Zdarzyło się dzisiaj: "Czynnikiem mającym wpływ na wypadek był alkohol stwierdzony we krwi pilota…”

15 lat temu, 18 września 2004 r., w Jabłonnej k/Warszawy doszło do wypadku niezarejestrowanej motolotni Hazard. W wyniku tego zdarzenia, jej pilot poniósł śmierć na miejscu, a statek powietrzny został całkowicie zniszczony.

W streszczeniu raportu PKBWL ze zdarzenia 257/04 czytamy:

"W dniu 18 września 2004 r., mężczyzna lat 31, około godziny 18:30 postanowił wykonać lot swoją motolotnią. Po wyprowadzeniu motolotni z hangaru znajdującego się na jednej z posesji w Chotomowie k/Warszawy, wystartował z pobliskiej łąki. Początkowy przebieg lotu nie został ustalony. Po kilku–kilkunastu minutach lotu został zaobserwowany przez świadków zdarzenia nad miejscowością Jabłonna k/Warszawy, w okolicy stacji benzynowej znajdującej się na ulicy Chotomowskiej.

Według zeznań świadków motolotnia leciała nisko, a gdy nadleciała nad stację benzynową zaczęła kręcić akrobację. Polegało to, według zeznań, na szybkim wznoszeniu, wykonaniu ostrego zakrętu i gwałtownym zniżaniu. Pilot powtórzył takie manewry kilka razy, na bardzo małej wysokości. Jeden ze świadków zeznał, że w pewnym momencie zobaczył wózek do góry kołami, a pilotowi spadł kask. Następnie motolotnia przeszła do lotu nurkowego i zderzyła się z ziemią.

Świadkowie zdarzenia wezwali pogotowie ratunkowe i zawiadomili policję Przybyły na miejsce lekarz stwierdził zgon pilota motolotni, który nastąpił przed przybyciem pogotowia. Policja zabezpieczyła teren zdarzenia do czasu przybycia zespołu roboczego PKBWL".


                                 Widok wózka motolotni po wypadku (z przodu)

Analiza:

Analiza została przeprowadzona w odniesieniu do końcowej fazy lotu, to jest od momentu zaobserwowania przez świadków motolotni w rejonie, w którym nastąpił wypadek, do zderzenia z ziemią. Pilot wykonywał gwałtowne manewry na małej wysokości. Z zeznań żony pilota, który zginął wynika, że w poprzednich lotach wykonywał on pętle na motolotni, pomimo, że wykonywanie figur akrobacji na motolotniach jest niedopuszczalne ze względu na ograniczenia eksploatacyjne, a podejmowanie takich działań skrajnie niebezpieczne.

Biorąc pod uwagę zeznania świadka, który widział wózek motolotni w pozycji odwróconej i spadający kask należy przyjąć, że pilot podjął próbę wykonania pętli, jednak w górnej części figury, gdy motolotnia była w pozycji odwróconej, nastąpiła utrata prędkości i pilot stracił możliwość sterowania. Zbyt mała wysokość nie pozwoliła na nabranie przez motolotnię prędkości, odzyskanie możliwości sterowania i w konsekwencji wyprowadzenie do lotu normalnego. Dodatkowym czynnikiem mającym wpływ na wypadek był alkohol stwierdzony we krwi pilota. Mógł on mieć istotny wpływ na podejmowane przez pilota decyzje podczas tego lotu, w szczególności o wykonaniu niedozwolonej figury akrobacji na motolotni, w dodatku na bardzo małej wysokości.

Brak jest podstaw do stwierdzenia, że na przebieg wypadku miał wpływ stan techniczny motolotni. Pomimo braku metryki można przyjąć, że była ona sprawna, a charakter uszkodzeń wskazuje, iż powstały one w momencie zderzenia z ziemią. Silnik pracował, aż do momentu zderzenia z ziemią.


Zniszczone skrzydło motolotni - widoczna górna część masztu (fioletowa) zmontowana wraz ze skrzydłem, zniszczony trójkąt sterowniczy i linki napinające

Ustalenia komisji:

a) Pilot posiadał uprawnienie do wykonywania lotów na motolotni.
b) Nie stwierdzono, aby stan techniczny motolotni miał wpływ na przebieg wypadku.
c) Warunki meteorologiczne nie miały wpływu na zaistnienie zdarzenia.
d) Na zaistnienie wypadku nie miał wpływu stan zdrowia pilota. Natomiast na zachowanie pilota w czasie lotu, proces podejmowania decyzji, ich wykonanie i ocenę sytuacji miał wpływ stan nietrzeźwości pilota.
e) Pilot podjął próbę wykonania niedopuszczalnej na motolotniach figury akrobacji jaką jest pętla.
f) Pilot nie poinformował AMC Polska o zamiarze wykonywania lotów w Strefie Obowiązkowej Łączności Radiowej (RMZ).

Przyczyna wypadku:

Przyczyną wypadku było podjęcie przez pilota będącego pod wpływem alkoholu próby wykonania pętli - niedopuszczalnej na motolotniach figury akrobacji.


                 Żebra skrzydła ułożone na ziemi wg ich pozycji w konstrukcji - prawa strona skrzydła

Zalecenia profilaktyczne

Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych po zapoznaniu się ze zgromadzonymi w trakcie badania zdarzenia materiałami, biorąc pod uwagę fakt, iż wiedza na temat niedopuszczalności wykonywania figur akrobacji na motolotniach i zakazu latania w stanie nietrzeźwości jest wystarczająco rozpowszechniona, nie zaproponowała nowych zaleceń profilaktycznych.

Pełny raport końcowy nr 257/04 wraz z wnioskami i zaleceniami Komisji dostępny jest na stronie bezpieczeństwo.dlapilota.pl

Na portalu bezpieczeństwo.dlapilota.pl codziennie publikujemy zestawienie zdarzeń z danego dnia z lat ubiegłych. Publikacje w zamierzeniach mają służyć jako narzędzie szkoleniowe i mają pomóc pilotom unikać błędów popełnianych przez innych. Zapraszamy do lektury.