Gdzie w podkarpackim ląduje Lotnicze Pogotowie Ratunkowe

W województwie podkarpackim Lotnicze Pogotowie Ratunkowe korzysta z 10 lądowisk szpitalnych. I będzie ich więcej. Ostatnio powstały kolejne – w Stalowej Woli i Jarosławiu. Ponadto śmigłowce ratunkowe mają tutaj do dyspozycji ponad 130 tzw. miejsc gminnych. Także ich liczba zwiększa się z roku na rok.

10 lądowisk przyszpitalnych

Na razie w ewidencji ULC na Podkarpaciu jest 10 lądowisk szpitalnych, z których korzystają śmigłowec sanitarne i ratunkowe Lotniczego Pogotowia Ratunkowego.  Posiadają je szpitale w Brzozowie, Jaśle, Krośnie, Lesku, Lubaczowie, Mielcu, Przemyślu, Rzeszowie, Ustrzykach Dolnych i w Sanoku – podkarpacka baza LPR. Osiem z nich jest dostępne przez całą dobę.

Nazwa / Kod /Ewidencja ULC / 24 H / Szer. i dł. geogr. *
• Brzozów / H318 / tak / noc / N 4941.57, E 02201.65
• Jasło / H254 / tak / – /N 4945.17, E 02130.57
• Krosno / H266 / tak / noc / N 4942.02, E 02147.03
• Lesko / H267 / tak / noc / N 4928.44, E 02219.99
• Lubaczów / H822 / tak / noc / N 5010.20, E 02307.52
• Mielec / H320 / tak / noc / N 5017.34, E 02126.39
• Przemyśl / H279 / tak / noc / N 4948.46, E 02246.77
• Rzeszów / H281 / tak /noc / N 5002.08, E 02202.27
• Sanok / H314 / tak / noc / N 4933.08, E 02211.92
• Ustrzyki Dolne / H291 / – / N 4925.67, E 02235.5
     * dane LPR z 08.12.2017

Mielec, 2016 r. (fot. Piotr Stec)

Chociaż w powyższej ewidencji LPR-u figuruje ich jeszcze tylko 10 to jednak już wkrótce do tej listy zostaną dołączone kolejne dwa lądowiska. Działa już lądowisko dla śmigłowców Lotniczego Pogotowia Ratunkowego w szpitalu w Stalowej Woli. To pierwsze na Podkarpaciu tzw. wyniesione lądowisko dla śmigłowców. Płytę umieszczono na szpitalnym dachu na specjalnych filarach, na wysokości 4 metrów nad dachem szpitalnego budynku. Jest wyposażone w urządzenia do odśnieżania i odladzania płyty.

– Inwestycję na dachu zrealizowano w ponad pół roku. Zdecydowano się na droższe rozwiązanie ponieważ budowa tradycyjnego lądowiska na ziemi była niemożliwa z braku odpowiedniego miejsca. Bez tego obiektu zagrożona byłaby przyszłość Szpitalnego Oddziału Ratunkowego.

[radio.rzeszow.pl , 26.01.2018]

Także na dachu jarosławskiego szpitala powiatowego ulokowano lądowisko dla helikopterów pogotowia (patrz film poniżej). Będzie ono czynne przez całą dobę. Obecnie trwają prace wykończeniowe obiektu.

(film: youtube.com/Grzegorz Droba)

Zgodnie z przepisami o obowiązku posiadania lądowisk szpitalnych przez placówki posiadające Szpitalny Oddział Ratunkowy także rzeszowski szpital MSW przy ulicy Krakowskiej zostanie wyposażony w lądowisko. Obecnie powstaje tam nowy budynek, w którym będzie mieścił się m.in oddział ratunkowy, a co za tym idzie miejsce lądowania.

– Budynek będzie się składał z ośmiu kondygnacji […] oraz nadbudowane lądowisko dla helikopterów ratownictwa medycznego.

[resinet.pl, 25.10.2017]

Inwestycja ma zostać oddana do użytku w 2020 roku. Zaledwie kilka dni temu (8.02.18) poinformowano też o budowie lądowiska w Leżajsku. Tamtejszy szpital powiatowy przeznaczył m.in na ten cel około 4 mln zł.

