Z serii spotkania przy samolocie: DH.82 Tiger Moth i PWS 26

W dniu 9 października 2016 r. (niedziela), o godzinie 12.00 Muzeum Lotnictwa Polskiego zaprasza na kolejne spotkanie prowadzone przez Jana Hoffmanna.

Zaproszenie na opowieść o historii lotnictwa kierowane jest zarówno do młodzieży, jak i dorosłych.

Prowadzone będą rozmowy o angielskim samolocie szkolnym Tiger Moth i o polskim szkolno-treningowym PWS 26. PWS 26 przygotowywał pilotów przed II wojną a DH.82 pomagał w podstawowym szkoleniu w Wielkiej Brytanii i Kanadzie w czasie działań wojennych.

Muzeum Lotnictwa Polskiego bardzo prosi o zgłoszenie w kasie chęci uczestnictwa w spotkaniu, gdyż wszyscy słuchacze będą mogli wykupić specjalne bilety wstępu.

PWS 26 (fot. muzeumlotnictwa.pl)

Pod koniec 1934 roku inż. Zdaniewski rozpoczął prace nad udoskonaleniem PWS 16bis. Wynikiem tych działań stał się PWS 26. Prototyp nowego samolotu, dwumiejscowego, jednosilnikowego dwupłata o konstrukcji mieszanej, oblatano wiosną 1935 roku, po czym rozpoczęto produkcję seryjną. Lotnictwo zamówiło 400 sztuk, przy czym tylko niecałe 300 egzemplarzy dostarczono do chwili wybuchu wojny. W 1937 roku, po wprowadzeniu do szkół lotniczych maszyn PWS 26, większość latających tam samolotów PWS 16bis wycofano, a po remoncie sprzedano.

PWS 26 był zwrotny, sterowny, stateczny, bezpieczny i łatwy w pilotażu, co czyniło go jednym z najlepszych europejskich samolotów szkolno-treningowych tego okresu. Po zamontowaniu uzbrojenia mógł być użyty do zaawansowanego szkolenia bojowego.

We wrześniu 1939 roku samoloty PWS 26 odbywały loty łącznikowe i obserwacyjne. Po Kampanii Wrześniowej liczne PWS 26 znalazły się w ZSRR i Rumunii, gdzie niektóre eksploatowano do końca wojny. Po zdobyciu przez Niemców Centrum Wyszkolenia Lotniczego w Dęblinie 30 sztuk zostało przez nich przejęte, a następnie wyremontowane. Dwa egzemplarze zostały wysłane do prób w Niemczech, reszta zaś sprzedana Rumunii.

Eksponowany w krakowskim Muzeum samolot jest jednym z dwóch użytkowanych przez niemiecką Luftwaffe. Posiada on numer fabryczny 81-123 i zbudowano go w 1937 roku. W roku 1945 został znaleziony, wraz z innymi wrakami, niedaleko Poznania. Po przeprowadzeniu remontu w Okręgowych Warsztatach Lotniczych i zarejestrowaniu latał od listopada 1949 do grudnia 1953 roku. W 1954 roku samolot przekazano do Muzeum Techniki we Wrocławiu, gdzie w 1959 roku pokazywany był na Wystawie Lotniczej. W grudniu 1963 roku został przekazany Muzeum Lotnictwa w Krakowie. Po odrestaurowaniu prezentowany jest w barwach z 1939 roku.

De Havilland Tiger Moth Mk.II (fot. muzeumlotnictwa.pl)

D.H.82 Tiger Moth został zaprojektowany w 1930 roku jako dwumiejscowy dwupłatowiec o konstrukcji mieszanej. Maszyna była w pełni zgodna z wymaganiami brytyjskiego Ministerstwa Lotnictwa. Próbny lot miał miejsce 28 października 1931 roku, a pierwsze egzemplarze seryjne dostarczane były do ośrodków szkoleniowych RAF już w 1932 roku. W tym samym roku instruktorzy z Centralnej Szkoły Lotniczej (CFS) zademonstrowali podczas pokazów nad lotniskiem Hendon możliwości samolotów D.H.82 w locie odwróconym. Ze względu na doskonałe własności lotne zostały one dopuszczone do pełnej akrobacji, nauki ślepego pilotażu, oraz lądowania w przygodnym terenie, co w przypadku samolotu szkolnego jest nie bez znaczenia.

Przez przesunięcie do przodu górnego płata i wprowadzenie drzwiczek kabiny ułatwiono także opuszczanie przedniego fotela. D.H.82, należący do dużej rodziny „Moth”, z charakterystycznym dla firmy de Havilland kształtem statecznika pionowego, był jednym z najpopularniejszych na świecie samolotów szkolnych.

Samoloty D.H. 82A "Tiger Moth" stanowiły standardowe wyposażenie polskich szkół lotniczych w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1946. W innych krajach, m.in. w Kanadzie, Australii, Norwegii, Szwecji, czy Portugalii, "Tiger Moth" były eksploatowane aż do lat pięćdziesiątych. Ze względu na popularność i walory pilotażowe wiele z tych maszyn lata po dzień dzisiejszy.

Prezentowany na ekspozycji krakowskiego Muzeum egzemplarz nosi malowanie stosowane w czerwcu 1941 roku w 25 (Polskiej) Szkole Pilotażu Początkowego w Hucknall w Wielkiej Brytanii.