Awarie w PAŻP. Ministerstwo Infrastruktury pyta ULC co się stało. Czekamy dalej.

28 lipca skierowaliśmy do Ministerstwa Infrastruktury następujące pytania:

Szanowny Panie Ministrze,
W dniu 21 lipca 2025 roku, w związku z awarią systemów PAŻP z 19 lipca, zadaliśmy pytanie do Agencji, czy procedura comiesięcznej aktualizacji systemów (AIRAC 2507) została wykonana w PAŻP poprawnie. W odpowiedzi otrzymaliśmy lakoniczną informację, o następującej treści, sygnowaną podpisem Pana Marcina Hadaja:

" W odpowiedzi na pismo skierowane przez Pana do Pani Magdaleny Jaworskiej-Maćkowiak, Prezes PAŻP pragnę przekazać, że informacje, o które Pan pyta dotyczą szczegółowych rozwiązań związanych z zarządzaniem przestrzenią powietrzną w Polsce i mają charakter strategiczny, bezpośrednio wpływający na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej w naszym kraju. Z tego powodu przekazywanie ww. informacji publicznie nie jest możliwe."

W związku, z tym chcielibyśmy zadać Panu Ministrowi, sprawującemu ustawowo bezpośredni nadzór nad PAŻP, następujące pytania:

·       Jaka jest podstawa prawna, zasłaniania się PAŻP stwierdzeniem "mają charakter strategiczny, bezpośrednio wpływający na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej w naszym kraju" podczas pokoju?
·       Czy po wystąpieniu usterek, które mogą się zdarzyć i są rzeczą normalną, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej jest w stanie kontynuować zapewnienie wszystkich służb oraz dostępu do informacji aeronautycznej w FIR Warszawa?
·       Jeśli z uwagi na zastosowanie procedur alternatywnych występują ograniczenia, to jaka jest ich dotkliwości? Czy piloci w FIR Warszawa są o tym informowani? 
·       Czy procedury alternatywne zastosowane w sytuacji kryzysowej wymagające większej obsady stanowisk zapewniają pełną pojemność przestrzeni i działanie wszystkich służb?
·       Który organ państwowy, posiada wystarczającą wiedzę i doświadczenie, aby monitorować poprawność, efektywność i integralność wdrażanych przez PAŻP procedur i systemów? 
·       Czy Pan Minister posiada wiedzę, o tym, czy zdarzenie z dnia 19 lipca 2025 roku związane z systemem zarządzania przestrzenią powietrzną w FIR EPWW zostało zgłoszone do systemu TOKAI?

Odpowiedź od MI przyszła od Pana Rafała Jaśkowskiego, Dyrektora Biuro Komunikacji:

... zadania ministra właściwego do spraw transportu wobec PAŻP zostały wskazane w przepisach ustawy z 8 grudnia 2006 r. o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.

Zgodnie z art. 21 ust. 2 pkt 4 ustawy z 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze oraz art. 2 ust. 2 ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, Prezes ULC sprawuje nadzór nad realizacją zadań przez instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, poprzez wykonywanie praw i obowiązków państwowej władzy nadzorującej w rozumieniu przepisów prawa międzynarodowego.

Minister Infrastruktury w zakresie swojej właściwości zobowiązał Prezes ULC do przeprowadzenia czynności kontrolnych w PAŻP w związku ze zdarzeniem, o które Pan pyta, a także przekazanie protokołu pokontrolnego.

Tłumacząc na język polski MI odpowiedziało: Nie wiemy, ale zapytamy.  Przyznajemy, że spodziewaliśmy się takiej odpowiedzi. Tym razem chociaż, Prezes ULC nie odpowie, że odpowiedź powinno udzielić Ministerstwo.

Czy doprawdy, odpowiedź na tak podstawowe pytania wymagają czynności kontrolnych? Czy doprawdy, w MI nie ma nikogo kto mógłby zapytać niezależny PKBWL czy incydent został wpisany do systemu TOKAI ( TOKAI to "Toolkit for ATM Occurrence Investigation", stworzony przez EUROCONTROL wspierający proces zarządzania bezpieczeństwem ruchu lotniczego i obejmujący zgłaszanie zdarzeń, ich analizę, dokumentację, archiwizację i raportowanie)? Swoją drogą zapytaliśmy również PKBWL, ale odpowiedzi nie otrzymaliśmy. 

Czy MI musi pytać ULC o to który organ posiada wystarczającą wiedzę i doświadczenie, aby monitorować poprawność, efektywność i integralność wdrażanych przez PAŻP procedur i systemów? 

No nic. Pozostaje nam tylko nadzieja, że odpowiedź została napisana na szybko, w okresie wakacyjnym, a rzetelne wyjaśnienie nurtujących nas zagadnień przyjdzie z czasem, razem z wynikami czynności kontrolnych ULC w PAŻP. Czekamy dalej...