Baza w Sanoku

Fundamentem ratownictwa lotniczego w regionie jest baza pogotowia w Sanoku.  Umiejscowiona na sanockiej Białej Górze obsługuje całe województwo, w tym także górski teren Bieszczadów. Śmigłowiec startuje na wezwanie dyspozytora służb ratowniczych, GOPR-u i Państwowej Straży Pożarnej. Dziś baza to nowoczesny kompleks lotniczy z obszernym hangarem i przesuwną platformą dla Ratownika 10, śmigłowca tutejszego LPR-u.

Na terenie bazy wyznaczono główny punkt lądowania śmigłowca, a jest nim platforma, która po szynach przemieszcza się w kierunku hangaru i z powrotem. Śmigłowiec, po wylądowaniu, w krótkim czasie może znaleźć się w hangarze, którego olbrzymie wrota otwierane są i zamykane także za pomoca pilota. Obok wyznaczonego na platformie miejsca, znajduje się jeszcze jedno miejsce, wyposażone w specjalne lampy, a przeznaczone do lądowania w nocy, bądź w warunkach bardzo złej widoczności. – Lampy pozwalają prowadzić śmigłowiec po określonej ścieżce, w określonym pasie i na określonej wysokości. Dzięki nim łatwo jest i bezpiecznie wylądować o każej porze i w każdych warunkach – zapewnia Eugeniusz Lal, dyżurny pilot.

[„Niczym z zachodnich filmów” A. Kucharski; epkrspotters.pl]

W latach 60. XX wieku gdy turyści z większą intensywnością zaczęli odkrywać walory turystyczne Bieszczadów zaistniała potrzeba umiejscowienia tam, z uwagi na trudnodostępne tereny, lotniczej karetki. 5 maja 1961 r. na Białej Górze po raz pierwszy wylądował śmigłowiec SM-1. Początkowo w sanockiej bazie dyżurował Zespół Lotnictwa Sanitarnego, następnie Bieszczadzkie Pogotowie Lotnicze. Formalnie Lotnicze Pogotowie Ratunkowe w Sanoku powstało w 1974 roku. Dwa lata później zbudowano tam hangar oraz zabudowania administracyjno-socjalne. Pod koniec lat 70. śmigłowiec SM-1 wymieniono na ratowniczy Mi-2, z którego korzystano ponad 30 lat. W sierpniu 2010 roku do sanockiego LPR trafił Eurocopter EC135, tzw. Ratownik 10. Od 5 lipca 2012 roku funkcjonuje tam najnowocześniejsza w Polsce baza LPR (zobacz film poniżej). Zbudowano ją niemal od podstaw.

(film: youtobe.com/FilmoLot)

Wsparcie z powietrza bieszczadzkich goprowców

O tym jak ważna jest obecność lądowisk, ale przede wszystkim dostępność Eurocoptera LPR nieraz przekonali się ratownicy z Grupy Bieszczadzkiej GOPR. Na 337 interwencji wykonanych w 2017 roku w 111 wypadkach bieszczadzkie pogotowie korzystało ze wsparcia śmigłowca Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. (Więcej TUTAJ)

(fot. GOPR Bieszczady/FB)

Pierwszy raz  bieszczadzcy goprowcy wykorzystali helikopter LPR do akcji ratowniczej w sierpniu 1962 roku.

137 miejsc gminnych

W regionie są też wydzielone tzw. miejsca gminne. To miejsca lądowania śmigłowców wyznaczone w każdej gminie celem przekazania pacjenta i odtransportowania go do specjalistycznego ośrodka. Mogą to być boiska sportowe, łąki lub stadion. Specjalnie oznaczenie tych miejsc nie jest wymagane. Obecnie jest ich 137. Są m.in w Lutowiskach, Domaradzu, Niebocku, Haczowie, Brzostku, Jodłowej, Straszęcinie, Chłopicach, Pruchniku, w Jaśle, Szebniach, Niwiskach, Jedliczu, Korczynie, Rogach, Dąbrówkach.

Rzeszów 2011 r. (fot. Marcin Grzebyk)

Z takich miejsc naziemny zespół ratownictwa medycznego może przekazać pacjenta do śmigłowca LPR, który odtransportuje go do specjalistycznego ośrodka medycznego. W naszym województwie dotąd wydzielono ich 137. Nazwa „miejsce gminne” została wymyślona przez Lotnicze Pogotowie Ratunkowe.

Zobacz szczegółową listę miejsc gminnych LPR w podkarpackim TUTAJ.