Z serii "Spotkania przy samolocie": Dassault Mirage

W dniu 22 grudnia 2024 r. (niedziela), o godzinie 12.00 Muzeum Lotnictwa Polskiego zaprasza na kolejne spotkanie prowadzone przez Jana Hoffmanna.

Zaproszenie na opowieść o historii lotnictwa kierowane jest zarówno do młodzieży, jak i dorosłych.

Prowadzone będą rozmowy o francuskich samolotach rodziny Mirage. Uwagę skupimy na wersji "III" i wywodzącej się z niej "5". Samoloty charakteryzowały się bardzo ciekawymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi i aerodynamicznymi. Były na uzbrojeniu kilku krajów na świecie, w niektórych też produkowane na licencji. Uczestniczyły w kilku konfliktach zbrojnych. Uczestnicy potkania poznają historię i konstrukcję tych samolotów.

Dassault Mirage III to ponaddźwiękowy samolot myśliwski produkcji francuskiej zbudowany w układzie skrzydła delta, bez usterzenia poziomego. Projektowanie samolotu rozpoczęto w 1954 roku. Pierwszą wersją Mirage’a III był prototyp Mirage I, który oblatano 25 czerwca 1955 roku. Prototyp Mirage III został oblatany 17 listopada 1956 r. Po udanych próbach rozpoczęto produkcję seryjną Mirage’a III w 1956 roku. Wersję szturmową opartą na Mirage’u III nazwano Mirage 5.

Mirage 5 był kolejną wersją rozwojową doskonałego samolotu myśliwskiego Mirage III z charakterystycznym kształtem skrzydła „delta”. Mirage 5 był w drugiej połowie lat 60-tych realizowany na specjalne zamówienie Izraela na myśliwiec bombardujący. Miał być oparty całkowicie na konstrukcji myśliwskiego Mirage III, ale z uproszczonym wyposażeniem celowniczym (brak pokładowego celownika radiolokacyjnego). Dzięki temu miał to być samolot mniej pracochłonny i tańszy w eksploatacji, obsłudze oraz konserwacji a jednocześnie zachowywał szereg ważnych cech potrzebnych w walce. Rezygnacja z większości wyposażenia pozwoliła zwiększyć zapas paliwa w zbiornikach wewnętrznych i tym samym powiększyć zasięg samolotu.

Prototyp samolotu oblatany został w maju 1967 roku. Jednak na drodze do realizacji izraelskich planów stanęło embargo na dostawy broni do Izraela, jakie ogłosił rząd francuski po tzw. Wojnie Sześciodniowej w czerwcu 1967 roku. Pierwsze wyprodukowane w 1970 roku samoloty przeznaczone pierwotnie dla Izraela, przejęło francuskie lotnictwo wojskowe.

Z ponad 400 zbudowanych egzemplarzy większość została wyeksportowana. Samolot był produkowany w trzech wersjach: myśliwsko-bombowej, rozpoznawczej i szkolno-bojowej. Wiele z tych samolotów podlegało potem modernizacji, wprowadzano udoskonalenia aerodynamiczne, montowano nowe elektroniczne systemy celownicze i nawigacyjne.

Samoloty Mirage III i 5 były jednym z kamieni milowych w rozwoju techniki lotniczej. W doskonały sposób łączyły nowoczesną aerodynamikę z doskonałymi osiągami i świetnymi właściwościami manewrowymi. Były groźnym przeciwnikiem w walkach powietrznych. Stały się szlagierem eksportowym i swoistym symbolem Francji.

Samolot znajdujący się w zbiorach Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie latał w belgijskim lotnictwie wojskowym. Jest to Mirage 5BA – samolot myśliwsko-bombowy przeznaczony dla belgijskiego lotnictwa wojskowego – jeden z 63 egzemplarzy, jakie były na uzbrojeniu tego kraju. Samolot był produkowany na potrzeby francuskiego lotnictwa wojskowego i na eksport. Pierwsza litera w oznaczeniu wersji oznaczała kraj kupujący. Oprócz tych samolotów było jeszcze 27 w wersji rozpoznawczej (BR) i 16 szkolno-bojowych (BD). Belgia obok Libii była największym użytkownikiem tego samolotu.