Kapotaż samolotu, lądowanie szybowca przed lotniskiem, odejście na drugi krąg - kolejne raporty z posiedzenia PKBWL

Przedstawiamy raporty Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych z zakończonych badań poniższych zdarzeń:

• 0055/2025 (W, 03.07.2025 r., Bielsko-Biała (padok stadniny koni)). Dotyczy: W trakcie pierwszego w tym dniu lotu próbnego szybowca Diana 4E nad lotniskiem na wysokości około 2000 m pilot zgłosił drogą radiową problem z hamulcami aerodynamicznymi. Inżynier prób w locie zalecił przerwanie próby i lądowanie na lotnisku. W trakcie budowania manewru do lądowania pilot oddalił się od lotniska i podjął decyzję o lądowaniu na “padoku” stadniny koni. Szybowiec przed zderzeniem z ziemią zahaczył o przeszkody do jazdy konnej. Szybowiec uległ znacznym uszkodzeniom. Raport wstępny 0055/2025

• 0009/2025 (PI, 21.03.2025 r., EPLL). Dotyczy: W trakcie końcowego podejścia w celu wykonania manewru “Touch and Go” załoga samolotu Tecnam P-2008 JC zauważyła samochód "Follow me" wjeżdżający na drogę startową. Instruktor przekazał uczniowi - pilotowi polecenie wykonania odejścia na drugi krąg. Kontroler Wieży potwierdził wykonanie manewru. Załoga określiła, że w momencie odejścia samolot był około 100 m przed RWY na wysokości około 150 ft AGL. Przyczyną zdarzenia był błąd kierowcy samochodu „Follow Me”, polegający na obniżeniu czujności i przekonaniu, że instrukcja którą usłyszał zezwalała na zajęcie RWY (tzw. confirmation bias). Błąd mógł wynikać z rutyny pracownika i skupieniu się na inspekcji pola manewrowego a nie na treści komunikatów. A także niewyegzekwowanie przez TWR od kierującego „Follow Me” pełnego potwierdzenia wydanej instrukcji. Uchwała 0009/2025

• 0036/2025 (I, 05.06.2025 r., Hala Goryczkowa/Tatry). Dotyczy: Podczas lotu szkoleniowego śmigłowca Sokół W-3A na potrzeby Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w trakcie desantowania ratownika medycznego załoga usłyszała głuchy huk, zauważyła utratę mocy i jednocześnie usłyszała sygnalizację dźwiękową świadczącą o wyłączeniu silnika. Dowódca załogi wykonał manewr odejścia znad miejsca zdarzenia w celu nabrania prędkości manewrowej i po rozpędzeniu śmigłowca podjął decyzję o wykonaniu lotu na jednym silniku do lotniska. Przyczyną samoczynnego wyłączenia się lewego silnika podczas lotu było uszkodzenie wałka wyjściowego pompy-regulatora (ALRP-5) spowodowane zużyciem wielowypustu na wałku (wg oznaczeń producenta ALRP2-289) oraz zużytym i zerwanym wielowypustem na kole czynnym (wg oznaczeń producenta ALRP2-290-1). W takcie badania nie udało się jednoznacznie ustalić przyczyn zużycia wielowypustu. Działania załogi nie miały wpływu na zaistniałe zdarzenie. Podczas weryfikacji simeringa w zespole pokrywy pompy, stwierdzono rozpiętą sprężynę. Zamontowano ponownie zespół pokrywy z poprawnie zapiętą sprężyną. Stwierdzono dużą różnicę między dwoma montażami – przy rozpiętej sprężynie luz między wałkiem a uszczelniaczem jest zauważalnie większy. Po analizie stwierdzono, że zaobserwowana nieprawidłowość mogła mieć wpływ na powstawanie drgań wałka skrętnego podczas pracy. Uchwała 0036/2025

• 0051/2025 (W, 29.06.2025 r., EPGL). Dotyczy: Podczas drugiego lądowania pilot prawdopodobnie przeciągnął samolot FX-1 na wytrzymaniu. Następnie próbował przejść na drugi krąg. Utracił kierunek przemieszczając się na południową stronę poza utwardzoną drogę startową, gdzie zaczepił końcówką lewego skrzydła o trawę. Samolot uderzył najpierw lewym skrzydłem, dziobem, a następnie prawym skrzydłem o ziemię i skapotował. Przyczyną zdarzenia było prawdopodobne przeciągnięcie samolotu tuż przed przyziemieniem, co przełożyło się na utratę stateczności poprzecznej i utrudniło utrzymanie kierunku w chwili przyziemienia. Czynniki sprzyjające zaistnieniu zdarzenia: możliwe porywy wiatru z kierunków NNW, w tym możliwy podmuch, co mogło ograniczać skuteczne sterowanie samolotem po przyziemieniu; podejście do lądowania i przyziemienie po lewej stronie osi drogi startowej (pilot prawdopodobnie nie wyrównał trawersu przed przyziemieniem). Uchwała 0051/2025

Publikowane materiały pochodzą ze strony Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych (link)