Blog Mikołaja Doskocza: Zmiany w lotach akrobacyjnych i organizacji pokazów lotniczych

10 maja 2017 roku w Dzienniku Ustaw RP ukazało się rozporządzenie zmieniające Rozporządzenie w sprawie lotów próbnych i akrobacyjnych oraz pokazów lotniczych. Nie jest to rewolucja, ale warto zerknąć na kilka zmian, które dotyczą zarówno lotów akrobacyjnych jak i pokazów lotniczych. Nie będę omawiał wszystkich zmian, tym bardziej, że część z nich jest czysto techniczna – skupię się na najważniejszych.

Loty akrobacyjne

Przede wszystkim sprecyzowano, że loty akrobacyjne nad osiedlem lub innym skupiskiem ludzi mogą być wykonywane wyłącznie w strefie lotów akrobacyjnych lub w strefie pokazu lotniczego (zmiana w § 5 ust. 2). Przepis ten ma na celu wyłączenie wszelkich wątpliwości, które nasuwały się w związku z istnieniem wyłączeń w samym rozporządzeniu. Np. w poprzednim stanie prawnym można było robić akrobacje poza strefą, jeżeli zgodę wydał zarządzający lotniskiem, a lot był wykonywany w promieniu 1 km od granicy lotniska i powyżej 1000 ft AGL (lub za zgodą Prezesa ULC niżej).

Teraz akrobacje nad osiedlami i skupiskami ludności mogą być wykonywane tylko i wyłącznie w strefach akrobacji. Jeżeli nie ma osiedli, to dalej dopuszczalne jest latanie za zgodą zarządzającego lotniskiem do 1 km od jego granicy i 1000 ft. Jest to ukłon w kierunku „nielotniczych” mieszkańców okolic lotnisk, którzy skarżyli się na hałas.

Pokazy lotnicze

W programie pokazu musi znaleźć się „organizacja naziemnego ruchu statków powietrznych, pojazdów i pieszych” (dodanie pkt. 9 w § 7 ust. 2). Ma to znaczenie dla bezpieczeństwa, ponieważ organizator nie odpowiada tylko za to co „w powietrzu” ale też „na ziemi”.

Program pokazu opracowuje w dalszym ciągu jego organizator, ale dodano wymóg, że musi uwzględnić postanowienia instrukcji operacyjnej lotniska albo lądowiska, na którym odbywa się pokaz (zmiana § 7 ust. 4).

UWAGA: Organizatorzy przed opracowaniem programu pokazu powinni zapoznać się z INOP lotnisk, w szczególności aeroklubowych, które zmieniły status z lotnisk wyłącznych na lotniska publiczne niecertyfikowane. W związku z tą zmianą mogły zmienić się również procedury dotychczas stosowane i wpisywane w programach jako własne.

Spore zmiany dotyczą uprawnień do wykonywania funkcji dyrektora pokazu, kierownika programu, kierownika lotów i kierownika skoków. Wprowadzono rozdzielenie wymogów oraz je sprecyzowano. Dyrektor pokazu musi mieć ważną albo wygasłą licencję albo świadectwo kwalifikacji pilota, licencję kontrolera ruchu lotniczego lub świadectwo kwalifikacji skoczka spadochronowego albo równoważny dokument wydany przez właściwy organ państwa obcego albo posiadającego ważne albo wygasłe uprawnienia nabyte w lotnictwie państwowym (zmiana § 9 ust. 1).

Następnie dyrektor pokazu wyznacza:

1. kierownika programu pokazu lotniczego, posiadającego ważną albo wygasłą licencję albo świadectwo kwalifikacji pilota, licencję kontrolera ruchu lotniczego lub świadectwo kwalifikacji skoczka spadochronowego albo równoważny dokument wydany przez właściwy organ państwa obcego albo posiadającego ważne albo wygasłe uprawnienia nabyte w lotnictwie państwowym;

2. kierownika lotów, posiadającego ważną:

• licencję albo świadectwo kwalifikacji pilota lub świadectwo kwalifikacji skoczka spadochronowego z uprawnieniem klasy wyszkolenia co najmniej D – PJ(D) oraz świadectwo ogólne operatora radiotelefonisty lub świadectwo operatora radiotelefonisty stacji lotniskowej albo
• licencję kontrolera ruchu lotniczego oraz świadectwo operatora radiotelefonisty stacji lotniskowej;

3. w przypadku gdy program pokazu lotniczego obejmuje skoki spadochronowe – kierownika skoków, posiadającego ważne:

• świadectwo kwalifikacji skoczka spadochronowego z uprawnieniem klasy wyszkolenia co najmniej D – PJ(D) albo równoważny dokument wydany przez właściwy organ państwa obcego albo posiadającego ważne albo wygasłe uprawnienia nabyte w lotnictwie państwowym,
• świadectwo ogólne operatora radiotelefonisty lub świadectwo operatora radiotelefonisty stacji lotniskowej.

Podczas pokazów loty mogą odbywać się w AFM statku powietrznego (albo dokumencie równoważnym). Ma to na celu uniknięcie jeszcze na etapie planowania sytuacji, w których maksymalna prędkość będzie wyższa niż dopuszczalna przez producenta statku powietrznego, czyli kolejna zmiana związana z bezpieczeństwem.

To są ważniejsze zmiany, z pozostałymi możecie się zapoznać w tekście rozporządzenia zmieniającego (link TUTAJ).

Od kiedy zmiany?

Dla uniknięcia nieporozumień wprowadzono przepisy przejściowe, zgodnie z którymi przepisy dotychczasowe (czyli sprzed zmian) stosuje się dla:

• pokazów lotniczych, na które wyrażona została zgoda lub zostały zgłoszone przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia,
• postępowań w sprawie wyrażenia zgody na przeprowadzenie pokazu lotniczego, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Rozporządzenie weszło w życie 25 maja 2017 roku.

Więcej informacji na stronie www.latajlegalnie.com

Mikołaj Doskocz – radca prawny, partner w Kancelarii Florczyk, Doskocz i Wspólnicy. Specjalizuje się w prawie lotniczym – przede wszystkim od strony przedsiębiorców. Ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie aplikację radcowską przy OIRP Warszawa. Doświadczenie zbierał podczas obsługi podmiotów lotniczych (przewoźników, producentów i usługodawców), a także w czasie, gdy kierował spółką zarządzającą lotniskami. Brał udział w pracach legislacyjnych w związku ze zmianami przepisów dotyczących lotnisk i przestrzeni powietrznej, ponadto jest członkiem Zespołu ds. aktualizacji Programu Rozwoju Sieci Lotnisk i Lotniczych Urządzeń Naziemnych.