Przejdź do treści
Źródło artykułu

Zmarł jeden z ostatnich Cichociemnych

W Argentynie odszedł na wieczną wartę mjr Stanisław Bronisław Skowroński „Widelec”, „Fala”, „Tulipan”, „Trzynastka”. Jeden z ostatnich cichociemnych, szkolony w Wielkiej Brytanii do zadań specjalnych i desantowany we wrześniu 1943 roku do okupowanej Polski. Uwięziony przez Sowietów, nigdy nie ujawnił swojego prawdziwego nazwiska, co było rzadkością.

Kapitan Stanisław Bronisław Skowroński był wybitnym patriotą, który nie mógł się pogodzić z tym, że przyszło mu spędzić życie na obczyźnie. To człowiek niewzruszonych zasad. Czuł się niedoceniony, do niedawna zapomniany. Kiedy był jeszcze w pełni sprawny, działał z wielkim samozaparciem w organizacjach polonijnych. Warto by było, żeby władze państwowe pośmiertnie uhonorowały go wysokim odznaczeniem lub awansowały na wyższy stopień oficerski, bo na to zasłużył – mówi dr Krzysztof Tochman, historyk Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie, autor m.in. „Słownika biograficznego cichociemnych”.

Nawiązał kontakt ze Stanisławem Skowrońskim w drugiej połowie lat 80. zeszłego wieku, gdy rozpoczął prace związane z legendarnymi skoczkami z II wojny światowej, szkolonymi w Wielkiej Brytanii do zadań specjalnych na terenie okupowanej Polski. – Wtedy żyło jeszcze kilkudziesięciu skoczków, z których większość poznałem zarówno w kraju, jak i na emigracji w Londynie – wspomina dr Tochman. Dziś, niestety, żegnamy jednego z ostatnich cichociemnych.

Długa droga

Stanisław Skowroński urodził się 13 listopada 1919 roku w Horodence w województwie stanisławowskim. Do Związku Walki Zbrojnej został zaprzysiężony 22 kwietnia 1940 r. Rok później wcielony do armii sowieckiej. – Był to rodzaj zsyłki – mówi historyk. Podczas wojny niemiecko-sowieckiej przyszły cichociemny znajdował się na linii obronnej w okolicach Homla. Później został wywieziony do Tambowa i był przerzucany do pracy przy budowie fabryki cementu, w fabryce bomb i warsztacie samochodowym. Aresztowany jako sabotażysta 17 grudnia 1941 roku, znalazł się w więzieniu w Czelabińsku. Sądzony przed Trybunałem Wojennym Wojsk NKWD w Swierdłowsku, został 29 grudnia 1941 roku skazany na sześć lat łagrów. Pracował w nieludzkich warunkach w fabryce czołgów w Czelabińsku. – Po podpisaniu układu Sikorski-Majski objęła go tzw. amnestia. Został doceniony jako żołnierz, gdy wstąpił do tworzonej w Związku Sowieckim Armii Polskiej gen. Władysława Andersa – mówi dr Tochman.


Skowroński znalazł się 6 marca 1942 roku w 8 Dywizji Piechoty gen. Bronisława Rakowskiego. Przydzielono go do 2 kompanii Szkoły Podchorążych. Drogą morską przedostał się z Krasnowodska do Pahlevi i Teheranu, następnie do Suezu i Palestyny, a potem do Afryki Południowej. Stamtąd 24 września 1942 roku przypłynął na Wyspy Brytyjskie. – Przeszedł tam przeszkolenie konspiracyjne w radiotelegrafii i ukończył szkołę podchorążych łączności. Został zaprzysiężony 10 lipca 1943 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza – opowiada dr Tochman. Skowrońskiego awansowano wtedy do stopnia podporucznika.
Skok na placówkę „Lustro”

W ramach operacji lotniczej „Neon 5” w nocy z 21 na 22 września 1943 roku Stanisław Skowroński skoczył w okolice Warszawy – przejęła go placówka odbiorcza „Lustro” – mówi historyk. Cichociemny otrzymał przydział do Oddziału V Komendy Głównej Armii Krajowej, jako telegrafista w batalionie „Iskry”. Pracował na podsłuchu i przy budowie anten radiowych. Odkomenderowany do Okręgu AK „Wilno”, skierowany został do Oddziału V jako dowódca plutonu radiołączności. Przeniesiony w okolice Turgieli, objął dowodzenie nad radiostacjami nr 19 i 63. – Stacjonował w Dziewieniszkach i Wołkorabiszkach, przy VI brygadzie partyzanckiej AK, w okolicach miejsca postoju Dowództwa AK Okręgu Wileńskiego i Nowogródzkiego. Kilka jego depesz jest dostępnych w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie – kontynuuje dr Tochman

Czytaj całość artykułu na stronie www.polska-zbrojna.pl

FacebookTwitterWykop
Źródło artykułu

Nasze strony