona Maria. Synowie: Marcin – major lotnictwa (zmarł), Piotr i Paweł.  Wnuczka Karolina i Wnukowie: Aleksander, Jan, Stanisław i Jakub.

Generał został pochowany 18 lutego 2022 roku na Cmentarzu Parafialnym w Warszawie - Pyrach, przy ul. Farbiarskiej 30. W ceremonii pożegnalnej uczestniczyła rodzina zmarłego, przedstawiciele kierowniczej kadry Sił Zbrojnych RP, Sztabu Generalnego WP, Dowództwa Generalnego RSZ, Dowództwa Operacyjnego, Inspektoratu Sił Powietrznych oraz delegacje z Centrum Operacji Powietrznych, Lotniczej Akademii Wojskowej z Dęblina, Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych, Wyższej Szkoły Policji ze Szczytna i jednostek wojskowych, samorządów, administracji lokalnej, organizacji społecznych, Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego Rzeczypospolitej Polskiej, Klubu Generałów WP, Stowarzyszenia Lotników Polskich, Światowego Stowarzyszenia Lotników Polskich, Warszawskiego Klubu Seniorów Lotnictwa, Związku Żołnierzy WP, jak również koledzy, przyjaciele, generalicja, politycy, Przyjaciele z Grupy Ostrzyce i 2. plm „Kraków”, Biura Ochrony Rządu, mieszkańcy Warszawy i regionu.

W Katedrze Polowej WP pożegnał go gen. bryg. pil. Roman Harmoza - prezes Oddziału Warszawsko-Mazowieckiego Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP i członek Klubu Generałów WP, a na cmentarzu: gen. broni pil. Lech Majewski - wiceprezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP, mjr mgr Mirosław Michaluk - prezes Oddziału Dęblińskiego Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP, mgr Witold Malarowski - były wójt gminy Izabelin i dr Piotr Olszewski – syn.

W ceremonii pożegnalnej uczestniczyło także 5 pocztów sztandarowych z: Oddziału Warszawsko-Mazowieckiego Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP, Oddziału Dęblińskiego Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP, Oddziału Poznańskiego Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP, ze Stowarzyszenia Lotników Polskich i  Stowarzyszenia „Promocja-77 WOSL” 

Płk pil. dr Henryk Czyżyk