Finlandia: rząd kupi amerykańskie myśliwce F-35

Rząd nienależącej do NATO Finlandii zamówi 64 myśliwce wielozadaniowe F-35 u amerykańskiego producenta tych maszyn Lockheed Martin. To największe zamówienie zbrojeniowe w historii kraju opiewające na około 10 mld euro.

"To dobry stosunek jakości do ceny" – mówił w piątek po południu na rządowej konferencji minister obrony Antti Kaikkonen. F-35 zastąpią inne amerykańskie myśliwce F/A-18 Hornet, służące w fińskich siłach powietrznych od połowy lat 90.

Jak przekazał resort obrony zamówione zostaną 64 maszyny F-35A, które w regionie Europy Północnej wykorzystują także siły powietrzne Norwegii i Danii.

"Zamówienie jest znaczące z wielu powodów" – mówiła premier Finlandii Sanna Marin wskazując, że decyzja ma szerokie wsparcie parlamentarne, a przetarg był przygotowywany przez kilka gabinetów.

Przez cały okres analiz podkreślano konieczność transparentności procesu. W 2020 roku wszystkie maszyny odbywały loty testowe w warunkach fińskich. Krajowe siły powietrzne operują głównie we wschodniej części kraju, w graniczącej z Rosją Karelii, oraz na północy w fińskiej części Laponii.

W trwającym blisko trzy lata przetargu oprócz amerykańskiego myśliwca F-35 uczestniczyły jeszcze francuski Rafale, szwedzki Gripen oraz brytyjski Eurofighter Typhoon.

W grze liczyły się – jak spekulowała prasa – tak naprawdę jedynie maszyny amerykańskie (F-35 najnowszej generacji oraz F/A-18 Super Hornet), a także szwedzki Gripen, faworyzowany przez niektórych fińskich polityków. Z uwagi na bliskie sąsiedztwo oraz ścisłą współpracę obronną, wiele podmiotów lobbowało za wyborem szwedzkiego dostawcy.

"Nasze maszyny są fantastyczne, a piloci kochają nimi latać" – mówiła jeszcze na początku tego tygodnia w Helsinkach podczas pierwszej wizyty zagranicznej nowa premier Szwecji Magdalena Andersson. Wskazywała na "wysoki poziom wykonania i niezawodność" Gripenów.

Zdaniem fińskich komentatorów, choć przetarg na zakup nowych myśliwców zawsze będzie interpretowany politycznie, to wybór amerykańskiego dostawcy nie jest zaskoczeniem. Finlandia kontynuuje rozpoczęta wcześniej współpracę i obecną linię fińskiej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa – oceniał główny ekspert Fińskiego Instytutu Polityki Zagranicznej, Charly Salonius-Pasternak.

"Dzięki F-35 zagwarantujemy naszym siłom powietrznym zdolność działania do około 2060 roku" – mówił szef resortu obrony Kaikkonen.

Z Helsinek Przemysław Molik