Rule of thumb: 50/70 czyli kiedy przerwać start?

Zasada kciuka, czyli mądrości życiowe na lotniczy użytek.

Krótkie lądowisko, gorący dzień, wysoka trawa. Dodatkowy pasażer i przesyłka od znajomego. Starczy pasa? Hmmm. Powinno.

Powinno? Jeśli założyć, że w lotnictwie komunikacyjnym prawdopodobieństwo katastrofy to 10^-9 (jeden do miliarda) i w General Aviation 10^-7 czyli jeden do 10 milionów to, wspomniane „powinno” jest ok? Nie warto ryzykować.

Pytanie do siebie samego
Ile razy na gościnnym lądowisku, zadawaliśmy sobie pytanie czy wystarczy pasa? Z pomocą, służy nam pewna łatwa do zapamiętania metoda, która w dużym uproszczeniu daje możliwość podjęcia decyzji o przerwaniu startu po rozpoczęciu rozbiegu. Oczywiście nie chodzi o prędkość decyzji V₁.

Ogólnie rzecz biorąc (z wyjątkiem dróg startowych ze znaczącym gradientem do dołu lub śliskich, np. oblodzonych pasów), droga hamowania jest krótsza niż droga rozpędzania.

Zasada kciuka mówi:

Jeśli podczas startu po osiągnięciu połowy pasa nie będziesz miał/miała 70% prędkości startu (Take off speed), PRZERWIJ START!

Podczas startu, powtarzamy w głowie 50/70. A jak a jest prędkość startu? No to już każdy pilot powinien sprawdzić.

Uwaga! Założenie 50/70 nie uwzględnia wysokości przeszkód ani nie gwarantuje gradientu wznoszenia. Dlatego zawsze przed lotem sprawdź osiągi samolotu w instrukcji operacyjnej.

Take off speed rozumiany jest tutaj jako prędkość oderwania i jest nieco większą wartością prędkości rotacji Vr (Skybrary: Vr is defined as the speed at which the rotation of the aircraft should be initiated to takeoff attitude). Jeśli Vr inicjuje proces startu, to zakładamy, że oderwanie następuje, chwilę po nim i odbywa się z nieco większą prędkością.

Jak wyznaczyć połowe drogi startowej?
Jak nie jest oznaczona, przejdź się wzdłuż pasa i oznacz, lub zapamiętaj charakterystyczny punkt lub miejsce blisko połowy RWY. Są też lotniska na których tablicami oznaczono długość RWY.

Na niektórych lotniskach, ustawiono markery odległości

Dlaczego warto pamiętać o metodzie 50/70?
Istnieje wiele powodów. Trudno ocenić jaki wpływ na opory toczenia będzie miało podłoże, np.: „wysoka” trawa. Bo co znaczy wysoka trawa? Kolejny to latanie na benzynie samochodowej. Jeśli woda w zbiorniku wymieszała się z alkoholem, sprawność układu napędowego może się obniżyć (polecamy film od 30 minuty). Dodatkowym czynnikiem może być wiatr lokalny, mogący się nieco różnić, od tego który jest podany lub tego który widzimy na rękawie po drugiej stronie pasa. Oczywiście zasadę stosujemy w lotnictwie ogólnym.

Jeszcze jedna rzecz
Na każde 2 węzły wiatru w plecy należy doliczyć 10% rozbiegu. Czyli niewielka zmiana wiatru a skutki mogą być tragiczne.

Bezpiecznych lotów!

Czytaj również: Rule of thumb. Wysokie temperatury

PS. Informacyjnie, znana jest również redakcji męska, szowinistyczna zasada, że pasa i przyrodzenia nigdy mało ;-)