Blog Mikołaja Doskocza: Paliwo lotnicze – z akcyzą czy bez?

Obrót paliwami jest z zasady obciążony podatkiem akcyzowym. Jednak w ustawie o podatku akcyzowym (dalej: „u.p.a.”) mamy zwolnienie podatkowe od akcyzy dla paliw lotniczych. Pozwólcie, że odpuszczę tutaj szczegółowe omawianie całego tematu, tj. składy podatkowe, nabywanie wewnątrzwspólnotowe, obowiązki zużywającego itp. – zagadnienie jest bardzo obszerne i będę jeszcze do niego wracał. Dziś skupię się na tym, jakie przeznaczenie musi mieć paliwo, żeby było objęte zwolnieniem.

Samo zwolnienie od akcyzy paliw lotniczych przysługuje z mocy ustawy – art. 32 ust. 1 pkt. 1) u.p.a.[1] Przepis ten został wprowadzony w celu implementacji tzw. unijnej dyrektywy paliwowej (i wszystkie analizy muszą opierać się również o dyrektywę oraz cel jej wydania). Zwolnieniu podlega zużycie benzyny lotniczej o kodzie CN 2710 11 31, paliw typu benzyny do silników odrzutowych o kodzie CN 2710 11 70 oraz paliwa do silników odrzutowych o kodzie CN 2710 19 21 lub olejów smarowych do silników lotniczych, jeżeli zostaną spełnione określone warunki wskazane w u.p.a. (jak pisałem wyżej – o tych warunkach będzie innym razem). Tyle, że ze zwolnienia „nie stosuje się w przypadku prywatnych rejsów i prywatnych lotów o charakterze rekreacyjnym, za które uważa się użycie statku lub statku powietrznego przez jego właściciela lub inną osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, które korzystają z niego na podstawie umowy najmu lub umowy o podobnym charakterze, w celach innych niż gospodarcze, w szczególności innych niż przewóz pasażerów lub towarów albo świadczenie usług za wynagrodzeniem lub usług na rzecz organów publicznych[2]”.

I właśnie tym wyłączeniem ze zwolnienia zajmę się w dzisiejszym wpisie. W skrócie opiszę, dla jakiego rodzaju działalności z zakresu general aviation zwolnienie obowiązuje, a dla jakiego nie.

Przewóz lotniczy (AOC)

Tutaj sprawa wydaje się najbardziej klarowna – nawet intencją i celem Dyrektywy paliwowej było podniesienie poziomu konkurencyjności przewoźników unijnych i to dla nich przede wszystkim wprowadzono przepisy UE, a w konsekwencji naszą u.p.a. Z samego brzmienia przepisów wynika, że dla przewozu lotniczego zwolnienie nie zostało wyłączone, czyli obowiązuje. Potwierdzają to wyroki sądów wydawane w sprawach podatkowych[3] – nie znalazłem żadnego, który by to kwestionował. Co ważne, nie ma znaczenia czy jest to przewóz koncesjonowany, czy loty widokowe. Skoro w ustawie nie ma rozróżnienia, to paliwo wykorzystane przez Was również na loty A do A będzie zwolnione z akcyzy.

Usługi lotnicze (SPO i AWC)

Tutaj już widziałbym większe zagrożenie. Wynika ono ze średniego zrozumienia prawa lotniczego i lotnictwa przez ludzi, którzy piszą przepisy podatkowe (oraz je stosują). Ze znanych mi wyroków sądów wynika, że przez świadczenie odpłatnych usług lotniczych sędziowie rozumieją właśnie przewóz lotniczy. A to oczywiście nie jest prawda… Zgodnie z obowiązującą definicją „usługi lotnicze (aerial work) to operacje lotnicze w ramach których statek powietrzny jest wykorzystywany do wykonania usług specjalistycznych w zakresie rolnictwa, budownictwa, fotografii, geodezji, prowadzenia obserwacji i patrolowania, operacji poszukiwawczo-ratowniczych, reklamy powietrznej itp.”. Znajdziemy ją w tzw. PL-6[4] – te przepisy w dalszym ciągu obowiązują dla operacji SPO, dla AWC praktycznie w całości. Natomiast wejście w życie SPO zmieniło tylko sposób zgłaszania i wykonywania lotów usługowych, natomiast sama definicja w ogóle nie została uchylona.

