Dlaczego mechanik „na starcie”, a nie pilot decyduje o starcie samolotu?

Praca mechanika na starcie to nie lada wyzwanie. Deszcz, śnieg, wiatr czy upał – obsługa liniowa musi zostać wykonana przed każdym lotem, aby zapewnić maksimum bezpieczeństwa pasażerom oraz załodze. LOT Aircraft Maintenance Services zdradza, na czym polega podstawowa obsługa techniczna samolotów wykonywana na płycie lotniska.

Obsługa liniowa to głównie wykonywanie znacznie czynności o mniejszym stopniu skomplikowania niż te, które wykonuje się w hangarach. Obsługa realizowana jest w nieco mniejszym zakresie, lecz powtarzana cyklicznie z dużo większą częstotliwością. Każdy samolot musi mieć zrobiony przegląd przed startem (tzw. Pre-departure check) – może go wykonać odpowiednio przeszkolona załoga lub mechanik. Ponadto, przez mechaników wykonywane są przeglądy tzw. niższego szczebla, czyli przeglądy, które wykonuje się co  2 dni (tzw. Daily check lub Routine) lub co tydzień („Weekly”).

Czym konkretnie zajmuje się mechanik w LOTAMS? Mechanik zajmuje się wszelkimi usterkami powstałymi w trakcie lotu oraz zleceniami operatorów. Jest to praca w systemie 12-godzinnym, bowiem musi być ciągła (od 6-18, od 18-22), przy czym większość lotów ma miejsce w godzinach 6-22. Obsługa liniowa LOTAMS to cztery brygady, które rotują między sobą. Każdą grupą mechaników kieruje zarządzający. Standardowa zmiana wygląda następująco – przybycie do pracy, przebranie się, przejechanie samochodem na start i rozpoczęcie pracy. Na każdą zmianę rozpisany jest harmonogram z obowiązkami i zadaniami do wykonania dla poszczególnych mechaników. Najczęściej mechanik zajmuje się planowymi, drobnymi przeglądami lub usterkami z lotu czy zleceniami operatora. Praca mechanika na rampie wiąże się również ze wszystkimi sytuacjami AOG (aircraft on ground) – wylotami do samolotów, kiedy gdzieś utkną, naprawą czy ściąganiem ich do właściwego miejsca, w którym możliwa będzie naprawa. W ciągu dnia harmonogram jest ułożony w taki sposób, aby wykonać drobne przeglądy przed startem. Nocą zlecane są bardziej złożone przeglądy tygodniowe czy dwutygodniowe. Całą noc mechanicy zajmują się usuwaniem usterek na dostępnych samolotach.

(fot. Błażej Woliński)

Czym jest MEL (minimum equipment list)? W szczególnych wypadkach, jeśli nie jest dostępna dana część samolotu lub nie ma czasu czegoś naprawić – samolot może być bezpiecznie dopuszczony do startu na podstawie specjalnej dokumentacji, np. MEL (minimum equipment list). Przykładowe braki, które nie muszą zatrzymać samolotu to np. zepsuta lampa do lądowania. W takim wypadku odpowiedni organ wydaje oficjalne dopuszczenie do eksploatacji na czas określony (np. 10 dni). Przez wyszczególniony okres samolot może funkcjonować bez brakującej części, lecz po tym czasie musi wymienić lub naprawić dany element. Takie procedury stosowane są w celu dalszego, długotrwałego odraczania danych cykli naprawczych. Dokumenty dopuszczające samolot do eksploatacji znajdują się w dokumentacji technicznej samolotu.  

Jak wygląda rutynowa kontrola przed startem? Najprostszym przeglądem jest przegląd przed samym startem – PDC (pre-departure check). Opiera się on na obejściu samolotu dookoła i wizualnym sprawdzeniu, czy nie ma widocznych uszkodzeń samolotu. Sprawdzana jest także dokumentacja techniczna samolotu oraz wyposażenie awaryjno-ratunkowe. Taki przegląd może podpisać także kapitan samolotu, niekoniecznie mechanik.

(fot. Błażej Woliński)

W pracy mechanika ważnym elementem jest badanie danej usterki do momentu określenia osiągnięcia i zweryfikowania tego, co jest jej przyczyną (trouble shooting). Zdarza się, że samolot powracający z rejsu posiada usterki spowodowane np. uderzeniem ptaka, lecz zdarza się także zatrzymanie samolotu i niedopuszczenie go do startu, uzasadniając jego uziemienie. Warto zauważyć, że mechanik wykonujący obsługę liniową jest tam po to, żeby wykryć każdą możliwą usterkę, która mogłaby zagrozić bezpieczeństwu załogi i pasażerów, dlatego rzetelne wykonywanie obowiązków jest tak ważne na tym stanowisku.