Malowanie samolotu krok po kroku

Spółka LOT Aircraft Maintenance Services (LOTAMS) to baza techniczna serwisująca samoloty pasażerskie. Przedsiębiorstwo zajmuje się nie tylko obsługą techniczną samolotów, lecz także ich malowaniem. W jednym z czterech hangarów LOTAMS znajduje się w pełni wyposażona lakiernia, w której wykonuje się skomplikowane malowania lub modyfikacje związane z lekkim odświeżeniem poszycia samolotu czy naklejeniem reklam. Razem z technologiem LOTAMS opracowaliśmy artykuł, w którym przedstawimy Wam bardzo dokładnie, jak wygląda cały proces malowania – krok po kroku.

Proces malowania składa się z czterech etapów głównych i wielu etapów wspierających. Po wstawieniu samolotu do hangaru – dokonujemy inspekcji wstępnej, aby sprawdzić, w jakim stanie przyjęty jest samolot. Następnie jest on przygotowywany do dokładnego mycia. Po zakończeniu tego procesu samolot jest zabezpieczany do stripowania chemicznego – wszystkie kompozytowe elementy są zaklejane w taki sposób, aby stripper ich nie uszkodził. Przed lub w trakcie zabezpieczania przed procesem chemicznym zdejmowane są wybrane owiewki, wycieraczki, korki drenażowe oraz pozostałe elementy wskazane przez technologa. Na tak zabezpieczony samolot, za pomocą pomp, nakładany jest środek usuwający farbę. Działa on od dwóch do dwunastu godzin, przy czym ten proces jest wykonywany dwukrotnie. Następnie stripper jest spłukiwany, zabezpieczenia usunięte, a kadłub myty.

Cały zmyty kadłub jest ponownie zabezpieczany i szlifowany – mechanicznie usuwa się pozostałości po starej farbie oraz wzbudza się aluminium. W tym samym czasie szlifowane z farby są również elementy kompozytowe oraz skrzydła i stateczniki. Kolejnym krokiem, po zdjęciu zabezpieczeń, jest inspekcja struktury. Jest to jedyna, rzadka okazja, zdarzająca się raz na kilka lat, aby obejrzeć w całości kadłub. Podczas tego sprawdzenia wychodzą najróżniejsze usterki - od korozji przez błędnie zaczyszczone lightning strike (wypalenie po piorunie),  nawet do scratchy (rysy na poszyciu), które mogą kwalifikować się jedynie do reskinningu (wymiany poszycia).
 
Drugim etapem, po zakończonym usuwaniu farby (chemicznym i mechanicznym), jest mycie całego samolotu oraz nakładanie Alodyny. Ten proces zakłada natryskowe naniesienie warstwy Alodyny na mokry kadłub, odczekanie pięciu minut (przy czym środek zabezpieczający przed korozją nie może wyschnąć), a następnie spłukanie go. W celu zapewnienia bezpieczeństwa środowiska, odpływy ściekowe „do miasta” są zamykane, a cała woda wraz ze spłukaną Alodyną jest wypompowywana przez firmę zewnętrzną i utylizowana. Potem następuje proces uszczelniania kadłuba i przygotowywanie ostateczne do malowania.

Trzeci etap to malowanie samolotu zgodnie ze zleconym schematem malowania. Malowanie obejmuje wielokrotne zakrywanie, maskowanie, nanoszenie grafiki, wyznaczanie linii i zabezpieczanie samolotu. Natryskowo nakładane są wszystkie warstwy, kolory oraz opis techniczny.  Odstęp między jedną warstwą bazy w systemie BCCC (Base Coat Clear Coat)  od drugiej wynosi minimum dwie i pół, trzy godziny. Po sprawdzeniu czy farba nie oczkuje, nie ma zacieków, przebarwień, zbyt dużej ilość wtrąceń oraz skompletowaniu opisu technicznego przystępuje się do nakładania Clear Coatu, czyli warstwy lakieru bezbarwnego. Po odczekaniu niezbędnego czasu kadłub, silniki i statecznik pionowy są „pakowane” w papier i przystępuje się do malowania skrzydeł systemem HS (High Solid). Po skończonym malowaniu samolot jest rozgłuszany (zdjęcie wszystkich wcześniej założonych zabezpieczeń), dokonuje się sprawdzenia jakości malowania oraz jego poprawności.