W u.p.a. wyłączenie stosowania zwolnienia nie dotyczy „świadczenia usług za wynagrodzeniem”, więc zarówno dla SPO jak i AWC zwolnienie od akcyzy obowiązuje[5]. W razie braku zrozumienia organów podatkowych, trzeba ich po prostu przekonywać  argumentami z prawa lotniczego.

Loty związane z działalnością gospodarczą firmy

Chodzi mi o loty pracowników i członków zarządu na różnego rodzaju spotkania, konferencje, targi itp. W kwestii takich lotów zapadło wiele wyroków sądów, włącznie z Trybunałem Sprawiedliwości UE. Wszystkie one mają jeden kierunek – loty związane z działalnością przedsiębiorstwa, ale niemające nic wspólnego z lotniczym charakterem usługi (albo przewozu) są traktowane jako loty prywatne i rekreacyjne[6]. Sądy kładą tutaj nacisk na fakt, że Dyrektywa paliwowa miała na celu zwolnienie z akcyzy tylko te loty, które są związane z przedsiębiorstwami lotniczymi, a nie ogólnego korzystania z samolotów przez biznes. Więc niestety, loty związane z działalnością gospodarczą firmy, ale niebędące przewozem albo usługami lotniczymi, nie korzystają ze zwolnienia z akcyzy.

Loty szkoleniowe (ATO)

Tutaj sprawa wcale nie jest oczywista. Loty szkoleniowe nie są usługami lotniczymi w rozumieniu przepisów o AWC i SPO, to nie ulega wątpliwości. Szkolenie jest natomiast usługą w powszechnym rozumieniu tego pojęcia – na dodatek jest odpłatne. A zgodnie z przepisami ustawy o podatku akcyzowym możliwe jest zwolnienie od akcyzy paliwa wykorzystywanego do „świadczenia usług za wynagrodzeniem”. W żadnym miejscu ustawodawca nie wymaga, żeby to były usługi lotnicze w rozumieniu przepisów prawa lotniczego. Zatem skoro wystarczające jest odpłatne świadczenie usług, a szkolenie lotnicze takim jest, to działalność w ramach ATO będzie również zwolniona z akcyzy od paliwa.
________________________________________________
[1] u.p.a. – skrót źle się kojarzy ale niestety jest powszechnie używany do ustawy o podatku akcyzowym

[2] Art. 32 ust. 2 u.p.a.

[3] Np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 marca 2015 r. I GSK 253/14 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 marca 2015 r., I GSK 612/13.

[4] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 5 listopada 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa eksploatacji statków powietrznych (Dz. U. 2004, Nr 262, poz. 2609 ze zm.)

[5] Tak stwierdził m.in. WSA w Bydgoszczy, 15 stycznia 2014, I SA/Bd 940/13

[6] Np. wyrok WSA w Poznaniu, z dnia 14 stycznia 2015 r. III SA/Po 1155/14, wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 1 grudnia 2011 r. w sprawie C-79/10 Systeme Helmholz GmbH przeciwko Hauptzollamt Nurnberg

Więcej informacji na stronie www.latajlegalnie.com

Mikołaj Doskocz – radca prawny, partner w Kancelarii Florczyk, Doskocz i Wspólnicy. Specjalizuje się w prawie lotniczym – przede wszystkim od strony przedsiębiorców. Ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie aplikację radcowską przy OIRP Warszawa. Doświadczenie zbierał podczas obsługi podmiotów lotniczych (przewoźników, producentów i usługodawców), a także w czasie, gdy kierował spółką zarządzającą lotniskami. Brał udział w pracach legislacyjnych w związku ze zmianami przepisów dotyczących lotnisk i przestrzeni powietrznej, ponadto jest członkiem Zespołu ds. aktualizacji Programu Rozwoju Sieci Lotnisk i Lotniczych Urządzeń Naziemnych.