Pilot wojskowy – zawód dla wybrańców

Zawód pilota wojskowego jest zawodem dla nielicznych. Jest to również zawód, w którym zadaniom szkolenia lotniczego podporządkowane jest życie osobiste i rodzinne – mówi gen. bryg. pil. dr hab. Jan Rajchel, rektor-komendant Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie

Czy pilot to dziś zawód marzeń wielu młodych Polaków? Jaki odsetek z nich po egzaminach musi zmienić życiowe plany?

– Zawód pilota, w szczególności wojskowego, jest profesją szczególną. Wysokie predyspozycje fizyczne i psychiczne, kosztowna nauka związana z opanowaniem sztuki pilotażu, praca w warunkach niespotykanych w innych zawodach sprawiają, że jest on dość zamknięty i dostępny dla wybranych. Jest zatem marzeniem wielu młodych Polaków. Jak powiedziałem w jednym z wywiadów, zostać pilotem to marzenie wielu tysięcy młodych dziewcząt i chłopców; zostać pilotem wojskowym to spełnienie marzeń niewielu z nich.

O tym, jak wielu młodych ludzi marzy o związaniu swojej przyszłości z zawodem pilota wojskowego, mogą świadczyć statystyki dotyczące naboru na studia. Średnio corocznie do uczelni wpływa około 650 wniosków o przyjęcie na studia wojskowe i ta liczba systematycznie rośnie, natomiast liczba miejsc na specjalności związanej z pilotażem statków powietrznych, która określana jest przez MON, oscyluje w granicach od 35 do 50. Z porównania liczb ubiegających się o przyjęcie do WSOSP i przyjętych wynika, że na wymarzone studia, po ukończeniu których można tytułować się „ppor. pil. mgr inż.”, dostaje się co 10.–15. kandydat. Tym samym około 80–90 proc. musi zmieniać plany życiowe.

Co najczęściej jest powodem nieprzyjęcia na studia na wydział lotnictwa? Czynnik dyskwalifikujący stanowi poziom wiedzy, czy raczej szalę przeważa brak odpowiednich cech fizycznych i psychicznych?

– Aby przystąpić do egzaminów wstępnych, wcześniej należy przejść badania lotniczo-lekarskie, prowadzone w Rejonowych Wojskowych Komisjach Lekarskich, a następnie w Wojskowym Instytucie Medycyny Lotniczej. Są one pierwszym etapem selekcji. Na tym szczeblu ocenia się przydatność kandydata na pilota pod względem jego predyspozycji zdrowotnych i psychofizycznych. O tym, jak wysokie wymagania stawia się kandydatom, może świadczyć choćby to, że najwyższą grupę zdrowia, uprawniającą do wykonywania lotów na samolotach wysokomanewrowych, uzyskuje średnio co 10. kandydat, zaś co 5. uzyskuje grupę zdrowia, uprawniającą do wykonywania lotów na śmigłowcach.

Ostatecznie o przyjęciu bądź nieprzyjęciu na studia decyduje konkurs świadectw maturalnych, test sprawności fizycznej oraz rozmowa kwalifikacyjna prowadzona z potencjalnym kandydatem na pilota wojskowego przez komisję. Jak widać, głównym – choć nie jedynym – czynnikiem, który warunkuje przyjęcie na studia, jest stan zdrowia kandydata. Aby dostać się do WSOSP, należy po przejściu badań zdać maturę na poziomie rozszerzonym z takich przedmiotów, jak: matematyka, fizyka, język angielski, oraz egzamin ze sprawności fizycznej. Przy naborze ważne jest również doświadczenie lotnicze, które podnosi szansę przyjęcia na studia młodego adepta lotnictwa.

Jakimi predyspozycjami powinien dysponować kandydat na pilota? Czy są one różne w zależności od rodzaju maszyny, za sterami której będzie siedział? Mam tu na myśli lotnika wojskowego i cywilnego.

– Jak wynika z wielu badań, współczesny pilot musi prezentować wysoki poziom umiejętności specjalistycznych, zwłaszcza radzenia sobie w sytuacjach szczególnych, oraz wiedzy specjalistycznej, adekwatnej do wykonywanych obowiązków. Powinien biegle władać minimum jednym językiem obcym – najlepiej angielskim – oraz prezentować wysoki poziom wiedzy informatycznej. Inne cechy osobowo-zawodowe pilota to odpowiednio wysoki poziom sprawności w zakresie podejmowania decyzji, szybkości spostrzegania orientacji przestrzennej, sprawność fizyczna oraz duża odporność psychiczna na stres. Zarówno pilot wojskowy, jak i cywilny musi być zrównoważony emocjonalnie oraz prezentować wyższy od przeciętnego poziom intelektualny i sprawność poznawczą, przejawiającą się głównie w takich cechach, jak uwaga, myślenie, dobra pamięć wzrokowa i słuchowa...

Cały wywiad można przeczytać na stronie www.magazynvip.pl