O samolotach obserwacyjnych Czapla i Mewa na grudniowej Glassówce

Samoloty obserwacyjne Czapla i Mewa będą tematem najbliższej „Glassówki” – spotkania poświęconego polskim konstrukcjom lotniczym, które od wiosny 2004 roku współorganizowane jest przez Klub Miłośników Historii Polskiej Techniki Lotniczej i Stowarzyszenie Młodych Inżynierów Lotnictwa (SMIL). Spotkanie odbędzie się 15.12.2018 r., o godzinie 10:15 w Klubie Absolwenta na Politechnice Warszawskiej (gmach główny; wejście z auli w lewy narożnik).

Spotkanie, którego tematem będą samoloty obserwacyjne Czapla i Mewa, poprowadzi dr inż. Andrzej Glass.

Projekt samolotu RWD-14 Czapla powstał w 1934. Płatowiec miał zastąpić przestarzałe Lublin R-XIII. Prototyp RWD-14/I, napędzany silnikiem Pratt-Whitney ”Wasp TB”, został zbudowany w 1935 r. i w grudniu 1935 r. wykonał pierwszy lot. W czerwcu 1936 r. samolot przeszedł próby w locie w ITL. Stwierdzono, że samolot posiadał zbyt wąskie podwozie i nieodpowiednie zabudowanie zbiornika paliwa. Lotnictwo wojskowe wysunęło ponadto wymaganie składania skrzydeł. Poprawianie samolotu powierzono Bronisławowi Żurakowskiemu. Zbudowano drugi zmodyfikowany prototyp RWD-14/II oblatany w styczniu 1937 r., a następnie znów ulepszony trzeci RWD-14/III został oblatany na początku 1938 r. Oba prototypy były oznaczane jako RWD-14a. Prototyp RWD-14/II rozbił się 20.04.1937 r., natomiast prototyp RWD-14/III rozbił się styczniu 1938 r. Okazało się, że przyczyną wypadków było odkształcenie się kadłuba, które powodowało zahaczenie dźwigni sterowej o konstrukcję kadłuba. Dopiero czwarty prototyp RWD-14/IV, oblatany w I połowie 1938 r., przeszedł pomyślnie próby w locie zakończone w lipcu 1938 r. Został akceptowany jako RWD-14b do produkcji seryjnej. Produkcję przekazano do Lubelskiej Wytwórni Samolotów. Dokumentację seryjną samolotu opracował inż. Tadeusz Chyliński.

LWS-3 Mewa (prototyp) (fot. "Skrzydlata Polska", November 1938/Domena publiczna/Wikimedia Commons)

Projekt konstrukcyjny samolotu LWS-3 Mewa opracował inż. Jerzy Teisseyre wraz z inż. Władysławem Fiszdonem i inż. Bolesławem Wiśnickim. Samolot był zaprojektowany w układzie zastrzałowego górnopłatu, z płatem o dużej mechanizacji, opartej na konstrukcji płata samolotu RWD-9. Płatowiec wzorowany był ogólnie na wcześniejszej konstrukcji Ciołkosza, samolocie sanitarnym LWS-2. Otrzymał smukły kształt kadłuba i staranne opracowanie aerodynamiczne. W samolocie LWS-3 Mewa zastosowano kilka ciekawych rozwiązań konstrukcyjnych, opracowanych przez technika J. Lenartowicza – uchylną w locie osłonę tylnej kabiny obserwatora i system chowania w kadłubie umieszczonego w niej ruchomego karabinu maszynowego. Projekt tak opracowanego samolotu zyskał uznanie władz wojskowych i na początku 1937 roku Departament Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych zamówił w LWS trzy prototypy tego samolotu. Szybko przystąpiono do ich budowy, na wiosnę i w lecie 1937 roku przeprowadzono próby statyczne płatowca. Pierwszy prototyp oznaczony jako LWS-3/I ukończono jesienią i w listopadzie 1937 roku pilot fabryczny Władysław Szulczewski dokonał jego oblotu na lotnisku fabrycznym. Produkcję seryjną samolotów LWS-3 Mewa uruchomiono w 1939 roku.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o samolotach obserwacyjnych Czapla i Mewa w imieniu dr Andrzeja Glassa serdecznie zapraszamy na kolejne spotkanie Miłośników Polskiej Techniki Lotniczejna zwane "Glassówką".

Biuletyny z wielu poprzednich spotkań w formie broszury z tekstem i ilustracjami odczytu można nabyć na kolejnym spotkaniu. Sporą część biuletynów można też przeczytać na stronie: www.smil.org.pl

Nagrania ze spotkań są dostępne na serwisie youtube po wpisaniu hasła: glassowka.