Etap czwarty to zabudowa elementów uprzednio wybudowanych, przygotowanie samolotu do ważenia, engine run (testów silników), pressurization test (dmuchania kadłuba) oraz wyważanie powierzchni sterowych. W przypadku Embraera 190 wyważaniu na przyrządzie podlega tylko ster kierunku, który zostać wybudowany. Wraz z tymi pracami postępuje naklejanie filmów poliuretanowych. Wykonywany jest przegląd weekly i daily.  Po zakończeniu tych prac dokonuje się inspekcji finalnej i informuje o tym, czy samolot nie został uszkodzony podczas obsługi.

Cały proces malowania zajmuje 8 (proces High Solid) lub 9 (proces Base Coat Clear Coat) dni, przy czym ostatni dzień wypełniają głównie prace hangarowe. Po zakończeniu wszelkich prac samolot jest odbierany przez technicznego reprezentanta przewoźnika.

Jedną z wielu możliwości malowania są dwa systemy Akzo Nobel:
•    HS (High Solid) Eclipse – skrzydła oraz statecznik poziomy,
•    BCCC (Base Coat Clear Coat) – kadłub, silniki i statecznik pionowy.

System HS składa się z:
•   Primera 10P20-44 – odporny na działanie  Skydrolu, zapewnia lepszą adhezję między farbą, a aluminiowymi elementami poszycia. Nanosi się dwie pełne warstwy krzyżowe.
•    Primera 20P20-3 – podkład stosowany na powiedzeniach kompozytowych. Nanosi się dwie pełne warstwy krzyżowe.
•    Eclipse – poliuretanowa farba – kolor. Nakładane są dwie, trzy lub więcej warstw farby.

System BCCC składa się z:
•    Primera Aerodure 2111 – spełnia unijną normę RoHS (Restriction of Hazardous Substances) oraz rozporządzenie REACH (Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals), która wyklucza sześciowartościowy chrom ze składu farb. Nanosi się jedną pojedynczą warstwę podkładu.
•    Base Coat Aerodure 3001 – baza, czyli kolor. Nakłada się jedną pełną warstwę krzyżową lub dwie pojedyncze.
•    Clear Coat Aerodure 3002 – lakier bezbarwny, który powoduje, że baza nie blaknie oraz zapewnia długotrwały połysk. Maluje się jedną pełną warstwę krzyżową lub dwie pojedyncze „wet on wet” (na mokro).

Akzo Nobel zapewnia, że dzięki zastosowaniu tego systemu samolotu nie trzeba będzie przemalowywać w ciągu siedmiu lat. Do tej pory producenci farb zalecali przemalowywanie samolotu co pięć lat – choć są to jedynie zalecenia i niektórzy operatorzy nie widzą konieczności przemalowywania swoich statków powietrznych tak często. Dzięki świeżej powłoce lakierniczej, częstemu myciu oraz polerowaniu krawędzi natarcia można zaoszczędzić nawet do 2-3% paliwa na długich przelotach. Dodatkową wartością, nie bez znaczenia dla linii lotniczej, jest także identyfikacja wizualna oraz to,  jak samolot jest postrzegany przez pasażera. Nawet najbardziej zadbany technicznie samolot będzie nieatrakcyjny w oczach zwykłych ludzi, jeśli zobaczą na nim różnokolorowe łaty, złuszczenia czy ubytki farby.

Spółka LOTAMS (LOT Aircraft Maintenance Services) wykonała w roku 2017 ponad 30 malowań samolotów dla przewoźników z całego świata. W załączeniu przykładowe, najciekawsze malowania z ostatnich kilku lat.