Mjr pil. Jan Henryk Janczak – stuletni lotnik

Mjr. pil. Jan Henryk Janczak świętował swoje 100. urodziny. Szanownemu jubilatowi składamy najszczersze życzenia zdrowia i pomyślności.

Jan Henryk Baron Janczak, herbu Pająk, ur. 1916 r. strzelec – radiotelegrafista, kontroler ruchu lotniczego, nawigator przyziemiania, działacz społeczny, zasłużony żołnierz, oficer Wojska Polskiego, arystokrata, nestor Stowarzyszenia Lotników Polskich. Służbę swoją od początku kariery związał z lotnictwem, rozpoczynając ją w 1 Pułku Lotniczym – Warszawa/Okęcie w latach 1937 – 1939. Wziął udział w kampanii wrześniowej 1939 r. Wzięty do niewoli przez Armię Czerwoną trafił do syberyjskiego łagru – Workuty (Workutłag). Na mocy porozumień Sikorski – Majski został zwolniony i wraz z armią gen. Andersa wydostał się ze Związku Radzieckiego w 1941 r. Trafił do Iranu potem dalej na Zachód. Numer ewidencyjny RAF 703396. Po przeszkoleniu na kursach łączności w Halton i Madley – Herefordshire, Anglia – został skierowany do 307 Dywizjonu Myśliwskiego Nocnego „Lwowskich Puhaczy” – zgodnie z dawną nomenklaturą, w którym służył w czasie walk z Luftwaffe nad Zatoką Biskajską. Wziął udział w operacji „Overlord” jako strzelec – radiotelegrafista 131. Polskiego Skrzydła Myśliwskiego.

(fot. sstanislaus.pl)

Jak wspomina: “Barki nie mogły bliżej podpłynąć, więc musieliśmy z nich zejść i zanurzeni po pas w wodzie brnęliśmy do brzegu. Niemcy byli mocno usadowieni w twierdzy i zasypali nas pociskami urywającymi nogi, jako że tor tych pocisków znajdował się 50 centymetrów nad ziemią. Gdy położyliśmy się plackiem na ziemi, pociski przelatywały nad głowami.”

Powrócił do Polski w listopadzie 1946 r. Pracował w PLL LOT w charakterze radiotelegrafisty, kontrolera ruchu lotniczego i nawigatora przyziemiania. Następnie podjął pracę w Zarządzie Ruchu Lotniczego i Lotnisk Komunikacyjnych. Po 40 latach w służbie polskiemu lotnictwu, przeszedł na emeryturę. Jest mentorem całego pokolenie polskich kontrolerów ruchu lotniczego. Dzięki jego działaniom udało się zorganizować Pracownicze Ogródki Działkowe im. Żwirki i Wigury.

Jako aktor wcielający się w rolę kontrolera ruchu lotniczego wystąpił w dwóch filmach fabularnych: „Dwaj panowie N” (1962 r.), „Przerwany lot” (1964 r.).

Znany jest również ze swych wspomnień publikowanych w formie narracji, w trzeciej osobie: „Podcięte skrzydła”- 1976 r., „Przez śniegi Kołtubanki i piaski Kermine”-1991 r. oraz „Halo, tu Okęcie wieża!” – 2008 r.

Wielokrotnie odznaczany w tym, jako jeden z dwóch Polaków, pośród stu wyróżnionych żołnierzy alianckich – Napoleońskim Orderem Legii Honorowej.

(fot. sstanislaus.pl)

Fotografie przedstawiają, wówczas kapitana Jana Henryka Janczaka w czasie 70. rocznicy operacji „Overlord” 5 czerwca 2014 roku w Caen. Na dolnej fotografii z synem Andrzejem Robertem.